Δεκαετίες μετά από την “απελευθέρωσή” τους από τον “ζυγό” των κυβερνήσεων, πολλές εκ των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών αεροπορικών τώρα πια επιστρέφουν στην “αγκάλη” της κρατικής προστασίας.
Με τα αεροπορικά ταξίδια να μην επιδεικνύουν σημάδια ανάκαμψης, πολλές από τις αεροπορικές μπορεί να χρειαστεί να αποδεχθούν τους σωτήρες τους ως μεγαλομετόχους για αρκετά χρόνια. Η Air France-KLM έλαβε bailout την περασμένη Τρίτη, ύψους 4 δισ ευρώ, με τη γαλλική κυβέρνηση να είναι, πια, η μεγαλομέτοχος με μερίδιο 30%. Η εταιρεία μπαίνει στην ίδια λίστα με τις Deutsche Lufthansa, Alitalia, SAS και TAP Air Portugal οι οποίες έχουν ήδη δεχθεί κυβερνητική βοήθεια.
Ακόμη και πριν τα πιο πρόσφατα προβλήματα η ΙΑΤΑ ανέφερε πως οι αεροπορικές θα χρειαστούν $80 δισ σε περαιτέρω υποστήριξη φέτος. Η ανησυχία στην Ευρώπη τώρα έγκειται στο ότι το μερίδιο μπορεί να αλλάξει την βιομηχανία αυτή καθεαυτή σε επιμέρους στοιχεία που μπορεί να επηρεάσουν από τα εισιτήρια μέχρι τους προορισμούς πτήσεων.
«Αν και τα bailout αποτελούν πραγματική τακτική λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, πολλοί ανησυχούν πως οι αεροπορικές τώρα θα υπηρετούν πολιτικά συμφέροντα, τουλάχιστον σε ορισμένες χώρες», ανέφερε ο Σάσα Αλμπερς του University of Antwerp.
Πριν το bailout της Τρίτης, οι χώρες της ΕΕ είχαν ήδη “ρίξει” 23 δισ ευρώ στη διάσωση των αεροπορικών μέσω διαφορετικών εγγυητικών μορφών.
Τον περασμένο Ιούνιο, η Cathay Pacific Airways πούλησε μετοχικό μερίδιο στην κυβέρνηση του Χονγκ Κονγκ ενώ η Singapore Airlines προχώρησε σε άντληση κεφαλαίων με εγγύηση της μεγαλομετόχου της, κυβερνητικής επενδυτικής Temasek Holdings. Στις ΗΠΑ η κυβέρνηση έχει προσφέρει $50 δισ σε βοήθεια προς τις αεροπορικές τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για την κάλυψη των εξόδων των εργαζομένων.
Το εργασιακό πρόβλημα
Προετοιμαζόμενες για την μετά-πανδημίας εποχή, οι αεροπορικές θα πρέπει να μελετήσουν τους ισολογισμούς και την οργάνωσή τους. Στην ΕΕ, όπου υπάρχουν ισχυρότερα εργατικά σωματεία, υπάρχει φόβος για κυβερνητική παρέμβαση στην περίπτωση πιθανότητας απολύσεων.
«Πολλές κυβερνήσεις μπορεί να αποφασίσουν πως η νέα τους αεροπορική αποτελεί παράδειγμα της πολιτικής τους ατζέντας», ανέφερε ο Τζον Στρίκλαντ της JLS Consulting του Λονδίνου. «Δε θα ήταν παράξενο εάν η γαλλική κυβέρνηση επενδύσει περαιτέρω στην Αir France, αλλά το πραγματικό ερώτημα έγκειται στο εάν η κυβέρνηση θα οδηγήσει την επιχείρηση σε μονοπάτια που χαράσσονται λόγω πολιτικής και όχι επιχειρηματικής ατζέντας», προσέθεσε.
Ακόμη και στην Ολλανδία, όπου η κυβέρνηση δεν ήταν τόσο έτοιμη όσο η γαλλική στην παροχή βοήθειας προς την Air France-KLM, οι αρχές υπογράμμισαν πως η συγκεκριμένη εταιρεία δεν θα αφεθεί στη μοίρα της, λόγω της σημασίας της προς τη χώρα.
Αυστηρές συνθήκες
Το μετοχικό μερίδιο του 20% της γερμανικής κυβέρνησης στη Lufthansa μετά από το bailout των πολλών δισεκατομμυρίων, σήμανε την επιστροφή των αρχών στην καρδιά της αεροπορικής η οποία έχει περάσει δύο δεκαετίες “μόνη”, μετά την ιδιωτικοποίησή της. To Βερολίνο επίσης δάνεισε δισεκατομμύρια στις Condor και ΤUI για τη διάσωσή τους.
H Koμισιόν από την πλευρά της, δέχεται πιέσεις για να διασώσει την ευρωοικονομία. Εχει προχωρήσει σε μερικά βήματα αλλά έχει προσκολλήσει αρκετά αυστηρές συνθήκες στα μέτρα διάσωσης, με τις αεροπορικές που αποζητούν βοήθεια να χάνουν τις πολύκροτες θέσεις τους σε αεροδρόμια, να μειώνουν τις πληρωμές των στελεχών τους και -σε ορισμένες περιπτώσεις- να μην τους επιτρέπονται οι αγορές και επενδύσεις.
Παρόλα αυτά οι “φτηνές” εταιρείες όπως οι Ryanair και Wizz Air Holdings φαίνεται να προβάλλουν αντίσταση, υποστηρίζοντας πως η άνιση διάσωση θα δημιουργήσει αλλαγές στην αγορά και θα δώσει στις λοιπές εταιρείες ένα άδικο προβάδισμα.
Η Ryanair, για παράδειγμα, κατέθεσε περισσότερες από δώδεκα δικαστικές προσφυγές κατά των επιβοηθήσεων αυτών αναφέροντας πως οι ανταγωνιστές της θα μπορέσουν να βγουν αλώβητες από την πανδημία -σε σχέση με την ίδια- και να μειώσουν τις τιμές τους, δίνοντάς τους ένα ανταγωνιστικό, άδικο χέρι βοηθείας.
Ο πόλεμος των αεροδρομίων
Στη Γαλλία, η Ryanair αναφέρει πως οι 18 θέσεις που η Air France χρειάζεται να παραδώσει σε άλλες εταιρείες λόγω του bailout δεν είναι αρκετές για να αποτελέσουν ανταγωνισμό στα αεροδρόμια Charles de Gaulle και Orly. H Air France-KLM έχει περίπου 1000 θέσεις αεροσκαφών στα δύο παριζιάνικα αεροδρόμια.
Στη Γερμανία, για τις Easyjet και Ryanair οι όροι του bailout δε θα αποτελέσουν πρόβλημα για τη “σιδηρά γροθιά” της Lufthansa η οποία κρατάει τις πιο θελκτικές θέσεις των αεροδρομίων αλλά και των προορισμών. Οταν η Κομισιόν αποφάσισε πως η Lufthansa θα πρέπει να παραδώσει 24 θέσεις σε δύο μεγάλα γερμανικά αεροδρόμια, οι θέσεις δεν θα μπορούν να πάνε σε αεροπορικές που κατέχουν ήδη θέσεις στα συγκεκριμένα αεροδρόμια. Κατ αυτόν τον τρόπο η Ryanair δε θα μπορέσει να αποκτήσει νέες θέσεις στη Φρανκφούρτη, και η Easyjet στο Μόναχο.
Πολλοί υπολογίζουν πως η κυβερνητική παρουσία στη βιομηχανία των αεροπορικών θα αποτελέσει παροδικό φαινόμενο μέχρι να επιστρέψουν τα δεδομένα σε παρόμοιο επίπεδο με αυτά προ πανδημίας. Παρόλα αυτά αρκετοί φοβούνται πως… ουδέν μονιμότερον του προσωρινού.
Διαβάστε ακόμη
Κρουαζιέρα: Γιατί η Ελλάδα θα γίνει ένας… big προορισμός
Nigel Green: Τι συμβουλεύει ο CEO που διαχειρίζεται 10 δισ. δολάρια – To story της deVere
Τα 5άστερα resorts επενδύουν σε κορυφαίες αθλητικές εμπειρίες