Στην πρώτη επίσκεψη του Κρίστιαν Βερ στη Ρωσία, έφερε μαζί του τον πατέρα του για ψυχολογική υποστήριξη. Ήταν Δεκέμβριος του 2022, 10 μήνες μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία και οι φίλοι του είχαν προειδοποιήσει τον 32χρονο προγραμματιστή να μην ταξιδέψει από τη γενέτειρά του, τη Γερμανία, που χαρακτηρίστηκε «μη φιλική χώρα» από το Κρεμλίνο.

Είναι ένας από τους περίπου 100.000 Ευρωπαίους μικροεπενδυτές που εκτιμάται ότι έχουν χρήματα δεσμευμένα σε ειδικούς λογαριασμούς στη Ρωσία, αξίας άνω των 16 δισ. δολαρίων. Κάποιοι, όπως ο Βερ, επένδυσαν πριν από την εισβολή, ένω άλλοι είδαν μια μοναδική ευκαιρία: να επενδύσουν σε εταιρείες εισηγμένες στη Μόσχα φθηνά, να κρατήσουν τις επενδύσεις μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος και να τις πουλήσουν με καθαρό κέρδος.

Η επένδυση αυτή δημιούργησε ένα απρόσμενο κέρδος που μετέτρεψε ορισμένους σε εκατομμυριούχους. Παρ’ όλα αυτά, δεν έχουν πρόσβαση στα εκατομμύρια αυτά όσο ισχύουν οι κυρώσεις.

Ο προορισμός του Βερ ήταν ένα υποκατάστημα της Gazprombank JSC στο Καλίνινγκραντ, βόρεια της Πολωνίας. Χρειαζόταν να δημιουργήσει έναν λεγόμενο λογαριασμό τύπου C με τον ρωσικό δανειστή για να κρατήσει τις μετοχές του, συμπεριλαμβανομένων της παραγωγού ενέργειας Lukoil PJSC, της χαλυβουργίας NLMK PJSC και της εταιρείας τηλεπικοινωνιών Mobile TeleSystems PJSC.

Οι λογαριασμοί δημιουργήθηκαν με εντολή του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν μετά τις κυρώσεις για την αποθήκευση των περιουσιακών στοιχείων επενδυτών από «μη φιλικές» χώρες, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων θεσμικών φορέων καθώς και ιδιωτών. Αν και το ακριβές ποσό που τηρείται εκεί δεν είναι δημοσιοποιημένο, Ρώσοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι είναι συγκρίσιμο με την αξία των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που έχουν δεσμευτεί από τη Δύση.

Καθώς ο Βερ πλησίαζε τα σύνορα, έγινε νευρικός. Η κυκλοφορία αραίωσε μέχρι που τα λίγα αυτοκίνητα που είχαν απομείνει στο δρόμο ήταν αυτά που έρχονταν από την αντίθετη κατεύθυνση – δη από τη Ρωσία.

Συνέχισε, καθοδηγούμενος σε μεγάλο βαθμό από μια ψηφιακή κοινότητα άλλων επενδυτών σε ρωσικές μετοχές που είχε βρει στο Telegram και στο Discord. «Χωρίς αυτή την ομάδα δεν θα είχα ταξιδέψει στη Ρωσία», είπε.

Όλοι οι μικροεπενδυτές που έδωσαν συνέντευξη στο Bloomberg ήταν άνδρες και οι περισσότεροι από αυτούς μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας. Αν και δεν υπάρχει τίποτα που να υποδεικνύει ότι οι συναλλαγές τους παραβίαζαν τους κανόνες περί κυρώσεων, φοβήθηκαν πως θα κατηγορηθούν πως υποστηρίζουν τη Ρωσία.

Το Bloomberg επαλήθευσε τα στοιχεία και τους μοναδικούς αριθμούς ταυτότητας των τίτλων που αναφέρονται στις δηλώσεις. Οι περισσότερες από τις τράπεζες και τους χρηματιστές στους οποίους ανήκαν – Freedom Finance, Charles Schwab και ViTrade – δεν απάντησαν σε αιτήματα επιβεβαίωσης των λεπτομερειών των ανώνυμων αντιγράφων των εγγράφων. Η ABN Amro Bank NV και η Consorsbank δήλωσαν ότι ήταν συνεπείς με τις συνήθεις μορφές τους και επιβεβαίωσαν ότι είχαν προηγουμένως προσφέρει τους τίτλους που εμφανίζονται. Η Interactive Brokers δήλωσε ότι «ως θέμα πολιτικής, δεν μπορούμε να σχολιάσουμε τη δραστηριότητα των πελατών».

Η επένδυση που επέλεξαν οι ιδιώτες επενδυτές ήταν οι τίτλοι που αντιπροσωπεύουν τις μετοχές μιας χώρας αλλά διαπραγματεύονται στο εξωτερικό, κάτι που σχεδιάστηκε πριν από έναν αιώνα και το οποίο διογκώθηκε σε μια παγκόσμια αγορά 4,14 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μέχρι το 2022. Η Ρωσία ήταν ο έκτος μεγαλύτερος εκδότης παγκοσμίως, με βαριά ονόματα της Wall Street, όπως η JPMorgan και η Citigroup, να τους οργανώνουν για τις συνεργαζόμενες εταιρείες στη Μόσχα.

Το χρήμα έρεε ελεύθερα όσο επικρατούσε ειρήνη, ακόμη και όταν σε ορισμένες ρωσικές οντότητες και άτομα επιβλήθηκαν κυρώσεις για την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας το 2014. Οποιοσδήποτε με σύνδεση στο διαδίκτυο και μια χρηματιστηριακή εφαρμογή μπορούσε να τις αγοράσει.

Καθώς οι δυτικές κυβερνήσεις προσπαθούσαν να περιορίσουν την πρόσβαση της Ρωσίας στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές, οι διασυνδέσεις από τις οποίες εξαρτώνται οι τίτλοι αυτοί άρχισαν να καταρρέουν.

Λίγο αργότερα, το Κρεμλίνο διέταξε τη μετατροπή των τίτλων σε τοπικές μετοχές σε μια προσπάθεια να απωθήσει τους ξένους επενδυτές.

Τώρα οι επενδυτές αυτοί βρίσκονται αντιμέτωποι με μια αντίστροφη μέτρηση, με το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών να θέτει προθεσμία μέχρι τις 12 Οκτωβρίου για τη μετατροπή των τίτλων τους.

Το κύριο εμπόδιο ήταν το τίμημα που επιβάλει το ρωσικό National Settlement Depository για τη διεκπεραίωση των μετατροπών, η πληρωμή του οποίου θα παραβίαζε τις κυρώσεις της Ε.Ε. και των ΗΠΑ. Αν και το NSD -όπως είναι γνωστό το ρωσικό ισοδύναμο του Euroclear- το απάλλαξε, ορισμένοι χρηματιστές και τράπεζες εξακολουθούσαν να είναι επιφυλακτικοί.

Φέτος, η Ρωσία διόρισε έναν μεσάζοντα για τη διενέργεια ανταλλαγών δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων μεταξύ Ρώσων και ξένων επενδυτών. Αλλά αφού η Ε.Ε. απαγόρευσε τον Ιούλιο στους πολίτες της να συμμετέχουν στο πρόγραμμα, αυτή η κίνηση δεν έχει προσφέρει αποτελέσματα, εξασφαλίζοντας λιγότερα από 90 εκατομμύρια δολάρια σε ξένους επενδυτές μέχρι τον Αύγουστο.

«Οι επενδυτές είναι πραγματικά παγιδευμένοι στη μέση», δήλωσε τηλεφωνικά το μέλος του διοικητικού συμβουλίου της SdK, Μαρκ Λίμπσερ. «Στην ουσία, οι μικροεπενδυτές αποτελούν παράπλευρη απώλεια των κυρώσεων της Ε.Ε. κατά της Ρωσίας».

Πρόκειται για ένα πρόβλημα το οποίο έχει αναγνωρίσει ο εποπτικός φορέας της Ε.Ε. για τις αγορές, ζητώντας να εξισορροπηθούν οι επιπτώσεις των κυρώσεων με τα δικαιώματα των πολιτών της Ε.Ε. και συνδέοντάς το με την ευρύτερη «εμπιστοσύνη στο σύστημα επενδύσεων της Ε.Ε.».

Το κόστος της μετατροπής των τίτλων, συμπεριλαμβανομένων των νομικών αμοιβών, των μεταφράσεων και των εξόδων ταξιδιού, μπορεί να ανέλθει σε δεκάδες χιλιάδες δολάρια. Ορισμένοι επενδυτές των οποίων οι μεσάζοντες ή οι τράπεζες δεν τους επέτρεψαν να τους μετατρέψουν, συσπειρώνονται τώρα σε μια προσπάθεια να επιβάλουν την κίνηση αυτή με ενδεχόμενες νομικές ενέργειες, επικαλούμενοι την απαλλαγή από τα τέλη της NSD και τις διαβεβαιώσεις της Ε.Ε.

Διαβάστε ακόμη

Οικογένεια Σαράντη (Ελληνικά Γαλακτοκομεία): Η νέα γενιά μπαίνει δυναμικά και βάζει ψηλά τον πήχη

Πλειστηριασμοί: Ποια «βαριά» και «επώνυμα» σφυριά θα χτυπήσουν αυτή την εβδομάδα (pics)

ΤΑΙΠΕΔ: Ρεκόρ εσόδων και νέα έργα ύψους 4 δισ. ευρώ

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα