Η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ χρησιμοποιεί την ελευθερία του λόγου ως την τελευταία γραμμή επίθεσης κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια εκστρατεία που κλονίζει τα θεμέλια μιας συμμαχίας πολλών δεκαετιών.
Το ενδιαφέρον για την ελευθερία του λόγου, το οποίο περιλαμβάνει επιθέσεις στις ευρωπαϊκές προστασίες κατά της παρέμβασης στις εκλογές από κακόβουλους παράγοντες όπως η Ρωσία, φαίνεται να επικεντρώνεται στην ενίσχυση των ακροδεξιών κομμάτων. Ο Τραμπ έχει βρει συμμάχους μεταξύ μεγιστάνων της τεχνολογίας, όπως ο Έλον Μασκ και ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ, οι οποίοι αντιμετωπίζουν τις προσπάθειες των ρυθμιστικών αρχών να περιορίσουν τους αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς.
Οι αιχμές, που συχνά διατυπώνονται με ρητορικές για την προστασία της δημοκρατίας, μπορεί επίσης να έχουν ένα πιο πεζό κίνητρο: Η λιγότερη ρύθμιση θα μπορούσε να απαλλάξει τις εταιρείες της Silicon Valley από ρυθμιστικές απαιτήσεις και να τις γλιτώσει από πρόστιμα δισεκατομμυρίων δολαρίων που έχει επιβάλει εναντίον τους η ΕΕ σε αυτό που ο Τραμπ αποκάλεσε τον περασμένο μήνα «μορφή φορολογίας».
Η μάχη εξελίσσεται ενόψει των ομοσπονδιακών εκλογών στη Γερμανία, όπου οι ακόλουθοι του Τραμπ έχουν ενισχύσει το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία, ή AfD, το οποίο έχει σκαρφαλώσει στη δεύτερη θέση στις δημοσκοπήσεις. Η επικεφαλής υποψήφια του AfD, Άλις Βάιντελ, έχει δεσμευτεί να «κάνει τη Γερμανία μεγάλη ξανά» με μια πλατφόρμα που επιδιώκει να κλείσει τα σύνορα, να απορρυθμίσει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και να αποκαταστήσει τις σχέσεις με τη Ρωσία.
Στο επίκεντρο της σύγκρουσης βρίσκονται οι ψηφιακές ρυθμίσεις της Ευρώπης, οι οποίες έχουν συχνά στοχοποιήσει τις αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας που κυριαρχούν στο διαδίκτυο. Η Meta Platforms Inc. του Ζούκερμπεργκ, στην οποία ανήκουν οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης Facebook και Instagram και η υπηρεσία ανταλλαγής μηνυμάτων WhatsApp, έχει πληρώσει πρόστιμα ύψους άνω των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ για παραβίαση των αντιμονοπωλιακών κανόνων και των κανόνων προστασίας δεδομένων.
Η Apple Inc. και η Google της Alphabet Inc. έχουν επίσης τιμωρηθεί με σημαντικά πρόστιμα, ενώ οι εταιρείες του Μασκ αντιμετωπίζουν έρευνες βάσει του νόμου της ΕΕ για τη μετριοπάθεια του περιεχομένου, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κυρώσεις ύψους έως και 6% των ετήσιων παγκόσμιων πωλήσεών τους.
Ο Μασκ και ο Ζούκερμπεργκ, οι δύο πλουσιότεροι άνθρωποι στον πλανήτη σύμφωνα με το Bloomberg, έχουν με τη σειρά τους εντείνει τη ρητορική τους κατά των κανονισμών της ΕΕ, κατηγορώντας το μπλοκ για λογοκρισία.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι το ζήτημα αφορά τη διασφάλιση της λήψης μέτρων από τις εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης για τον μετριασμό της παραπληροφόρησης και της ξένης παρέμβασης που υπονομεύουν την ακεραιότητα των εκλογών και τον πολιτικό διάλογο.
Ο Μασκ, ο οποίος τον περασμένο μήνα είχε μια συνομιλία με την Βάιντελ στο X, έχει χρησιμοποιήσει συχνά την πλατφόρμα του για να προωθήσει την παραπληροφόρηση.
Ο Τιερί Μπρετόν, πρώην υπεύθυνος για την επιβολή της νομοθεσίας στον τομέα της τεχνολογίας στην ΕΕ, ο οποίος βοήθησε στη σύνταξη πολλών από τους κανονισμούς, δήλωσε σε συνέντευξή του ότι η ελευθερία του λόγου είναι «απολύτως πρωταρχικής σημασίας» για το μπλοκ.
«Αν επρόκειτο για λογοκρισία, δε θα είχε λάβει το επίπεδο υποστήριξης που έλαβε, μεταξύ άλλων και από την άκρα δεξιά και την άκρα αριστερά», δήλωσε ο ίδιος, επισημαίνοντας τη συντριπτική πλειοψηφία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ψήφισε υπέρ του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες το 2022.
Η σύγκρουση είναι το πιο πρόσφατο παράδειγμα του αυξανόμενου διατλαντικού ρήγματος που απειλεί τις μακροχρόνιες εμπορικές σχέσεις και τις σχέσεις ασφαλείας που μέχρι πρόσφατα φαίνονταν αμετάβλητες. Ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς, μιλώντας το περασμένο Σαββατοκύριακο στην ετήσια Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια, κατηγόρησε τους «κομισάριους» της ΕΕ ότι καταστέλλουν την ελευθερία του λόγου και δήλωσε ότι η υποχώρηση της Ευρώπης από τις θεμελιώδεις αξίες της αποτελεί μεγαλύτερη απειλή για τη Γηραιά Ήπειρο από ό,τι οι γεωπολιτικοί αντίπαλοι Ρωσία ή Κίνα. Αποκαλώντας τον Τραμπ «νέο σερίφη της Ουάσινγκτον», ο Βανς επιτέθηκε κατά των προσπαθειών των Ευρωπαίων ρυθμιστών.
Ορισμένοι αξιωματούχοι της ΕΕ πιστεύουν ότι οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν την ελευθερία του λόγου ως σημείο πίεσης για να τρομοκρατήσουν το μπλοκ ώστε να περιορίσει τη ρύθμιση των τεχνολογικών πλατφορμών.
Υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία στις Βρυξέλλες ότι οι ΗΠΑ θα χρησιμοποιήσουν επιχειρήματα για την ελευθερία του λόγου και απειλές για την ασφάλεια για να απαιτήσουν παραχωρήσεις σε εμπορικές διαφορές, σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg.
«Η αμερικανική ισχύς συνοδεύεται από ορισμένες προϋποθέσεις», δήλωσε ο Βανς στο podcast Shawn Ryan Show κατά τη διάρκεια της περσινής προεκλογικής εκστρατείας, συνδέοντας την υποστήριξη προς τους συμμάχους του ΝΑΤΟ με αυτό που αποκάλεσε σεβασμό της ελευθερίας του λόγου.
Η κλιμάκωση της διαμάχης έρχεται εν μέσω μιας εντυπωσιακής στροφής του Τραμπ εναντίον του Ζελένσκι, καθώς επιδιώκει να επιτύχει μια ειρηνευτική συμφωνία με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν με μικρή συμμετοχή της Ουκρανίας ή της ΕΕ προς το παρόν. Οι επιθέσεις του Τραμπ – τις οποίες ο Μασκ επανέλαβε και ενίσχυσε στο Χ – περιλάμβαναν ψευδείς ισχυρισμούς για τη δημοτικότητα του Ζελένσκι και εκκλήσεις για εκλογές που φαίνεται να απηχούν ένα σημείο συζήτησης της ρωσικής προπαγάνδας που έχει σχεδιαστεί για να υπονομεύσει τον Ουκρανό πρόεδρο. Οι ουκρανικές εκλογές έχουν ανασταλεί από τότε που κηρύχθηκε στρατιωτικός νόμος μετά την πλήρους κλίμακας ρωσική εισβολή πριν από τρία χρόνια.
Η ΕΕ σπαράσσεται επίσης από αυξανόμενες εσωτερικές διαιρέσεις, καθώς τα δεξιά ευρωσκεπτικιστικά κόμματα πλησιάζουν στην εξουσία σε όλο το μπλοκ. Στη Ρουμανία, το ανώτατο δικαστήριο της χώρας διέταξε αμφιλεγόμενα την επανάληψη των εκλογών, αφού οι αξιωματούχοι ασφαλείας διαπίστωσαν ότι η ρωσική παρέμβαση βοήθησε έναν άγνωστο ακροδεξιό υποψήφιο να φτάσει σε μια εντυπωσιακή νίκη στον πρώτο γύρο τον Νοέμβριο.
Ο Βανς κατέκρινε την απόφαση αυτή στην ομιλία του στο Μόναχο, υποστηρίζοντας ότι οι εκλογές ακυρώθηκαν εξαιτίας μερικών εκατοντάδων χιλιάδων δολαρίων που δαπανήθηκαν για διαφημίσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ρουμάνοι αξιωματούχοι ασφαλείας δήλωσαν ότι η ψηφοφορία διαστρεβλώθηκε από μια μυστική εκστρατεία επιρροής, αν και ορισμένα από τα στοιχεία δε δημοσιοποιήθηκαν.
Προς το παρόν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο εκτελεστικός βραχίονας της ΕΕ, παραμένει σταθερή και λέει ότι θα συνεχίσει να εφαρμόζει τους ψηφιακούς της κανόνες.
«Οι κανόνες μας βασίζονται στις ευρωπαϊκές μας αξίες», δήλωσε στο Bloomberg η Χένα Βίρκουνεν, επικεφαλής της Επιτροπής για την τεχνολογία, στο περιθώριο της Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια. «Θέλουμε να είμαστε πολύ σαφείς σε αυτό, ότι όταν μιλάμε για ψηφιακό περιβάλλον, θέλουμε να έχουμε τους ίδιους κανόνες στον ψηφιακό κόσμο που έχουμε και στις κοινωνίες μας», υπογράμμισε.
Διαβάστε ακόμη
Πώς οι αυξήσεις των τιμών των ακινήτων στην Ευρώπη ευνοούν τις πωλήσεις εξοχικών στην Ελλάδα
Νυχτερινά κέντρα: Ελεγχοι «ανά λεπτό» σε ποτά, πιάτα και λουλούδια από την ΑΑΔΕ
Όλες οι αλλαγές που πρέπει να προσέξετε για να ενταχθείτε στο «Ανακαινίζω – Νοικιάζω»
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα