Η είδηση ότι στενός συνεργάτης του Ντόναλντ Τραμπ αλλά και η εκπρόσωπος Τύπου του Αντιπροέδρου Μάικ Πενς προσβλήθηκαν από κορωνοϊό έσπειρε τον τρόμο στον Λευκό Οίκο. Παρά το γεγονός ότι τα τεστ ήταν τελικά αρνητικά έφεραν στο προσκήνιο το ερώτημα: τι θα συνέβαινε εάν ο Πενς ή ο Τραμπ είχαν προσβληθεί από τον ιό – ή, ακόμα χειρότερα, εάν τον είχαν ταυτόχρονα.
Το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε, από μια προσωρινή κρίση έως μια πλήρη συνταγματική κρίση με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Οι ειδικοί εξηγούν ότι το κρίσιμο είναι, σε όλες τις περιπτώσεις, να ορίζεται με σαφήνεια ποιος είναι ο επικεφαλής.
Το κρίσιμο, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι να είναι σαφές ποιος θα είναι ο επικεφαλής σε κάθε μία περίπτωση. Ίσως, όμως, υπάρχει μια περίπτωση που δεν είναι και τόσο σαφές. Ο βαθμός οικονομικής και γεωπολιτικής επίπτωσης θα είχε σε μεγάλο βαθμό να κάνει με τη σοβαρότητα της ασθένειας και ιδιαίτερα από το αν ο ίδιος ο Τραμπ ήταν τελικά ανίκανος να ηγηθεί,
”Υπάρχει ένα πρωτόκολλο για τα πάντα”, λέει ο Ντέιβιντ Αξελροντ, πρώην ανώτερος σύμβουλος του Λευκού Οίκου επί διοίκησης Ομπάμα. “Συμμετείχαμε τακτικά σε ασκήσεις για το τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση τρομοκρατικής ή πυρηνικής επίθεσης, αλλά ειλικρινά δεν περίμενα ποτέ μια κατάσταση πανδημίας, όπως αυτή που αντιμετωπίζει τώρα ο Λευκός Οίκος”.
Οι αγορές σχεδόν σίγουρα θα αντιδρούσαν νευρικά, με πτώση σε περίπτωση ασθένειας του προέδρου, λέει ο Ιαν Μπρέμερ του Eurasia Group. Ο ίδιος εκτιμά, ωστόσο, ότι αυτό που θα καθησύχαζε τους traders είναι η πρόσφατη ανάρρωση του Βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον. Ακόμη κι αν ο Τραμπ ήταν πολύ άρρωστος για να ‘ναι τόσο δραστήριος στο Twitter, υπάρχει μια διαδικασία που έχουν ακολουθήσει προηγούμενοι πρόεδροι για να εγκαταλείψουν προσωρινά την εξουσία.
Η 25η τροπολογία του Συντάγματος επιτρέπει στον Tραμπ να παραδώσει τον έλεγχο στον αντιπρόεδρο και στη συνέχεια να τον ανακτήσει μόλις δηλώσει ότι είναι ικανός να εκτελέσει τα καθήκοντά του. Ο Τζορτζ Μπουςτο έκανε δύο φορές κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, για ιατρικούς λόγους και μία φορά ο Ρόναλντ Ρίγκαν μετά την απόπειρα δολοφονίας του. Εάν ο Τραμπ δεχόταν ένα ξαφνικό χτύπημα ή έπρεπε να ναρκωθεί για διασωλήνωση, η 25η τροπολογία επιτρέπει επίσης στον αντιπρόεδρο και το υπουργικό συμβούλιο να εκτελέσουν τη μεταβίβαση της προεδρικής εξουσίας.
Στην απευκταία –και στατιστικά απίθανη– περίπτωση που χρειαστεί, υπάρχει επίσης οδικός χάρτης για το τι θα συνέβαινε εάν απεβίωναν και ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος. Σε αυτήν την περίπτωση, η γραμμή διαδοχής είναι ξεκάθαρη: Αναλαμβάνει η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι.
Συνταγματολόγοι προειδοποιούν, ωστόσο, ότι θα μπορούσε να προκληθεί χάος εάν τόσο ο Τραμπ όσο και ο Πενς Pence ήταν ανίκανοι να ηγηθούν εξαιτίας του κορωνοϊού, επειδή ο νόμος δεν είναι απολύτως σαφής και κανείς τους δεν θα μπορούσε να επικαλεστεί την 25η τροπολογία. Το Σύνταγμα δίνει εντολή στο Κογκρέσο να νομοθετήσει μια γραμμή διαδοχής, η οποία τελευταία φορά επικαιροποιήθηκε στον Νόμο του 1947 περί Διαδοχής του Προέδρου – ο νόμος που θέτει τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων επόμενο στη γραμμή διαδοχής. Το Σύνταγμα δεν προβλέπει μια διαδικασία για τον προσδιορισμό της “αδυναμίας” ενός προέδρου να εκτελέσει τα καθήκοντά του, δημιουργώντας την πιθανότητα μιας διαφωνίας στην οποία η Πελόζι θα αυτοανακηρυσσόταν υπηρεσιακή Πρόεδρος.
Με τον ιό να έχει επισκεφτεί ήδη τη Δυτική Πτέρυγα του Λευκού Οίκου ο Τραμπ γνωρίζει ενδεχομένως ότι μια προεδρική ασθένεια θα μπορούσε να καταστρέψει τις ελπίδες επανεκλογής του.