Την σημαντική οικονομική κρίση που προκάλεσε ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι κυρώσεις της Δύσης προσπαθούν να αποφύγουν ο Ρώσος Πρόεδρος Πούτιν και τα στελέχη της κυβέρνησής του.
Οι σημαντικές εξαγωγές εμπορευμάτων τροφοδότησαν τόσο τη ρωσική κυβέρνηση όσο και τις ρωσικές επιχειρήσεις, υποστηρίζοντας έναν απροσδόκητο εγχώριο «πυρετό» επενδύσεων ο οποίος με τη σειρά του χρηματοδότησε τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Οι ρωσικές επιχειρήσεις όλων των μεγεθών προχώρησαν, πέρυσι, σε επενδύσεις για την αντικατάσταση της απολεσθείσας Δυτικής χρηματοδότησης, δημιουργώντας νέες εφοδιαστικές αλυσίδες και προσεγγίζοντας εναλλακτικές αγορές. Παρά τους πρώιμους υπολογισμούς για απώλειες ύψους 20% σε κεφαλαιουχικές δαπάνες, η Ρωσία αύξησε τις δαπάνες αυτές κατά 6% το 2022.
Παρ’ όλα αυτά, οι κυρώσεις της Δύσης κάνουν το επενδυτικό περιβάλλον αυτό ακόμα δυσκολότερο. Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας και το υπουργείο Οικονομικών της χώρας αναμένουν περίοδο σταθερότητας, αλλά σύμφωνα με εκτιμήσεις του Bloomberg Economics, οι επενδύσεις σε πάγιο ενεργητικό (fixed-assets) θα μειωθούν κατά 5% το 2023. Αυτό με τη σειρά του θα αποτελέσει «βαρίδι» για τη ρωσική οικονομία η οποία αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 1,5%.
Σύμφωνα με την αναλυτή της Finam, Όλγα Μπελένκαγια, «η μείωση των εταιρικών κερδών και η πίεση η οποία ασκούν οι κυρώσεις θα “φρενάρουν” το αναπτυξιακό μομέντουμ και θα επιδεινώσουν την αβεβαιότητα, περιορίζοντας τις επενδύσεις. Αν και οι κρατικές επενδύσεις ενδέχεται να αυξηθούν, οι αντίστοιχες ιδιωτικές θα καταγράψουν μείωση».
Η περσινή ανθεκτικότητα της ρωσικής οικονομίας αποτέλεσε μονόδρομο για τις επιχειρήσεις οι οποίες προσπαθούσαν να αποφύγουν την πτώχευση. Τώρα πια, οι εταιρείες αυτές θα κληθούν να περάσουν από έναν κυκεώνα «δομικού μετασχηματισμού» λόγω των κυρώσεων.
Όσο για τον αναλυτή του Bloomberg Economics, Αλεξάντερ Ισάκοφ, υποστηρίζει πως «η ρωσική κρίση είναι πρωτόγνωρη. Κατά τη διάρκεια μίας “παραδοσιακής” κρίσης, οι ιδιωτικές επενδύσεις μειώνονται σημαντικά, ενώ η κατανάλωση των νοικοκυριών καταγράφει περιορισμένη μείωση. Το 2022 ήταν διαφορετικό, αλλά το 2023 αναμένουμε πως η αναντιστοιχία αυτή θα εξαφανιστεί, δεδομένης της αυξημένης μεταβλητότητας και αβεβαιότητας αλλά και των κινδύνων που χαρακτηρίζουν οποιεσδήποτε επενδύσεις στη Ρωσία».
Τη στιγμή που η Ρωσία προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις κυρώσεις αυτές, πολλές νέες ρωσικές εταιρείες δημιουργήθηκαν με τη χρηματοδότηση του ρωσικού κράτους για να «κλείσουν τις τρύπες» στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Στη δυτική Ρωσία, μία νέα μονάδα αναμένεται να παράγει βιομηχανικές μπαταρίες για να υπερκαλύψει την έλλειψη των εισαγόμενων. Μία εταιρεία χημικών στον Βόλγα πρόκειται να παράγει υπεροξείδιο του υδρογόνου για την κάλυψη του 100% των εγχώριων αναγκών. Βιομηχανικές μονάδες στα προάστια της Μόσχας έχουν αρχίσει να παράγουν υδραυλικό εξοπλισμό και φαρμακευτικά προϊόντα.
Η παροχή ρευστότητας τόσο του ρωσικού κράτους όσο και των ρωσικών εταιρειών στην οικονομία της χώρας υποδεικνύει την ανάγκη δημιουργίας νέων εμπορικών υποδομών τη στιγμή που οι «πόρτες» προς τη Δύση έχουν κλείσει και οι οποίες πρόκειται να κοστίσουν δισεκατομμύρια δολάρια.
Η αλλαγή πλεύσης αυτή, για παράδειγμα, οδήγησε πολλούς ρωσικούς κολοσσούς όπως η Gazprom PJSC στο διπλασιασμό των επενδύσεών τους για την αναδρομολόγηση των εξαγωγών ττρος ανατολάς.
Σύμφωνα με την αναλυτή της Oxford Economics, Τατιάνα Ορλόβα «η στρατηγική αυτή θα μπορούσε να υποστηρίξει το επίπεδο των επενδύσεων για αρκετά χρόνια».
Πρόκειται για παρόμοια λογική με αυτή που ακολουθούν οι πετρελαϊκές οι οποίες επενδύουν σε νέες υποδομές μεταφορών και τάνκερς.
Την ίδια στιγμή, δεδομένης της εξαιρετικής περσινής κερδοφορίας τους, οι ρωσικές εξορυκτικές έχουν κι αυτές επικαιροποιήσει τα επενδυτικά τους πλάνα. Η Severstal PJSC σταμάτησε τις επενδύσεις της σε πρότζεκτ τα οποία ενδέχεται να πληγούν από τη γεωπολιτική σύγκρουση, ενώ πρόκειται παράλληλα να αναπτύξει και τον τομέα της πληροφορικής (ΙΤ) του κλάδου. Οι κρατικές τράπεζες VTB Bank PJSC και Russian Agricultural Bank πρόκειται επίσης να αντικαταστήσουν τα συστήματα πληροφορικής τους με ρωσικά.
Το συνολικό κόστος της οικονομικής αυτής απομόνωσης θα συνεχίσει να αυξάνεται, ενώ η Ρωσία ενδέχεται να αναγκαστεί να θυσιάσει την ποιότητα των προϊόντων που χρησιμοποιεί έτσι ώστε να επιτύχει την αυτονομία της και να απεξαρτηθεί από τη Δύση.
Η απώλεια εισαγωγών πολλών αγαθών και εμπορευμάτων πρόκειται να αποτελέσει έναν από τους κυριότερους λόγους της δημιουργίας προβλημάτων στη ρωσική οικονομία. Σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα της χώρας, η παραγωγή και χρήση λιγότερο τεχνολογικά εξελιγμένων εναλλακτικών ονομάζεται «αντίστροφη βιομηχανοποίηση».
Οι περισσότερες εταιρείες επικεντρώνονται, πια, στην επιβίωση και όχι στην ανάπτυξη. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Bank of Russia, εκ των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μόλις το 1/4 αναμένεται να αυξήσουν τις κεφαλαιακές δαπάνες τους. Η αναλογία αυτή κυμαίνεται στο 1/3 για τις μεγάλες επιχειρήσεις.
Διαβάστε ακόμη
Σε υψηλό 100 μηνών το Χρηματιστήριο Αθηνών – Ράλι σε ΟΤΕ και τράπεζες, έκρηξη όγκου στη MIG
Γαλλία: Στους δρόμους κατεβαίνουν οι αγρότες – Τι ζητούν για τα φυτοφάρμακα