Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον ανακοίνωσε στην Ευρωπαϊκή Ένωση ότι θα αποχωρήσει από την τραπέζι των διαπραγματεύσεων τον Ιούνιο, αν ως τότε δεν είναι σαφές ότι πρόκειται να πάρει μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου τύπου Καναδά για το Ηνωμένο Βασίλειο. Μετά από αυτή την εξέλιξη, η βρετανική λίρα έπεσε.
Η διαπραγματευτική πρόταση του Ηνωμένου Βασιλείου για την επόμενη φάση του Brexit, η οποία δημοσιεύθηκε την Πέμπτη, ήταν σε πολλά σημεία της κοντά σε αυτό που δημοσίευσε η ΕΕ την Τρίτη. Οι κυριότερες διαφορές αφορούσαν στο πόσο πιστά το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να τηρήσει τους κανονισμούς της ΕΕ, δηλαδή τους λεγόμενους ισότιμους όρους ανταγωνισμού, τον τρόπο που θα δομηθεί και που θα λειτουργήσει η συμφωνία και τα δικαιώματα των Ευρωπαίων αλιέων στα ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου.
“Εμείς θέλουμε μια σχέση που βασίζεται στη φιλική συνεργασία μεταξύ δυο κυρίαρχων, ισότιμων μερών”, δήλωσε η βρετανική κυβέρνηση. “Και τα δύο μέρη σέβονται το ένα τη νομική αυτονομία του άλλου. Η κυβέρνηση δεν θα διαπραγματευτεί καμία ρύθμιση στην οποία το Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχει τον έλεγχο των δικών του νόμων και της πολιτικής ζωής του”.
Το Ηνωμένο Βασίλειο με αυτή την πολιτική στάση του, καθορίζει ένα σκληρό χρονοδιάγραμμα για τις διαπραγματεύσεις, λέγοντας ότι επιθυμεί την ευρεία επίτευξη μιας συμφωνίας μέχρι τον προσεχή Ιούνιο, ώστε να υπάρχει χρόνος η συμφωνία να οριστικοποιηθεί μέχρι τον Σεπτέμβριο. Η Βρετανία θα αξιολογήσει τον Ιούνιο εάν οι συνομιλίες βρίσκονται σε πορεία επιτυχίας και στη συνέχεια θα αποφασίσει εάν θα τις συνεχίσει ή αν, αντίθετα, θα «επικεντρωθεί μόνο» στην προετοιμασία να εγκαταλείψει τα κανονιστικά δεδομένα της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς συμφωνία στις 31 Δεκεμβρίου του 2020.
Η λίρα υποχώρησε μετά την δημοσιοποίηση του εγγράφου, εξαλείφοντας τα κέρδη έναντι του δολαρίου και επεκτείνοντας τις απώλειες έναντι του ευρώ.
“Θέλουμε τις καλύτερες δυνατές εμπορικές σχέσεις με την ΕΕ, αλλά στο όνομα της επιδίωξης της συμφωνίας δεν θα πλήξουμε την κυριαρχία μας”, ανέφερε ο υπουργός Μάικλ Γκόουβ την Πέμπτη στην Βουλή των Κοινοτήτων.
Ανταγωνιστικοί Στόχοι
Τα σημεία διαφωνίας στα έγγραφα της Βρετανίας και της ΕΕ δείχνουν πού θα προκύψουν οι δυσκολίες. Οι Βρυξέλλες υποστηρίζουν πως είναι παράλογο το επιχείρημα του Λονδίνου, ότι το μέγεθος και η εγγύτητα της Μεγάλης Βρετανίας είναι αρκετά απλώς και μόνο για να αναπαραγάγουν τη συμφωνία της ΕΕ με τον Καναδά. Το Ηνωμένο Βασίλειο, από την άλλη, υποστηρίζει ότι το μέγεθος και η εγγύτητα δεν είναι αναγκαστικά παράγων δημιουργίας νέας συμφωνίας (πέραν αυτής του Καναδά) στις εμπορικές συνομιλίες.
“Η γεωγραφία δεν είναι λόγος υπονόμευσης της δημοκρατίας”, ανέφερε ο υπουργός Μάικ Γκόουβ στο Κοινοβούλιο. “Για να είμαστε σαφείς, δεν θα επιδιώξουμε να ευθυγραμμιστούμε δυναμικά με τους νόμους της ΕΕ, με τους όρους της ΕΕ που διέπονται από τους νόμους της ΕΕ και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ”.
Ενώ η ΕΕ θεωρεί τον Ιούνιο ως ευκαιρία απολογισμού, ωστόσο έχει πει ότι θα συνεχίσει να προσπαθεί να επιτύχει μια συμφωνία μέχρι την τελευταία στιγμή.
Σε ένα άλλο πιθανό σημείο τριβών, το Ηνωμένο Βασίλειο δήλωσε ότι δεν θα συμφωνήσει με τα όργανα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, να έχουν δικαιοδοσία στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Για την ΕΕ, αυτό σηματοδοτεί μια αλλαγή από τις δεσμεύσεις που είχε πάρει η Βρετανία στην Πολιτική της Δήλωση, το μη δεσμευτικό μέρος της Συμφωνίας Αποχώρησης της χώρας από το ευρωπαϊκό μπλοκ. Το Ηνωμένο Βασίλειο επιθυμεί να έχει τη δική του πολιτική για επιδοτήσεις και φόρους και αρνείται να επιτρέψει στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων οποιαδήποτε δικαιοδοσία στο Ηνωμένο Βασίλειο, κι αυτό καθιστά δυσκολότερο, στα μάτια της ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο να συμμορφωθεί με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων του ευρωπαϊκού μπλοκ μετά το Brexit.