Αισθάνονται καλά και πάλι όσοι έχουν επενδύσει στο χρέος της ιταλικής κυβέρνησης. Από τις αρχές Σεπτεμβρίου, η απόδοση του 10ετούς ομολόγου αναφοράς μειώθηκε από 3,24% σε 2,79% και η διαφορά με τα γερμανικά ομόλογα, επίσης μειώθηκε δραματικά.

Οι ομολογιούχοι φαίνονται πεπεισμένοι ότι ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών Giovanni Tria έχει ήδη δρομολογήσει τις διαδικασίες, για να περάσει έναν συνετό προϋπολογισμό, παρά τις χωρίς συγκράτηση υποσχέσεις των συναδέλφων του στην κυβέρνηση. Το Κίνημα των Πέντε Αστέρων και η Λέγκα είχαν αρχικά υποσχεθεί μια δραστική περικοπή της φορολογίας εισοδήματος, ένα γενναιόδωρο πρόγραμμα στήριξης των εισοδημάτων για τους φτωχούς και μια σημαντική μείωση της ηλικίας συνταξιοδότησης. Στη συνέχεια, βέβαια, έχουν μετριάσει τις υποσχέσεις, λέγοντας ότι το οικονομικό τους πρόγραμμα θα εφαρμοστίε σταδιακά.

Η ανακούφιση που σημειώθηκε στην αγορά είναι κατανοητή, αλλά πιθανότατα πρόωρη. Η κυβέρνηση πρέπει να παρουσιάσει τις οικονομικές της προβλέψεις σε λιγότερο από 10 ημέρες και ως τώρα εξακολουθεί να υπάρχει ελάχιστη σαφήνεια ως προς τον πόσο δανεισμό θα ζητήσει. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Tria επιδιώκει δημοσιονομικό έλλειμμα ίσο με το 1,6% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, προκειμένου να αποφευχθεί μια αντιπαράθεση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι δυο κυβερνητικοί εταίροι θα ήθελαν να το ωθήσουν ψηλότερα.

Πιο σημαντικό, πάντως, είναι το ότι η εστίαση στον προϋπολογισμό μπορεί να αποσπά την προσοχή των επενδυτών από τρεις άλλους κινδύνους στην Ιταλία. Αυτά μπορεί να έχουν μεγαλύτερη σημασία από το αν το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ιταλίας καταλήγει στο 1,6% ή στο 2% του ΑΕΠ. Ποιοι είναι αυτοί;

Ο πολιτικός κίνδυνος

Το μάθημα αυτής της κυβέρνησης που ξέρουμε από νωρίς, είναι ότι η Λέγκα και τα Πέντε Αστέρια έχουν πολύ διαφορετικές οικονομικές εκλογικές αναφορές. Το τελευταίο είναι πιο κοντά στα συνδικάτα και θέλει να ενισχύσει τη διαπραγματευτική θέση των εργαζομένων, υποστηρίζοντας παράλληλα τους χαμηλόμισθους και τους άνεργους. Η Λέγκα αντιπροσωπεύει πολλούς επιχειρηματίες από τον πλουσιότερο Βορρά και θα προτιμούσε να μειώσει τους φόρους όλων αυτών. Η διάσταση απόψεων ξεκίνησε τον Ιούλιο, όταν ο ηγέτης των Πέντε Αστέρων Luigi Di Maio προωθούσε μια μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας που θα καθιστούσε δυσκολότερη την πρόσληψη εργαζομένων σε προσωρινή βάση. Η Λέγκα βοήθησε να απομακρυνθεί αυτή η προοπτική, μετά από μια αντίδραση από τμήματα της βάσης των ψηφοφόρων της.

Το Επιχειρηματικό Περιβάλλον

Είναι, φυσικά, πιο πιθανό ότι η κυβέρνηση θα παραμείνει στη θέση της τουλάχιστον μέχρι το επόμενο έτος. Αλλά είναι δύσκολο να αισθάνεσαι αισιόδοξος κανείς, για το είδος του επιχειρηματικού περιβάλλοντος που αναδύεται, με την κυβέρνηση να αναζητά έναν πιο δεσπόζοντα ρόλο στις δαπάνες του ιδιωτικού τομέα.

Ανεξαρτησία των θεσμικών οργάνων

Την περασμένη εβδομάδα, ο Mario Nava, επικεφαλής της ρυθμιστικής Αρχής για τις κινητές αξίες Consob, παραιτήθηκε κάτω από την έντονη πίεση των δυο κυβερνητικών εταίρων. Τον κατηγόρησαν ότι ήταν πολύ κοντά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ήταν ακόμα ο τελικός εργοδότης του, παρόλο που εργαζόταν με απόσπαση στην Ιταλία. Ο Di Maio δήλωσε ότι θέλει αντ’ αυτού «έναν υπάλληλο στο κράτος, όχι σε υπηρεσία υπερεθνικών χρηματοδοτήσεων».