Αποζημιώσεις συνολικού ύψους 488 εκατ. δολαρίων πρόκειται να λάβουν σύντομα χιλιάδες θύματα μίας από τις μεγαλύτερης απάτης στην ιστορία.
Ο λόγος για τα θύματα του Μπέρναρντ Μάντοφ ο οποίος συνελήφθη στις 11 Δεκεμβρίου 2008 και καταδικάστηκε σε ποινή κάθειρξης 150 ετών.
Το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ ίδρυσε πριν από χρόνια το Madoff Victim Fund, ένα ταμείο που όπως λέει και το όνομά του δημιουργήθηκε για να αποκαταστήσει οικονομικά όλους όσοι εξαπατήθηκαν από τον διαβόητο χρηματιστή.
Η εν λόγω διανομή αποζημιώσεων από το Madoff Victim Fund θα αφορά περίπου 37.000 άτομα σε όλο τον κόσμο, αυξάνοντας τις συνολικές πληρωμές σε σχεδόν 3,2 δισ. δολάρια, σύμφωνα με ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι θα πληρώσει τελικά και τα 4 δισ. δολάρια στο ταμείο.
«Αυτό το γραφείο συνεχίζει τις προσπάθειες απονομής δικαιοσύνης στα θύματα του μεγαλύτερου σχήματος Ponzi της ιστορίας», ανέφερε η δικηγόρος του Μανχάταν, Όντρεϊ Στρος. Η καταβολή των ποσών «αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τις αποζημιώσεις για το σχήμα Ponzi – αλλά η δουλειά μας δεν έχει τελειώσει ακόμη».
Το κρατικό fund λειτουργεί ανεξάρτητα από τη διαδικασία αποζημίωσης που εποπτεύεται από τον διαχειριστή, Ίρβινγκ Πίκαρ στο ομοσπονδιακό πτωχευτικό δικαστήριο του Μανχάταν.
Με τον δικαστικό του αγώνα εναντίον πελατών που κέρδισαν από την απάτη, έχει μέχρι στιγμής ανακτήσει περισσότερα από 14,3 δισ. δολάρια, τα περισσότερα από τα οποία έχουν ήδη επιστραφεί σε θύματα. Άλλα 191 εκατ. δολάρια από το fund του θα διατεθούν στις αρχές του επόμενου έτους.
Οι επενδυτές του Μάντοφ έχασαν περίπου 20 δισ. δολάρια -σε αρχικό κεφάλαιο επένδυσης – και περισσότερα από 40 δισ. δολάρια από «εικονικά κέρδη» όταν η εταιρεία του κατέρρευσε το 2008.
Ποιος ήταν ο «απατεώνας του αιώνα»
H ιστορία του Μπέρναρντ Μάντοφ και της μεγαλύτερης απάτης της Wall Street άρχισε να ξεδιπλώνεται στα τέλη του 2008, όταν αποκαλύφθηκε ότι ο πρώην πρόεδρος του αμερικανικού χρηματιστηριακού δείκτη NASDAQ κατάφερε επί 20 συναπτά έτη να αποσπάσει με το επενδυτικό σχήμα τύπου πυραμίδας το ποσό-«μαμούθ».
Ο Μάντοφ κατάφερε να καταχραστεί τις αποταμιεύσεις χιλιάδων ανθρώπων, επενδυτικών εταιρειών, συνταξιοδοτικών ταμείων και φιλανθρωπικών ιδρυμάτων σε όλο τον κόσμο.
Ο μεγαλομέτοχος της ομώνυμης χρηματιστηριακής εταιρείας Βernard Μadoff Ιnvestment Securities ίδρυσε την εταιρεία του το 1960 και κατάφερε να κυριαρχήσει στον κλάδο.
Πέρασε στην Ιστορία ως ο εγκέφαλος μιας κινηματογραφικής απάτης, καταληστεύοντας μέσω του σχήματος «πυραμίδα» το αστρονομικό ποσό των 65 δισ. δολαρίων (σύμφωνα με εκτιμήσεις των αμερικανικών αρχών) από σημαντικούς εταιρικούς πελάτες αλλά και διάσημους ηθοποιούς και σκηνοθέτες, όπως ο Κέβιν Μπέικον και ο Στίβεν Σπίλμπεργκ.
Οι συνέπειες από την κατάρρευση της «πυραμίδας» που έστησε Μάντοφ δεν περιορίζονται στα γεωγραφικά όρια των ΗΠΑ. Οι πελάτες του βρίσκονταν παντού.
Ο πρώην πρόεδρος του αμερικανικού χρηματιστηρίου ΝASDAQ είχε επεκτείνει τη δραστηριότητά του στη Γηραιά Ήπειρο καταφέρνοντας να κερδίσει την εμπιστοσύνη μεγάλων χρηματοπιστωτικών ομίλων.
Ο κατάλογος των θυμάτων της κομπίνας του χρηματιστή περιλάμβανε σημαντικές τράπεζες (η βρετανική ΗSΒC είχε απώλειες 1 δισ. δολαρίων και η ισπανική Santander έχασε πάνω 3 δισ. δολάρια), γνωστά hedge funds αλλά και πλούσιους ιδιώτες.
Η επενδυτική του εταιρεία εγγυόταν τεράστιες ετήσιες αποδόσεις της τάξης του 10%, διατηρώντας παράλληλα υψηλά επίπεδα αξιοπιστίας.
Ως εκ τούτου, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980, εκμεταλλευόμενος τις γνωριμίες του στην καλή κοινωνία των ΗΠΑ, ο Μάντοφ είχε δημιουργήσει ένα κλειστό κλαμπ πλούσιων και εκλεκτών πελατών, οι οποίοι ωφελούνταν από τις υπεραποδόσεις της επενδυτικής του δεινότητας. Ωστόσο, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, ο Μπάντοφ ουδέποτε επένδυσε τα χρήματα των πελατών του σε χαρτοφυλάκια, απλώς τα ανακύκλωνε. Η χρηματιστηριακή του εταιρεία μάλιστα είχε φτάσει στο σημείο να διαχειρίζεται 5% των συναλλαγών του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης.
Τι ήταν η «πυραμίδα» Ponzi
Το είδος της απάτης οφείλει το όνομά της στον Charles Ponzi, o οποίος υποσχόταν απόδοση 50% σε επενδύσεις μέσα σε μόλις 90 ημέρες.
Στα εν λόγω σχήματα, ένας κεντρικός διαχειριστής έχει τον απόλυτο έλεγχο της απάτης. Χρησιμοποιεί τα κεφάλαια νέων πελατών για να πληρώσει τις αποδόσεις για τις οποίες έχει δεσμευθεί στους παλαιότερους.
Έτσι η επιχείρηση εμφανίζεται νόμιμη και επικερδής, χωρίς όμως στην ουσία να δημιουργείται κέρδος από τις επενδύσεις. Ο «εγκέφαλος» διακρατεί ό,τι περισσεύει για να κερδίσει, αλλά και για να επεκτείνει τη δραστηριότητά του.
Όσο για τις υπεραποδόσεις που εμφάνιζε το επενδυτικό του κεφάλαιο, αυτές ήταν εικονικές, καθώς ο Μάντοφ υπέβαλε για χρόνια πλαστές δηλώσεις και ωεύτικα στοιχεία στις χρηματιστηριακές Αρχές.
Διαβάστε ακόμη:
Μητσοτάκης: «Ξεκλειδώνουν οριστικά για την πατρίδα μας 72 δισ. ευρώ» (vid)
Αντιδράσεις από την αγορά: Μόνο 1 στους 10 θα μπορέσει να δουλέψει με click- away (vid)