Οι «προστάτες» της παγκόσμιας οικονομίας πολεμούν σε δύο μέτωπα. Από τη μια καλούνται να υπερασπιστούν τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές που ξαφνικά είναι τρομακτικά ευάλωτοι στον κορωνοϊό – και από την άλλη να ανακόψουν μια πορεία στις χρηματοπιστωτικές αγορές που απειλεί να κάνει τα πράγματα ακόμη χειρότερα. Οι μάχες εν μέσω μίας πρωτοφανούς πανδημίας υποχρέωσαν αυτή την εβδομάδα πολιτικούς ηγέτες και κεντρικούς τραπεζίτες να δράσουν με ρυθμούς που δεν υιοθέτησαν ούτε κατά την οικονομική κρίση του 2008. Οι οικονομίες αναμένεται να καταγράψουν ιστορικές απώλειες τις επόμενες εβδομάδες, μια προοπτική που πανικοβάλει τους επενδυτές. Εάν οι αγορές, τα στελέχη και το ευρύ κοινό δεν μπορούν να πείσουν ότι υπάρχει φως στο τέλος της σήραγγας για τις ΗΠΑ και την Ευρώπη κατά το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, τότε κινδυνεύουν να δουν να γίνονται πραγματικότητα τα πιο σκοτεινά σενάρια για παγκόσμια ύφεση διαρκείας.
Οι υπεύθυνοι για τη χάραξη της νομισματικής πολιτικής ξεκίνησαν την Κυριακή το βράδυ με τον Τζερόμ Πάουελ να προεδρεύει μιας απρογραμμάτιστης συνάντησης της FED – η πρώτη από τις πολλές που έπρεπε να συγκαλέσουν αξιωματούχοι για να προχωρήσουν σε σε νέες κινήσεις έκτακτης ανάγκης.”Οι αποφάσεις νομισματικής πολιτικής τα μεσάνυχτα”, δήλωσε ο Τόρστεν Σλοκ, επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank AG, “σας λένε πόσο σοβαρή είναι η προσπάθεια να σταθεροποιηθεί η κατάσταση”. Στη συνέχεια, τη Δευτέρα, καθώς συνεχίστηκε η ελεύθερη πτώση στις χρηματαγορές παρά την μείωση επιτοκίων της Fed, οι επικεφαλής της G7 σε μια σπάνια τηλεδιάσκεψη υπόσχονται να κάνουν what ever it takes… Τι ακριβώς μπορούν να κάνουν ουδείς γνωρίζει.
Καθώς η εβδομάδα φτάνει στο τέλος, 31 Κεντρικές Τράπεζες έχουν ήδη προχωρήσει σε κινήσεις χωρίς προηγούμενο μειώνοντας επιτόκια, πολλές από αυτές έχουν προχωρήσει περισσότερο ενεργοποιώντας έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης αγοράζοντας ομόλογα, παρεμβαίνοντας στις αγορές συναλλάγματος και δημιουργώντας προγράμματα έκτακτης δανειοδότησης για τράπεζες και εταιρείες.
Τι λένε οι οικονομολόγοι του Bloomberg
“Η βιασύνη για την υποβάθμιση των προβλέψεων για το πρώτο εξάμηνο του έτους έχει νόημα. Η αισιοδοξία για το δεύτερο εξάμηνο είναι υπό συζήτηση. Για να επιτευχθεί ο στόχος της ανάκαμψης θα απαιτηθεί ένα μαζικό πρόγραμμα τόνωσης και – το πιο σημαντικό – μια εστία που έρχεται υπάκουα υπό τον έλεγχο.
Τομ Ορλίκ, επικεφαλής οικονομολόγος: «Σε λιγότερο από μία εβδομάδα, η Fed μείωσε το βασικό επιτόκιο της κατά 100 μονάδες βάσης σχεδόν στο μηδέν, ανέτρεψε τη χρηματοδότηση έκτακτης ανάγκης και δημιούργησε μια σειρά προγραμμάτων που την καθιστούν παίκτη στις αγορές κρατικών ομολόγων και στα αμοιβαία κεφάλαια. Και βέβαια υπάρχει πάντα η προσπάθειά της να προσφέρει δολάρια.
Για την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ και τους συναδέλφους της, οι προτεραιότητες ήταν κάπως διαφορετικές – συμπεριλαμβανομένης της αύξησης των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων για χώρες όπως η Ιταλία, όπου τα ελλείμματα του προϋπολογισμού θα είναι εκρηκτικά».
Στη συνάντηση που είχαν τη νύχτα της Πέμπτης στη Φρανκφούρτη συμφώνησαν και ανακοίνωσαν ένα πρόγραμμα αγοράς ομολόγων ύψους 750 δισ. ευρώ και δήλωσαν ότι «δεν υπάρχουν όρια» για το τι θα κάνουν για την προστασία του ευρώ.
Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας Χαρουχίκο Κουρόντα διπλασίασε ένα πρόγραμμα αγορών περιουσιακών στοιχείων και η Κεντρική Τράπεζα της Αυστραλίας δήλωσε ότι θα συμμετάσχει στο QE για πρώτη φορά μεμ στόχο απόδοση 0,25% για το τριετές ομόλογο. Επίσης, μείωσε το επιτόκιο αναφοράς. Σε μείωση επιτοκίων προχώρησαν οι κεντρικοί τραπεζίτες από τη Νότια Κορέα, την Πολωνία, τη Γκάνα και τον Καναδά. Ηδη έχουν ληφθεί δημοσιονομικά μέτρα άνω των 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, μέτρα που συνεχίζονται με φορολογικές περικοπές, νέα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας και εγγυήσεις δανείων.
Τραμπ: Πακέτο 1,3 τρισ. δολάρια
Ο Ντόναλντ Τραμπ αναγνώρισε την ανάγκη να «προχωρήσει» και πιέζει για ένα πακέτο 1,3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων το οποίο θα περιλαμβάνει επιταγές ενίσχυσης των Αμερικανών πολιτών, διασώσεις σε κλάδους της αγοράς όπως οι αεροπορικές εταιρείες και στήριξη των επιχειρήσεων που έχουν κλείσει. Ηδη τέτοια προγράμματα έχουν τεθεί σε εφαρμογή στο Παρίσι και με καθυστέρηση στο Λονδίνο. Ολοι μιλούν τη γλώσσα του πολέμου. Οι αριθμοί λένε ότι έχουν δίκιο.”Αυτό είναι πιθανό να είναι η μεγαλύτερη κινητοποίηση του δημόσιου τομέα σε μια μόνο εβδομάδα – ως ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος – από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο», δήλωσε ο Ντέιβιντ Μαν, επικεφαλής οικονομολόγος της Standard Chartered Plc. «Τουλάχιστον για τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Και αν η κλίμακα των σχεδίων πολιτικής προκαλεί τέτοιες ιστορικές συγκρίσεις, το ίδιο συμβαίνει και με το εμπόριο .Η JPMorgan Chase & Co. λέει στους πελάτες της να είναι έτοιμοι για πτώση της τάξης του 40% στην κινεζική παραγωγή το πρώτο τρίμηνο, πτώση 14% στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια των επόμενων τριών μηνών – στοιχεία που δεν έχουμε δει εδώ και 50 χρόνια.
Οι οικονομολόγοι της JPMorgan αναμένουν ότι η παγκόσμια παραγωγή θα συρρικνωθεί κατά 1,1% το 2020, κάτι χειρότερο από το 0,8% που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια της ύφεσης του 2009. Δεν υπάρχει σύγκριση με την κρίση του 2008. Οι ηγέτες της G20 δεν είχαν καταφέρει τότε να επιδείξουν μια ενιαία στάση και το πέτυχαν μόνο τον Απρίλιο του 2009.
«Η μόνη πολιτική που μπορεί να κερδίσει την μάχη εναντίον του ιού είναι αυτή που θα καθιστά ασφαλές για τους ανθρώπους να επιστρέψουν στις δουλειές τους», λέει ο στρατηγικός αναλυτής της Wall Street Ντέιβιντ Ζερβός . «Αν δεν συμβεί αυτό, ο ιός θα συνεχίσει να κερδίζει και οι πολιτικές θα λειτουργήσουν μόνο ως μέτρο που θα περιορίσει την αιμορραγία».
