Αν ζείτε στο Ηνωμένο Βασίλειο, το αποτύπωμα άνθρακα του πλυντηρίου πιάτων και του ψυγείου σας έχει συρρικνωθεί κατά πολύ, κυρίως επειδή η κυβέρνηση και οι εταιρείες έχουν δαπανήσει δισεκατομμύρια λίρες για την εγκατάσταση αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Όπως αναφέρει το Bloomberg, τα τελευταία 35 χρόνια, αυτή η αλλαγή έχει συμβάλει στη μείωση των εκπομπών από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κατά 80%.
Η ρύπανση από το αυτοκίνητό σας και τον λέβητά σας έχει επίσης μειωθεί – αλλά όχι τόσο πολύ, εκτός αν έχετε επίσης εγκαταλείψει την τεχνολογία καύσης ορυκτών καυσίμων υπέρ καθαρότερων εναλλακτικών λύσεων. Συνολικά, οι εκπομπές από τα σπίτια και τα αυτοκίνητα μειώθηκαν κατά ένα τρίτο και ένα έκτο από το 1990, αντίστοιχα.
Αυτό πρέπει να αλλάξει, δήλωσαν οι επίσημοι σύμβουλοι της κυβέρνησης για το κλίμα στις προβλέψεις τους για τον άνθρακα τον περασμένο μήνα. Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο πρόκειται να επιτύχει τους στόχους του για μείωση των εκπομπών κατά 87% έως το 2040 και μηδενισμό των εκπομπών έως το 2050, οι καταναλωτές πρέπει να διαδραματίσουν μεγαλύτερο ρόλο.
Πολλές πλούσιες οικονομίες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, έχουν κάνει μεγάλα βήματα για την παροχή καθαρότερης ενέργειας, αλλά οι πληθυσμοί τους εξακολουθούν να ακολουθούν έναν τρόπο ζωής με υψηλή περιεκτικότητα σε άνθρακα. Σε αντίθεση με τους λιγότερο πλούσιους ομολόγους τους που εξακολουθούν να εργάζονται για ένα δίκτυο χωρίς άνθρακα, αυτό το σύμπλεγμα κυρίως ευρωπαϊκών εθνών αντιμετωπίζει τώρα μια νέα πρόκληση: να πείσει το κοινό να ζήσει διαφορετικά.
«Οι υπόλοιπες περικοπές που πρέπει να κάνουμε στις εγχώριες εκπομπές αφορούν τομείς, επιλογές και αλλαγές στις τεχνολογίες και, σε κάποιο βαθμό, στον τρόπο ζωής, που έχουν πραγματικό αντίκτυπο στη ζωή μας καθημερινά», λέει ο Τόμπι Παρκ, ειδικός στις επιστήμες συμπεριφοράς, ο οποίος έχει συμβουλεύσει την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου για τη μείωση των εκπομπών ρύπων από τους καταναλωτές.
Οι σύμβουλοι του Ηνωμένου Βασιλείου για το κλίμα, η Επιτροπή Κλιματικής Αλλαγής, προσπάθησαν να θέσουν ένα συγκεκριμένο αριθμό για το μερίδιο των καταναλωτών στη συνολική μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που απαιτείται για να φτάσει η χώρα στο «net zero» έως το 2050: 136 μετρικοί τόνοι, ή περίπου το ένα τρίτο του συνόλου.
Οι σύμβουλοι σχεδίασαν επίσης τον τρόπο με τον οποίο τα βρετανικά νοικοκυριά θα φτάσουν εκεί. Η μετάβαση σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα και αντλίες θερμότητας αντιπροσωπεύει περισσότερα από τα δύο τρίτα των απαιτούμενων περικοπών, ενώ η μείωση της οδήγησης και η κατανάλωση λιγότερου κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων αποτελούν το υπόλοιπο.
Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, οι πωλήσεις αντλιών θερμότητας και ηλεκτρικών οχημάτων πρέπει να αυξηθούν κατά πολύ τα επόμενα 15 χρόνια – κάτι που σύμφωνα με το CCC είναι εφικτό. Χρειάστηκαν μόνο λίγα χρόνια, επισημαίνει, για να υιοθετήσουν οι καταναλωτές άλλες τεχνολογίες που αλλάζουν τον τρόπο ζωής τους, όπως το διαδίκτυο, τα κινητά τηλέφωνα και τα ψυγεία.
Η δυσκολία εδώ, λέει ο Παρκ, ο οποίος συμβουλεύει για τη μείωση του άνθρακα από τους καταναλωτές στην εταιρεία συμβούλων Behavioural Insights Team, είναι ότι αυτές οι αλλαγές ήταν προφανείς: προϊόντα που ήταν σαφώς καλύτερα, φθηνότερα ή πιο βολικά από τους προκατόχους τους. Για τις αντλίες θερμότητας και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αυτό δεν έχει συμβεί μέχρι στιγμής.
Τα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα βρίσκονται στους ορόφους των αντιπροσωπειών εδώ και δύο δεκαετίες, αλλά μέχρι στιγμής αποτελούν το 5% των αυτοκινήτων στους δρόμους του Ηνωμένου Βασιλείου, πολύ λιγότερο από το 80% που πρέπει να φτάσουν μέχρι το 2040. Αυτό όμως αρχίζει να αλλάζει. Καθώς το κόστος των ηλεκτρικών αυτοκινήτων μειώνεται, οι πωλήσεις αυξάνονται γρήγορα – τον περασμένο μήνα, ένα στα τέσσερα νέα αυτοκίνητα που πωλήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν ηλεκτρικό.
Οι αντλίες θερμότητας είναι μια πιο δύσκολη υπόθεση. Τα νοικοκυριά του Ηνωμένου Βασιλείου έχουν αργήσει να τις εγκαταστήσουν και περισσότερα από τα δύο τρίτα βασίζονται σε λέβητες αερίου για θέρμανση. Η μετάβαση σε αντλία θερμότητας διαρκεί συνήθως περισσότερο και είναι πιο αποδιοργανωτική από την αντικατάσταση ενός λέβητα φυσικού αερίου, οι εγκαταστάτες είναι ανεπαρκείς και η τεχνολογία είναι άγνωστη. Για να φτάσει το ποσοστό των νοικοκυριών με αντλίες θερμότητας από το 1% που είναι σήμερα στο στόχο του 50% μέχρι το 2040, το CCC λέει ότι οι καταναλωτές θα πρέπει να δελεαστούν με επιδοτήσεις.
Αλλά η κυβέρνηση δεν μπορεί να καλύψει το πλήρες κόστος της μετάβασης. Οι αξιωματούχοι θα πρέπει επίσης να συγκεντρώσουν την υποστήριξη του κοινού, όπως έχει γίνει σε προηγούμενες κρίσεις, όπως οι πολεμικές προσπάθειες και η πανδημία Covid 19, λέει η Ρουθ Τάουνεντ, περιβαλλοντική ερευνήτρια στο Chatham House. «Πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχει ένα σχέδιο στο οποίο το κοινό έχει ρόλο να παίξει, και στο οποίο του δίνεται η δυνατότητα και η υποστήριξη να το κάνει, με τρόπο που να είναι δίκαιος για όλη την κοινωνία».
Το αρμόδιο υπουργείο του Ηνωμένου Βασιλείου έχει ήδη αρχίσει να επεξεργάζεται ένα μήνυμα. Ο στόχος για το 2050 είναι νομικά δεσμευτικός. Εάν η χώρα τον χάσει επειδή οι καταναλωτές δεν κάνουν το καθήκον τους, η κυβέρνηση υπόκειται σε αγωγές.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, το υπουργείο έβγαλε μια διαφήμιση για την επιχορήγηση αντλίας θερμότητας ύψους 7.500 λιρών όπου παίζουν άνθρωποι, που φαίνονται σαν να είναι φτιαγμένοι από μαλλί, να μιλούν για το τι τους αρέσει στη νέα τους αντλία θερμότητας. «Το σπίτι έχει ωραία θερμοκρασία όλη την ημέρα τώρα. Οι γάτες το λατρεύουν», είπε ένας από αυτούς. «Η αντλία είναι πολύ πιο φιλική προς το περιβάλλον από τον λέβητά μου», είπε ένας άλλος. Αν αλλάξουν, λέει η διαφήμιση, οι ιδιοκτήτες του σπιτιού μπορούν να «νιώσουν όλοι ζεστοί και χνουδωτοί».
Διαβάστε ακόμη
Omnibus Package: Η Ε.Ε. χαλαρώνει τις απαιτήσεις για εκθέσεις βιωσιμότητας των επιχειρήσεων
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα