Με αλματώδεις ρυθμούς «καλπάζει» ο τούρκικος πληθωρισμός, με τους αναλυτές να εκτιμούν ότι πρόκειται να ξεπεράσει το 80%, το προσεχές διάστημα.
Συγκεκριμένα, ο ετήσιος πληθωρισμός επιταχύνθηκε για 15ο συνεχή μήνα στο 80,2% τον Αύγουστο, από 79,6% τον Ιούλιο, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε τη Δευτέρα στη δημοσιότητα η τουρκική στατιστική υπηρεσία. Η μέση πρόβλεψη 15 οικονομολόγων που συμμετείχαν σε έρευνα του Bloomberg ήταν 81,2%. Η αύξηση των τιμών έφτασε το 1,5% σε μηνιαία βάση, λιγότερο από ό,τι αναμενόταν σε ξεχωριστή δημοσκόπηση.
Για μεγάλο μέρος του έτους, η Τουρκία ήταν ανθεκτική στον ταχύτερο πληθωρισμό των τελευταίων δύο και πλέον δεκαετιών, παρά την αδράνεια της κεντρικής τράπεζας. Τώρα, μερικές γωνιές της οικονομίας των 820 δισεκατομμυρίων δολαρίων βλέπουν τις πιέσεις να μετριάζονται απότομα, με τους ρυθμούς πληθωρισμού του κόστους εισροών και των τιμών πώλησης στη μεταποίηση τον Αύγουστο να είναι οι ασθενέστεροι εδώ και πάνω από ένα χρόνο.
Το μοναδικό διάστημα, όπου διατηρήθηκε σταθερός σε μεγάλο βαθμό σταθερός σε μονοψήφια επίπεδα ήταν από το 2004 έως το 2016. Αλλά οι πολιτικές που έδιναν προτεραιότητα στην οικονομική ανάπτυξη και τον φθηνό δανεισμό εις βάρος της λίρας και της σταθερότητας των τιμών τελικά πυροδότησαν γύρους πληθωρισμού που κορυφώθηκαν με τη φετινή έκρηξη.
Αύξηση των τιμών καταναλωτή
Η μακροπρόθεσμη ζημία από την κρίση, ωστόσο, μπορεί να έγκειται στον τρόπο με τον οποίο διαστρεβλώνει τις προσδοκίες για τις τιμές. Μια έρευνα της κεντρικής τράπεζας τον Αύγουστο διαπίστωσε ότι οι ερωτηθέντες αναμένουν ότι ο πληθωρισμός θα ξεπεράσει το 24% ακόμη και σε βάθος δύο ετών στο μέλλον.
Η κυβέρνηση αύξησε την πρόβλεψή της για την αύξηση των τιμών στο 65% το 2022 — από 9,8% προηγουμένως — και βλέπει να επιβραδύνεται μόνο στο 25% περίπου το επόμενο έτος, σύμφωνα με ένα νέο τριετές σχέδιο που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυριακής. Δεν αναμένεται να είναι κάτω από 10% μέχρι το 2025.
Βασικές πληροφορίες:
- Οι τιμές παραγωγού, ένας πρώιμος δείκτης του πληθωρισμού, συνέχισαν να αυξάνονται κατά περισσότερο από 100% για έβδομο συνεχόμενο μήνα. Ο εργοστασιακός πληθωρισμός έφθασε το ετήσιο 143,8% τον Αύγουστο
- Η ετήσια αύξηση των τιμών στα τρόφιμα και τα μη αλκοολούχα ποτά επιταχύνθηκε στο 90,3%, από 94,7% τον προηγούμενο μήνα
- Ο πληθωρισμός της ενέργειας τον Αύγουστο ήταν 121,7% σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα
- Οι τιμές των μεταφορών αυξήθηκαν κατά 117% σε ετήσια βάση
- Η πανεπιστημιακή εκπαίδευση, τα φαρμακευτικά προϊόντα και τα φρέσκα προϊόντα ήταν μεταξύ των ειδών με τη μεγαλύτερη μηνιαία αύξηση τιμών
- Οι Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν παραμείνει μέχρι στιγμής ατάραχοι, χαρακτηρίζοντας την αύξηση των τιμών παροδική και επιρρίπτοντας την ευθύνη στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία για την πρόκληση παγκόσμιας αύξησης του κόστους των τροφίμων και των βασικών προϊόντων.
Παρόλα αυτά, μεγάλο μέρος της ζημίας έχει προκληθεί από τους ίδιους.
Η Τουρκία έχει τα βαθύτερα αρνητικά επιτόκια στον κόσμο, προσαρμοσμένα στον πληθωρισμό. Η λίρα έχει υποχωρήσει κατά 27% έναντι του δολαρίου φέτος, με τη χειρότερη επίδοση στις αναδυόμενες αγορές.
Ακόμα και αν αφαιρεθούν τα ευμετάβλητα στοιχεία όπως τα τρόφιμα και η ενέργεια, ο τουρκικός πληθωρισμός έχει εκτοξευθεί, με τον βασικό δείκτη να ξεπερνά το 66% τον Αύγουστο, ένα υψηλό ρεκόρ σε στοιχεία που χρονολογούνται από το 2004.
Ο πληθωρισμός στο λιανικό εμπόριο στην πιο εύπορη πόλη της Τουρκίας, την Κωνσταντινούπολη, αυξήθηκε τον περασμένο μήνα σχεδόν στο 100% από ένα χρόνο νωρίτερα.
Οικονομικές προοπτικές
Μια άλλη πρόκληση είναι η απειλή μιας επερχόμενης οικονομικής επιβράδυνσης.
Ενώ μεγάλες τράπεζες, από την Goldman Sachs Group έως τη Morgan Stanley, αναθεώρησαν προς τα πάνω τις προοπτικές τους για την Τουρκία το 2022 μετά την ταχύτερη των προβλέψεων ανάπτυξη το δεύτερο τρίμηνο, ο κίνδυνος ύφεσης στην Ευρώπη συγκαταλέγεται στους παράγοντες που μπορούν να φρενάρουν την οικονομία στο υπόλοιπο του έτους.
Ανησυχώντας για “κάποια απώλεια δυναμικής”, η κεντρική τράπεζα μείωσε ήδη τον περασμένο μήνα το επιτόκιο αναφοράς της κατά 100 μονάδες βάσης στο 13%. Η οικονομική εμπιστοσύνη έχει επίσης μειωθεί για μεγάλο μέρος του έτους.
Οι τιμές καταναλωτή θα μπορούσαν να βρεθούν και πάλι υπό πίεση εάν οι αρχές εξαπολύσουν περισσότερα κίνητρα ενόψει των εκλογών σε λιγότερο από ένα χρόνο από τώρα.
Προς το παρόν, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ζητά «λίγη υπομονή και περισσότερη στήριξη», διαβεβαιώνοντας ότι ο πληθωρισμός θα αρχίσει να μειώνεται στις αρχές του νέου έτους.
Διαβάστε ακόμη:
Η κυβέρνηση καλεί τους βιομηχάνους να περικόψουν την κατανάλωση ενέργειας