Στη βιομηχανία αλουμινίου, το κλείσιμο ενός μεταλλουργείου είναι μια πολύ δύσκολη απόφαση. Μόλις διακοπεί το ρεύμα και οι μονάδες παραγωγής επανέλθουν σε θερμοκρασία δωματίου, μπορεί να χρειαστούν πολλοί μήνες και δεκάδες εκατομμύρια δολάρια για να επανέλθουν στο διαδίκτυο.
Ωστόσο, η Norsk Hydro ASA προετοιμάζεται αυτόν τον μήνα να κάνει ακριβώς αυτό σε ένα τεράστιο εργοστάσιο στη Σλοβακία. Και δεν είναι η μόνη: η ευρωπαϊκή παραγωγή έχει πέσει στα χαμηλότερα επίπεδα από τη δεκαετία του 1970 και οι γνώστες της βιομηχανίας λένε ότι η κλιμακούμενη ενεργειακή κρίση απειλεί τώρα να δημιουργήσει την εξαφάνιση μεγάλου μέρους της παραγωγής αλουμινίου της Ευρώπης.
Η εξήγηση βρίσκεται στο παρατσούκλι του αλουμινίου: «πηγμένος ηλεκτρισμός». Το μέταλλο – που χρησιμοποιείται σε μια τεράστια γκάμα προϊόντων, από σκελετούς αυτοκινήτων και κουτάκια αναψυκτικού έως βαλλιστικούς πυραύλους – παράγεται με θέρμανση των πρώτων υλών μέχρι να διαλυθούν και στη συνέχεια με ηλεκτρικό ρεύμα. Ένας τόνος αλουμινίου απαιτεί περίπου 15 μεγαβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας, αρκετή για να τροφοδοτήσει πέντε σπίτια στη Γερμανία για ένα χρόνο.
Ορισμένα μεταλλουργεία προστατεύονται από κρατικές επιδοτήσεις, μακροπρόθεσμες συμφωνίες ηλεκτρικής ενέργειας ή πρόσβαση στη δική τους ανανεώσιμη ενέργεια, αλλά τα υπόλοιπα αντιμετωπίζουν ένα αβέβαιο μέλλον.
Την ώρα που μειώνεται η παραγωγή, οι εκατοντάδες Ευρωπαίοι κατασκευαστές που μετατρέπουν το μέταλλο σε ανταλλακτικά για γερμανικά αυτοκίνητα ή γαλλικά αεροπλάνα εξαρτώνται όλο και περισσότερο από εισαγωγές που θα μπορούσαν να γίνουν πιο δαπανηρές. Ορισμένοι αγοραστές προσπαθούν επίσης να αποφύγουν να πάρουν το μέταλλο από τη Ρωσία, η οποία είναι συνήθως μεγάλος προμηθευτής στην Ευρώπη.
«Η ιστορία έχει αποδείξει ότι όταν τα χυτήρια αλουμινίου φύγουν, δεν επιστρέφουν», δήλωσε ο Mark Hansen, διευθύνων σύμβουλος του οίκου εμπορίας μετάλλων Concord Resources Ltd.
Η βιομηχανία λέει ότι χρειάζεται επειγόντως κρατική υποστήριξη για να επιβιώσει. Ωστόσο, οποιαδήποτε μέτρα, όπως σταθερά ανώτατα όρια τιμών για τη διατήρηση της λειτουργίας των εργοστασίων που διψούν για ενέργεια, μπορεί να είναι δύσκολο να δικαιολογηθούν ενώ οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν αυξανόμενους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και διαφαίνεται η απειλή δελτίου και blackout.
Τα δεινά του τομέα του αλουμινίου προσφέρουν ένα εντυπωσιακό παράδειγμα του τι συμβαίνει στις ενεργοβόρες βιομηχανίες της Ευρώπης: σε όλη την ήπειρο, λιπασματοποιοί, τσιμεντοβιομηχανίες, χαλυβουργεία και μεταλλουργεία ψευδαργύρου κλείνουν επίσης αντί να πληρώνουν τις δυσθεώρητες τιμές για το φυσικό αέριο και ηλεκτρική ενέργεια.
Το πιο ανησυχητικό είναι για τον μεταποιητικό τομέα της περιοχής ότι μπορεί να μην πρόκειται απλώς για κλείσιμο μόνο για το χειμώνα. Οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για το 2024 και το 2025 έχουν επίσης εκτοξευθεί, απειλώντας τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα πολλών βιομηχανιών.
Με βάση τις πρόσφατες τιμές της αγοράς, ο ετήσιος λογαριασμός ρεύματος για το μεταλλουργείο Slovalco θα ήταν περίπου δύο δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο Milan Vesely. Η Slovalco αποφάσισε να σβήσει το εργοστάσιο λόγω ενός συνδυασμού αυξανόμενων τιμών ενέργειας και έλλειψης αντιστάθμισης εκπομπών που είναι διαθέσιμη στα μεταλλουργεία σε άλλα μέρη της Ευρώπης.
Η επανεκκίνηση του εργοστασίου – η οποία θα μπορούσε να διαρκέσει έως και ένα χρόνο – θα είναι δυνατή μόνο μέσω κάποιου συνδυασμού φθηνότερης ενέργειας, απότομης αύξησης των τιμών του αλουμινίου και πρόσθετης κρατικής υποστήριξης, δήλωσε ο Vesely.
«Πρόκειται για μια πραγματική υπαρξιακή κρίση», δήλωσε ο Paul Voss, γενικός διευθυντής της European Aluminium, η οποία εκπροσωπεί τους μεγαλύτερους παραγωγούς και μεταποιητές της περιοχής. «Πρέπει πραγματικά να διευθετήσουμε κάτι αρκετά γρήγορα, διαφορετικά δεν θα μείνει τίποτα να διορθωθεί».
Οι παραγωγοί άλλων μετάλλων όπως ο ψευδάργυρος και ο χαλκός πλήττονται επίσης πολύ, αλλά οι τεράστιες ποσότητες ενέργειας που απαιτούνται για την παραγωγή αλουμινίου έχουν καταστήσει τον κλάδο ιδιαίτερα ασύμφορο. Στη Γερμανία, η ισχύς που απαιτείται για την παραγωγή ενός τόνου αλουμινίου κόστιζε περίπου 4.200 δολάρια στην αγορά spot την Παρασκευή, αφού ξεπέρασε τα 10.000 δολάρια τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Bloomberg. Η τιμή των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης του London Metal Exchange ήταν περίπου 2.300 δολάρια ο τόνος την Παρασκευή.
«Όποτε έχουμε ύφεση στην οικονομική ανάπτυξη και τα περιθώρια των μεταλλουργείων υφίστανται πίεση, βλέπουμε τα ευρωπαϊκά μεταλλουργεία να κλείνουν ένα σημαντικό τμήμα της παραγωγικής τους ικανότητας», δήλωσε ο Uday Patel, ανώτερος διευθυντής έρευνας στο Wood Mackenzie. «Όταν τα πράγματα βελτιώνονται, υπάρχουν μερικά χυτήρια που δεν επιστρέφουν ποτέ ξανά στο διαδίκτυο».
Διαβάστε ακόμη:
Οι κινήσεις Μητσοτάκη στον δρόμο για τη ΔΕΘ και οι πιέσεις προς την Ευρώπη για κοινές λύσεις
Η χαρτογράφηση των θαλάσσιων εμπορικών διαδρομών των ρωσικών εξαγωγών
Τουρκική λίρα: Πώς ο Αραβικός Κόλπος θα δεχτεί πλήγμα στις τράπεζές του