Μακροπρόθεσμος και επίμονος ενδέχεται να αποδειχθεί ο πληθωρισμός, σύμφωνα με δηλώσεις του μέλους της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ Ίζαμπελ Σνάμπελ η οποία, όμως, καθησύχασε τις αγορές πως η αύξηση που καταγράφεται στα νέα κρούσματα κορωνοϊού δε θα επηρεάσουν τις προοπτικές ανάπτυξης της ευρωζώνης.
Οι επενδυτές, παρ’ όλα αυτά, ποντάρουν πια σε αύξηση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) το 2022, λίγες ημέρες πριν την απόφαση της τράπεζας για το νέο πρόγραμμα στήριξης.
Ελληνικά ομόλογα
H Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα συνεχίσει να αγοράζει ελληνικά ομόλογα στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος για την πανδημία (PEPP) και μετά τον Μάρτιο του 2022, σύμφωνα με τη Σνάμπελ.
«Η Ελλάδα ωφελείται πολύ από τις αγορές με το PEPP. Μελλοντικά, θα εξακολουθήσει να υπάρχει σημαντική παρουσία στην αγορά με το PEPP λόγω των επανεπενδύσεων. Θα πρέπει να συζητηθεί αν αυτό είναι αρκετό», δήλωσε η Σνάμπελ εν όψει των αποφάσεων που θα πάρει η ΕΚΤ τον Δεκέμβριο για τη νομισματική πολιτική της το 2022.
Έκτακτα μέτρα
Η Σνάμπελ υπογράμμισε, επίσης, πως θα χρειαστεί να ληφθούν έκτακτα μέτρα στήριξης της νομισματικής πολιτικής εκτός της αγοράς ομολόγων: «Είναι πιθανό πως ο πληθωρισμός θα μειωθεί υπό του στόχου του 2% μεσοπρόθεσμα. Παρ’ όλα αυτά, τα πληθωριστικά ρίσκα υποδεικνύουν αύξηση. Η αβεβαιότητα έχει αυξηθεί σε ό,τι αφορά τη μείωση του πληθωρισμού και πρέπει να τη λάβουμε υπόψη», υπογράμμισε.
Οι δηλώσεις της Σνάμπελ ακολουθούν τους, γενικευμένους σε παγκόσμιο επίπεδο, φόβους των επενδυτών όσον αφορά τον πληθωρισμό. Παράλληλα τα νέα στοιχεία του πληθωρισμού που θα ανακοινωθούν την επόμενη εβδομάδα ενδέχεται να υποδείξουν αύξηση των τιμών των προϊόντων στη Γερμανία κατά 6%. Η ίδια χώρα καλείται, τώρα, να λάβει αυστηρότερα μέτρα για την αντιμετώπιση της αύξησης των κρουσμάτων κορωνοϊού.
Η Σνάμπελ υποβάθμισε τον κίνδυνο για την ανάκαμψη της Ευρωζώνης λόγω της νέας έξαρσης του κορωνοϊού και των περιοριστικών μέτρων που παίρνουν ορισμένες χώρες, λέγοντας ότι αυτά μόνο βραχυπρόθεσμα θα επιβραδύνουν την πορεία της, κυρίως σε ό,τι αφορά τον τομέα των υπηρεσιών.
Είναι αρκετά πιθανό οι εκτιμήσεις της Σνάμπελ να επιβεβαιωθούν από τους οικονομικούς δείκτες στη Γαλλία και τη Γερμανία. Το κόστος παραγωγής, όμως, επέδειξε αύξηση, ενώ τα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες και οι πληθωριστικές πιέσεις μειώνουν τις προοπτικές ανάπτυξης της γερμανικής οικονομίας.
Επικαλούμενη την αβεβαιότητα της όλης κατάστασης η Σνάμπελ άφησε ανοιχτά τα χαρτιά της όσον αφορά τις επόμενες αποφάσεις της ΕΚΤ οι οποίες θα ληφθούν τη 16η Δεκεμβρίου. Η συνάντηση αυτή θα αποτελέσει κύριο σημείο αναφοράς για τα μελλοντικά προγράμματα στήριξης της ΕΚΤ μετά τη λήξη του προγράμματος αγοράς ομολόγων τον επόμενο Μάρτιο.
Μετά τις δηλώσεις Σνάμπελ , οι αγορές αναμένουν αύξηση 10 μονάδων βάσης των επιτοκίων το Δεκέμβριο του 2022.
Δύο ερωτήματα
Η τρέχουσα αύξηση των τιμών καταναλωτή, η οποία εν μέρει οφείλεται στην αύξηση του ενεργειακού κόστους και στα προβλήματα των εφοδιαστικών αλυσίδων, διχάζει τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ για το τι μέλλει γενέσθαι μετά τη λήξη του PEPP των 1,85 δισ. ευρώ.
Η Σνάμπελ , από την πλευρά της, ανέφερε πως μια εύλογη τακτική είναι η κατηγοριοποίηση των αποφάσεων της Εκτελεστικής Επιτροπής, σε δύο ερωτήματα. «Το πρώτο είναι: πόσο διευρυμένα θα πρέπει να είναι τα υποστηρικτικά μας μέτρα; Το δεύτερο είναι: ποια εργαλεία θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε για την εφαρμογή αυτών των οικονομικών κινήτρων;».
Το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ ξεκίνησε λίγο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας και ήρε τους περιορισμούς του προηγούμενου προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, έτσι ώστε να προστατεύσει την οικονομία της ευρωζώνης από τον κατακερματισμό των αγορών διάφορων χωρών μετά από το sell-off των ομολόγων υπερχρεωμένων επιχειρήσεων σε χώρες όπως η Ιταλία.
Το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων αναμένεται να λήξει τον Μάρτιο, σύμφωνα με τη Σνάμπελ, ενώ η ίδια αναμένει πως το ταμείο στήριξης δε θα εξαντλήσει πλήρως τους πόρους του. Παρ’ όλα αυτά, υπογράμμισε πως αν και το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων ήταν επιτυχές, θα πρέπει να μελετηθούν νέοι τρόποι στήριξης της οικονομίας.
Ευελιξία
Ένα από τα κύρια θέματα της διαμάχης μεταξύ των στελεχών της ΕΚΤ αποτελεί η εργαλειοποίηση ορισμένων τακτικών του προγράμματος στήριξης στην ευρύτερη οικονομία μετά τη λήξη του. Η Σνάμπελ ανέφερε πως «είναι σημαντικό να διατηρήσουμε κάποια ευελιξία για να αντιμετωπίσουμε ενδεχόμενο κατακερματισμού της αγοράς».
Σημείωσε ότι με την πάροδο του χρόνου το όφελος από τις αγορές ομολόγων εξασθενεί και θα πρέπει αυτές να αντικατασταθούν με άλλα μέσα. «Υπάρχουν, από τη μία πλευρά, φθίνουσες αποδόσεις σχετικά με τις αγορές ομολόγων και, από την άλλη πλευρά αυξανόμενες παρενέργειες», είπε, προσθέτοντας: «Γι αυτό, τελικά, θα υπάρξει στροφή από τις αγορές ομολόγων προς άλλα μέσα, κυρίως στην καθοδήγηση για τη μελλοντική πολιτική μας».
Αναφορικά με τον πληθωρισμό, η αξιωματούχος της ΕΚΤ σημείωσε ότι οι κίνδυνοι είναι ανοδικοί. «Είναι λογικό να υποθέσουμε ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί κάτω από το στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα. Ωστόσο, οι κίνδυνοι είναι ανοδικοί», τόνισε. «Η αβεβαιότητα όσον αφορά τον ρυθμό και την έκταση της μείωσης (του πληθωρισμού) έχει αυξηθεί και θα πρέπει να τη λάβουμε υπόψη», πρόσθεσε.
Ανάμεσα στις πιθανές λύσεις είναι και η μεταφορά της ευελιξίας στο «κανονικό» QE της ΕΚΤ και η δημιουργία ενός νέου σώματος το οποίο θα δρα ως ασφαλιστική δικλείδα.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Γαλλίας, Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό από την πλευρά του έχει χαρακτηρίσει τον μηχανισμό αυτό ως μια «εικονική εργαλειοθήκη» η οποία προσφέρει ευρύτερη γκάμα επιλογών στην ΕΚΤ αναλόγως με την περίσταση.
Η Σνάμπελ διευκρίνισε ότι αυτό που αναμένεται να ολοκληρωθεί τον ερχόμενο Μάρτιο δεν είναι το PEPP, αλλά οι καθαρές αγορές ομολόγων της ΕΚΤ μέσω του προγράμματος αυτού (δηλαδή οι νέες αγορές θα αντιστοιχούν στις λήξεις ομολόγων που έχει στο χαρτοφυλάκιό της η κεντρική τράπεζα). «Το PEPP δεν θα εξαφανισθεί όταν οι καθαρές αγορές ομολόγων μηδενισθούν. Μερικές φορές ο κόσμος κάνει λόγο για λήξη του PEPP. Το PEPP δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί τον Μάρτιο. Πιθανόν να ισχύσει αυτό για τις καθαρές αγορές, αλλά όχι για το ίδιο το PEPP».
Διαβάστε ακόμα:
Credit Suisse: Οι προοπτικές για μετοχές, νομίσματα, ομόλογα και μεγάλες οικονομίες το 2022
Λογαριασμοί ρεύματος: Πότε θα φανούν οι επιδοτήσεις – Τι αναφέρει η υπουργική απόφαση (vid)