Η τιμή του πετρελαίου ξεπέρασε για λίγο τα $70 δολάρια το βαρέλι στο Λονδίνο για πρώτη φορά από τον Σεπτέμβριο, μετά το ξέσπασμα της νέας έντασης στη Μέση Ανατολή η οποία ακολούθησε την δολοφονία του Κάσιμ Σολεϊμανί, ενός από τους ισχυρότερους στρατηγούς του Ιράν και σίγουρα τον πλέον δημοφιλή.
Τα συμβόλαια είδαν την τιμή τους να κάνουν άλμα έως και 3,1% τη Δευτέρα, καθώς το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ προειδοποίησε για “αυξημένο κίνδυνο” επιθέσεων με πυραύλους σε ενεργειακές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας. Οι τιμές αργότερα υποχώρησαν ελαφρώς από τα αρχικά τους κέρδη.
Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επανέλαβε τις απειλές για αντίποινα εάν το Ιράν «κάνει το οτιδήποτε» και ορκίστηκε βαρύτατες κυρώσεις εναντίον του Ιράκ εάν αμερικανικά στρατεύματα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τον δεύτερο μεγαλύτερο παραγωγό του ΟΠΕΚ.
Η σύγκρουση προκαλεί φόβους ότι μια ευρύτερη ανάφλεξη θα μπορούσε να διαταράξει την παροχή αργού από την περιοχή, η οποία παρέχει σχεδόν το ένα τρίτο του παγκόσμιου πετρελαίου. Οι τιμές δεν έχουν φτάσει στα επίπεδα που άγγιξαν μετά την επίθεση στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας το Σεπτέμβριο – την οποία οι ΗΠΑ την απέδωσαν στο Ιράν – και η οποία έβγαλε για λίγο από την αγορά το 5% της συνολικής παραγωγής.
“Το αργό πρέπει να ενσωματώσει υψηλότερη τιμολόγηση κινδύνου”, δήλωσε ο Μπομπ ΜακΝάλι, πρόεδρος του Rapidan Energy Group στο Μέριλαντ – και πρώην αξιωματούχος του Λευκού Οίκου υπό τον Πρόεδρο George W. Bush. “Θα ξεπεράσουμε τα $ 70 μέχρι τα $ 80 Brent καθώς το Ιράν θα ζυγίζει και θα υλοποιήσει τα αντίποινα του.”
Ο Τράμπ δήλωσε ότι είναι διατεθειμένος να επιτεθεί “με δυσανάλογο τρόπο” και να χτυπήσει περισσότερους από 50 Ιρανικούς στόχους, αν η Τεχεράνη προχωρήσει σε αντίποινα του στρατηγού Σολεϊμανί. Το Ιράν απάντησε πως θα “ισοφαρίσει τις ΗΠΑ” και ότι δεν θα δεσμεύεται πλέον από τα όρια που του θέτει η διεθνής συμφωνία για τον εμπλουτισμό του ουρανίου. Επιπλέον, μια ψηφοφορία του Ιρακινού κοινοβουλίου που ζητά την απομάκρυνση αμερικανικών στρατευμάτων από τη χώρα αυξάνει τις πιέσεις στην περιοχή.
Τα συμβόλαια Brent αυξήθηκαν στα 70,74 δολάρια το βαρέλι στο ICE Futures Europe και ήταν 1,1% υψηλότερα στα 69,37 δολάρια από τις 1:26 μ.μ. στο Λονδίνο. Είχαν κάνει άλμα κατά 3,6% την Παρασκευή. Το West Texas Intermediate παράδοσης Φεβρουαρίου αυξήθηκε κατά 1% στα $ 63,66 στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης.
Η πολιτική ένταση πιέζει μια αγορά η οποία είχε ήδη στενότητα – κυρίως λόγω λόγω των περικοπών της παραγωγής από τον ΟΠΕΚ και τους συμμάχους του. Η διαφορά στην τιμή των συμβολαίων Brent από αυτά του WTI έχει υπερδιπλασιαστεί το τέταρτο τρίμηνο.
Αμερικανικός «συναγερμός»
Οι ΗΠΑ προειδοποίησαν ότι υπάρχει κίνδυνος επιθέσεων στη Σαουδική Αραβία, ιδίως στην ανατολική επαρχία και κοντά στα σύνορα της Υεμένης κοντά σε στρατιωτικές βάσεις, καθώς και σε εγκαταστάσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ο Τραμπ στέλνει επίσης περισσότερα στρατεύματα στη Μέση Ανατολή.
Η Σαουδική Αραβία, το Ιράν και το Ιράκ μαζί άντλησαν περισσότερα από 16 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου τον προηγούμενο μήνα. Οι περισσότερες εξαγωγές τους εξέρχονται από τον Περσικό Κόλπο μέσω των στενών Hormuz, μιας στενής πλωτής οδού που το Ιράν έχει απειλήσει επανειλημμένα να κλείσει εάν υπάρχει πόλεμος.
Οι αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν έχουν ήδη προκαλέσει σημαντικές αναταράξεις στις αγορές πετρελαίου, αλλά μέχρι στιγμής ήταν βραχύβιες. Πέρυσι, η Ουάσινγκτον κατηγορούσε την Τεχεράνη για επιθέσεις δολιοφθοράς σε σούπερτανκερ και μια επίθεση με πυραύλους και drones σε διυλιστήριο της Σαουδικής Αραβίας το Σεπτέμβριο – η μεγαλύτερη διακοπή της παροχής στην ιστορία της βιομηχανίας. Το Ιράν αρνήθηκε κάθε εμπλοκή.
Η μεταβλητότητα έχει αυξηθεί στο υψηλότερο επίπεδο σε ένα μήνα και το κόστος των ασφαλίστρων κινδύνου αυξήθηκε. Το κόστος της ασφάλισης των δεξαμενόπλοιων θα μπορούσε να αυξηθεί και πάλι, μετά την αύξηση που σημειώθηκε μετά την επίθεση Abqaiq τον Σεπτέμβριο.
Η άλλη άποψη
Παρόλα αυτά, μετά την άνοδο 23% πέρυσι οι τιμές του πετρελαίου ενδέχεται να έχουν ήδη φθάσει σε επίπεδα που δεν αφήνουν περιθώρια για περαιτέρω κέρδη. Η Goldman Sachs Group Inc. εκτιμά ότι απαιτείται πραγματική διακοπή των παγκόσμιων προμηθειών για να διατηρηθούν οι τιμές στα τρέχοντα επίπεδα.
“Η αγορά πετρελαίου αναλαμβάνει πάντοτε το χειρότερο, οπότε υπάρχει ήδη μεγάλο μέρος του γενικού κινδύνου”, δήλωσε ο Ζαφάρ Αλταϊ, διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Manaar Group με έδρα το Αμπού Ντάμπι. “Οι τιμές στα 70 δολάρια το βαρέλι αντιπροσωπεύουν ήδη το χειρότερο σενάριο και τις βλέπουμε να διατηρούνται εκεί.”