Τον κώδωνα του κινδύνου – για άλλη μια φορά – περί ενός νέου, μεγάλου οικονομικού κραχ διατυπώνει ο Tζέρεμι Γκράνθαμ, διάσημος επενδυτής και συνιδρυτής της Grantham, Mayo, & van Otterloo (GMO), σε συνέντευξή στον Ερικ Σάτσκερ, συντάκτη του Bloomberg. Ο Γκράνθαμ, o oποίος τις τελευταίες ημέρες της θητείας του Τραμπ άρχισε να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την πιθανότητα εκδήλωσης μιας μεγάλης οικονομικής καταστροφής υπογραμμίζει πως στο αμερικανικό χρηματιστήριο υφίσταται μια τεράστια «φούσκα» που αναμένεται να χειροτερεύσει λόγω των σχεδίων οικονομικών κινήτρων εκ μέρους της κυβέρνησης Μπάιντεν για ανάκαμψη από την πανδημία του κορωνοϊού.

Επενδυτικός πυρετός

Ο Γκράνθαμ υποστηρίζει πως -περιέργως- ακόμη κι εν μέσω μιας πληγείσας οικονομίας από το ξέσπασμα της κρίσης το 2008 κι έπειτα, ο επενδυτικός πυρετός ο οποίος επιβοηθείται από κυβερνητικά μέτρα χαλάρωσης αλλά και φιλικά μέτρα της ίδιας της Fed, έχει ολοένα και γιγαντωθεί, οδηγώντας σε μία «επική φούσκα». Υπογραμμίζει πως οι επενδυτές αυξάνουν ολοένα και περισσότερο τα κεφάλαια που δανείζονται έτσι ώστε να τα τοποθετήσουν σε περαιτέρω επενδύσεις, επιδεικνύοντας υπερβολική πίστη στην σταθερότητα της οικονομίας η οποία έχει ως υπόβαθρο την πάγια υποστήριξη της Fed.

Αυτό, όπως υποστηρίζει,αυτό  θα οδηγήσει στην κατάρρευση του συστήματος. Οσον αφορά τα «σημάδια» της «τρελής» αυτής πορείας, ο ίδιος δακτυλοδεικτεί το over-the-counter trading (OTC), το οποίο αφορά την διαδικασία διαπραγμάτευσης μετοχών εταιρειών που δεν είναι εισηγμένες σε επίσημους δείκτες (όπως π.χ. το NYSE) και μπορούν να πραγματοποιούνται εξωχρηματιστηριακά μέσω δικτύου αντιπροσώπων. Αναφέρει, μάλιστα, πως τον προηγούμενο Φεβρουάριο οι μετοχές ΟTC έφτασαν στα 80 δισεκατομμύρια κομμάτια και τον περασμένο Δεκέμβριο είχαν φτάσει τις 1,5 τρισεκατομμύρια μετοχές το μήνα. Το τρανό παράδειγμα που έδωσε ο Γκράνθαμ κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του είναι η μετοχή της Quantumscape η οποία έχει ξεπεράσει αυτή της General Motors τη στιγμή που η εταιρεία έχει ανακοινώσει πως δεν πρόκειται να παράγει και να προχωρήσει σε πωλήσεις για τα τέσσερα επόμενα χρόνια, επίπεδα κερδοσκοπίας που ξεπερνούν κατά πολύ τις αντίστοιχες ιστορικές κρίσης του 1929 και του 2000.

Όσον αφορά την επιρροή της πανδημίας του κορωνοϊού στις αγορές, ο Γκράνθαμ υποστηρίζει, πως δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για την τροπή των αγορών, εάν δεν είχε επέλθει το παγκόσμιο υγειονομικό πρόβλημα. Υπενθυμίζει, πως πριν από μια τριετία είχαν δημιουργηθεί φόβοι προς δημιουργία «φούσκας» η οποία όμως  εξανεμίστηκε με την αυτόματη διόρθωση των μετοχικών τάσεων.

Σε ερώτησή του για την Tesla, ο Γκράνθαμ ο οποίος έχει χαρακτηρίσει την αξία της μετοχής «τρελή» και έχει αμφισβητήσει ανοικτά τον Μασκ, υποστηρίζει για άλλη μια φορά πως ο λόγος της υψηλής αξιολόγησης αυτής είναι η ίδια η αγορά και η πυρετώδης ανάγκη για επενδύσεις από εν δυνάμει κερδοσκόπους. Για το σορτάρισμα των μετοχών, ο Γκράνθαμ δίνει συμβουλές στους… σουπερσταρ του είδους να μην το συνεχίσουν, αφού το σορτάρισμα συγκεκριμένων μετοχών από τα hedge funds μπορεί να οδηγήσει σε άμεση χρεοκοπία εάν κάτι πάει στραβά (π.χ. GameStop).

Επιπροσθέτως, όταν ερωτήθηκε για το πόσο μπορεί να κρατήσει αυτός ο πυρετός ενθουσιώδους επένδυσης, υπογράμμισε πως ιστορικά και «πάντοτε η «φούσκα» σκάει μετά από λίγους μήνες και όχι μερικά χρόνια», κρούοντας έτσι τον κώδωνα του άμεσου κινδύνου μιας κρίσης.

Επενδύσεις σε έναν κόσμο μηδενικών επιτοκίων

Αναφέροντας πως ένα sell-off δεν θα πλήξει τους επενδυτές και τόσο πολύ πριν την επάνοδο της κρίσης την οποία προβλέπε ενώ μπορεί να βοηθήσει στη διόρθωση, ο Γκράνθαμ υποστήριξε πως υπάρχουν μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες στις αναδυόμενες αγορές. Οταν ερωτήθηκε για τις επενδύσεις τη στιγμή που οι αγορές χαρακτηρίζονται από μηδενικά επιτόκια, ο Γκράνθαμ υποστήριξε πως η ποικιλλοποίηση των επενδυτικών κινήσεων μπορεί να αποτελέσει μια σοφή κίνηση, κάτι το οποίο μπορεί να γίνει όπως στην προαναφερθείσα μετακίνηση των επενδύσεων σε χαμηλής απόδοσης μετοχές στις αναδυόμενες αγορές, αλλά και σε μετοχές οι οποίες  θα βγουν κερδισμένες μακροπρόθεσμα από την μετάλλαξη της οικονομίας σε «πράσινη» και περιβαλλοντικά υπεύθυνη. Οτιδήποτε έχει να κάνει με τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, μεταξύ άλλων, θα οδηγήσουν σε τεράστια κέρδη που θα ξεπεράσουν κατά πολύ τις «κλασικές» μετοχές.

Ερωτηθείς για τα κρυπτονομίσματα, ο Γκράνθαμ ήταν καυστικός, υποστηρίζοντας πως η μελλοντική ροή μερισμάτων του Bitcoin θα είναι μηδενική, αφού η αξία του, ακόμη κι αν αυτή φτάσει το 1 εκατομμύριο / Bitcoin, θα βασίζεται σε κάποιον ο οποίος θα θέλει να πληρώσει αυτό το 1 εκατομμύριο για το κρυπτονόμισμα. Η διαφορά, σύμφωνα με τον Γκράνθαμ, με την προφανή σύγκρισή του με το χρυσό, είναι πως ο χρυσός έχει ιστορία 12.000 ετών από πίσω του, η οποία του δίνει και την συγκεκριμένη αξία ως safe haven (ασφαλές καταφύγιο), ενώ έχει και φυσικά πλεονεκτήματα όπως το ότι δεν σκουριάζει και οτιδήποτε έχει φτιαχτεί από χρυσάφι είναι αιώνιο. Κλείνοντας, όσον αφορά για το Bitcoin, ο Γκράνθαμ υπογράμμισε πως «Το Bitcoin βασίζεται 100% στην πίστη. Κατά τη διάρκεια της επόμενης φάσης της αγοράς όπου η πίστη θα βρίσκεται στο ναδίρ, τί θα συμβεί στο Bitcoin του οποίου ολόκληρη η αιτία ύπαρξης θα έχει εξανεμιστεί;».

Η κυβέρνηση Μπάιντεν, κερδοσκοπία και SPACs

Ο Γκράνθαμ αναφέρθηκε στις Special Purpose Acquisition Companies (SPACs) ή αλλιώς “blank-check” επιχειρήσεις, αλλά και για την κερδοσκοπία που χαρακτηρίζει την αγορά και την ανάγκη θέσπισης μέτρων.

Ερωτηθείς για το τί θα κάνει η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ, είπε κατηγορηματικά πως «δε θα κάνει τίποτα», υπογραμμίζοντας πως οι SPACs θα έπρεπε να είναι παράνομες για πολλούς λόγους που έχουν να κάνουν με τον τρόπο συγκέντρωσης και διαχείρισης των κεφαλαίων τους, αφού δεν ελέγχονται από κανέναν και δεν επιβλέπονται από τις ρυθμιστικές αρχές.

Οικονομική ανισότητα

Σύμφωνα με τον Γκράνθαμ, η διόρθωση της οικονομικής ανισότητας οφείλεται στους ηθικούς κινδύνους και τη νομισματική πολιτική. Οι λόγοι που πολλοί υποφέρουν στις ΗΠΑ είναι το «σικέ» σύστημα το οποίο τους αποτρέπει από την εύκολη αγορά σπιτιού, μετοχών και επενδύσεων. Σύμφωνα με τον Γκράνθαμ, οι υψηλές τιμές των assets είναι απαγορευτικές για τον μέσο πολίτη, και δεν οδηγούν στην αύξηση του πλούτου των νοικοκυριών τα οποία άλλοτε θα μπορούσαν να επενδύσουν σωστά και σταθερά οποιαδήποτε χρήματα είχαν με υψηλές αποδοχές σε βάθος χρόνου. Αυτό εν δυνάμει οδηγεί και στην δημιουργία του ολοένα και αυξανόμενου χάσματος μεταξύ των φτωχών και των πλούσιων, αφού οι δεύτεροι είναι οι μόνοι που μπορούν να «παίξουν» στο παιχνίδι του κέρδους που έχουν στήσει για τον εαυτό τους, στις πλάτες των πολλών.

Διαβάστε ακόμη:

Nike: Τι πραγματικά συμβαίνει με τον πολυεθνικό κολοσσό που… ΔΕΝ φεύγει από την Ελλάδα

ΛΑΡΚΟ: Γιατί οι επενδυτές κάνουν ουρά για τη μεγάλη βιομηχανία νικελίου
Ο κορωνοϊός φέρνει νέα λουκέτα και αλλάζει τις εμπορικές πιάτσες