Δύο μήνες επιθέσεων με πυραύλους, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πειρατεία εναντίον πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα προκάλεσαν τη μεγαλύτερη εκτροπή του διεθνούς εμπορίου εδώ και δεκαετίες, αυξάνοντας το κόστος για τις ναυτιλιακές σε χώρες της Ασίας και της Βόρειας Αμερικής. Η διαταραχή εξαπλώνεται, τροφοδοτώντας φόβους για ευρύτερες οικονομικές επιπτώσεις.
Τα αντίποινα από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, καθώς και η διεθνής πολεμική επιχείρηση στην περιοχή δεν έχουν σταματήσει τις επιθέσεις των μαχητών Χούθι. Με τους ναυτικούς να απαιτούν διπλάσιες αμοιβές και τα ασφάλιστρα να έχουν εκτοξευθεί στα ύψη, οι ναυτιλιακές εταιρείες αποφεύγουν μια υδάτινη οδό που κανονικά μεταφέρει το 12% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου.
Ο περίπλους και οι καθυστερήσεις
Περισσότερα από 500 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που θα διέσχιζαν την Ερυθρά Θάλασσα από και προς τη Διώρυγα του Σουέζ, μεταφέροντας από ρούχα και παιχνίδια μέχρι ανταλλακτικά αυτοκινήτων, αναγκάζονται τώρα να προσθέσουν δύο εβδομάδες στα δρομολόγιά τους για να ταξιδέψουν γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στο νότιο άκρο της Αφρικής, σύμφωνα με την Flexport. Αυτό είναι περίπου το ένα τέταρτο του συνόλου της χωρητικότητας μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων του κόσμου.
«Δεν έχουμε δει το κόστος να αυξάνεται τόσο γρήγορα από την κρίση της πανδημίας», δήλωσε ο αναλυτής της Alba Wheels Up, Βίνσεντ Ιακοπέλα, προσθέτοντας πως πολλές από τις υποκείμενες εμπλοκές στην εφοδιαστική αλυσίδα παραμένουν. Το κόστος μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων από την Κίνα στη Μεσόγειο έχει υπερτετραπλασιαστεί από τα τέλη Νοεμβρίου, σύμφωνα με την Freightos, όπως αναφέρει το Bloomberg.
Οι ναυτιλιακές, καθώς και οι πετρελαϊκές, υποστηρίζουν πως το πρόβλημα θα διαρκέσει μήνες. Αυτό σημαίνει ότι κάθε εταιρεία η οποία αποστέλει εμπορεύματα έχει περισσότερα αποθέματα δεσμευμένα για μεταφορά ενώ χρειάζεται ακόμη περισσότερα σε περίπτωση που η προσφορά των εμπορευματοκιβωτίων περιοριστεί. Ήδη, τα εργοστάσια που κατασκευάζουν αυτά τα εμπορευματοκιβώτια εργάζονται στο φουλ, σύμφωνα με την Container xChange.
Οι πελάτες προσπαθούν να προσαρμοστούν. Η Volvo Car AB και η Tesla Inc. ανακοίνωσαν αναστολές παραγωγής σε εργοστάσια στην Ευρώπη, επικαλούμενες την αδυναμία να προμηθευτούν εξαρτήματα από την Ασία. Οι βρετανικές Tesco Plc και Marks & Spencer Group Plc έχουν επισημάνει την πιθανότητα αύξησης του λειτουργικού τους κόστους. Η Maersk, η νούμερο 2 εταιρεία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων του κόσμου, προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα ότι οι διαταραχές θα διαρκέσουν για αρκετούς μήνες. Αν και πολλές εταιρείες λένε ότι δεν έχουν ακόμη αισθανθεί τις επιπτώσεις, όσο περισσότερο διαρκεί η αναταραχή, τόσο ευρύτερες θα αποδειχθούν αυτές.
«Μέχρι στιγμής, πολλά στελέχη και επενδυτές έχουν υποτιμήσει συστηματικά το ενδεχόμενο εμφάνισης αυτού του κινδύνου», δήλωσε το στέλεχος της PricewaterhouseCoopers LLP, Αλέξις Κρόου, προσθέτοντας πως «αυτό πιθανώς βασίζεται σε μια λανθασμένη υπόθεση ότι η σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς παραμένει περιορισμένη».
Πληθωρισμός και επιτόκια
Αν και δεν υπάρχουν ακόμη ενδείξεις ότι το υψηλότερο κόστος της μεταφοράς ασκεί αυξητικές τάσεις στον πληθωρισμό, οι κεντρικοί τραπεζίτες προειδοποιούν ήδη για τους κινδύνους. Η αύξηση των τιμών του πετρελαίου θα αποτελούσε έναν ακόμη κίνδυνο για τον πληθωρισμό, εάν η σύγκρουση διαταράξει την προσφορά στην αγορά του «μαύρου χρυσού»
«Μέχρι στιγμής νομίζω ότι ήμασταν τυχεροί που δεν είδαμε να πλήττεται κάποιο πετρελαιοφόρο» δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Trafigura Group, Σαάντ Ραχίμ.
Όπως υπογραμμίζει το Bloomberg Economics τα προβλήματα τα οποία δημιουργούνται στον χώρο της ναυτιλίας θα μπορούσαν να προσφέρουν στις κεντρικές τράπεζες έναν ακόμη λόγο για καθυστέρηση της μείωσης των επιτοκίων. Οι οικονομολόγοι της JPMorgan Chase & Co προβλέπουν αύξηση του παγκόσμιου πληθωρισμού κατά 0,7% το α’ εξάμηνο του 2024 εάν η ναυτιλιακή κρίση συνεχιστεί.
Η κρίση του 1956
Σύμφωνα με τον αναλυτή του ομίλου Bimco, Νιλς Ράσμουσεν, ο αντίκτυπος από την κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα είναι ήδη σοβαρότερος από εκείνον του Ever Given, του τεράστιου πλοίου που προσάραξε και απέκλεισε τη Διώρυγα του Σουέζ για περίπου μια εβδομάδα το 2021. «Εάν συνεχιστεί», υποστήριξε, «το πρόβλημα θα μπορούσε να παρομοιαστεί με την κρίση του Σουέζ του 1956, η οποία άφησε τη διώρυγα κλειστή για πέντε μήνες».
Το Bloomberg Intelligence εκτιμά ότι η αλλαγή δρομολόγησης προσθέτει περίπου 40% στην απόσταση του ταξιδιού. Αυτό, με τη σειρά του, σημαίνει καθυστερήσεις και υψηλότερο κόστος για τους μεταφορείς, με μοναδική εναλλακτική την πανάκριβη επιλογή των αερομεταφορών.
Σημειωτέον πως ο όγκος των αεροπορικών αποστολών από το Βιετνάμ προς την Ευρώπη αυξήθηκε κατά 62% την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με την Xeneta. Άλλοι μεταφορείς μεταφέρουν τα εμπορεύματά τους μέσω του Καζακστάν, παρακάμπτοντας τη Ρωσία.
Χούθι και Ιράν
Στα γαλαζοπράσινα νερά ανοιχτά της Υεμένης, επίσης, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι εντάσεις μπορεί να επιδεινωθούν. Την περασμένη Τρίτη, το αμερικανικό Πεντάγωνο ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους κατέστρεψαν 25 πυραυλικές εγκαταστάσεις των Χούθι, λίγες ημέρες μετά τις δηλώσεις του προέδρου Τζο Μπάιντεν πως οι επιδρομές θα συνεχιστούν.
Τα φώτα της παγκόσμιας δημοσιότητας είναι κάτι που οι Χούθι αναζητούν εδώ και χρόνια.
«Αν δεν υπήρχαν οι ενέργειες των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, δεν θα είχαμε γίνει περιφερειακή και διεθνής δύναμη», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μοχάμεντ αλ-Μπουχαΐτι, μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου των Χούθι. Ο ίδιος δεσμεύτηκε πως οι επιθέσεις θα συνεχιστούν όσο διαρκεί η επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα.
Το Ιράν συγκαταλέγει την ομάδα των Χούθι, μαζί με τη Χαμάς στη Γάζα και τη Χεζμπολάχ στο Λίβανο στον «άξονα της αντίστασης». Το οπλοστάσιο των Χούθι περιλαμβάνει βαλλιστικούς πυραύλους και πυραύλους cruise της σοβιετικής εποχής αναβαθμισμένους με ιρανική τεχνολογία, σύμφωνα με στρατιωτικούς αναλυτές.
Η Κίνα έχει μέχρι στιγμής αποφύγει τη σύγκρουση στην Ερυθρά Θάλασσα. Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου εισάγει περίπου το 50% του πετρελαίου της από τη Μέση Ανατολή και εξάγει περισσότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση από ό,τι στις ΗΠΑ. Οι Χούθι έχουν δηλώσει ότι δεν στοχοποιούν κινεζικά ή ρωσικά πλοία.
Διαβάστε ακόμη
«Χρυσές» business 10,5 δισ. ευρώ στο ποδόσφαιρο, με «πρωταθλήτρια» τη Ρεάλ (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ