Έξι χρόνια πριν ο Μάριο Ντράγκι είπε τη φράση που μνημονεύεται μέχρι και σήμερα: «Θα κάνω ό,τι χρειαστεί για να σώσω το ευρώ». Στη σημερινή συνεδρίαση της ΕΚΤ το μεσημέρι στη Φρανκφούρτη είναι πολύ πιθανό ότι ο πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας της Ευρώπης να επιβεβαιώσει ότι η οικονομία της ζώνης του ευρώ έχει επιστρέψει σε μια σχετικά υγιή και ισχυρή κατάσταση.
Οι αναλυτές προβλέπουν ότι το εκτελεστικό συμβούλιο της ΕΚΤ θα επαναβεβαιώσει ότι οι αγορές ομολόγων θα ολοκληρωθούν τον προσεχή Δεκέμβριο και ότι τα επιτόκια θα αρχίσουν να αυξάνονται μετά το καλοκαίρι του 2019. Ακόμα και η αυξανόμενη απειλή ενός παγκόσμιου εμπορικού πολέμου δεν στάθηκε αρκετή για να διαταράξει τη βεβαιότητα ότι η ευρωζώνη θα αρχίσει σταδιακά να εξέρχεται από το περιβάλλον νομισματικής στήριξης.
Και πάλι όμως, υπάρχουν πολλές λεπτομέρειες οι οποίες θα ζητηθεί να αποσαφηνιστούν από τον Ντράγκι, κατά τη διάρκεια της καθιερωμένης συνέντευξης Τύπου που θα παραχωρήσει μετά τη συνεδρίαση. Η πολιτική που ακολουθείται για τα επιτόκια έχει μπερδέψει κάποιους παρατηρητές ενώ επίσης θα πρέπει να επικαιροποιηθεί και το σχέδιο επανεπένδυσης των χρημάτων από τα ομόλογα που λήγουν.
Η ΕΚΤ θα ανακοινώσει την απόφαση για τη νομισματική της πολιτική στις 14:45 (ώρα Ελλάδος) και ο Μάριο Ντράγκι θα δώσει την ομιλία του 45 λεπτά αργότερα.
Η ομιλία αυτή θα γίνει στον απόηχο της συνάντησης Γιούνκερ – Τραμπ, κατά την οποία συμφώνησαν να συνεργαστούν ώστε να αποφευχθεί ένας εμπορικός πόλεμος. Επί τάπητος βρίσκονται: η αύξηση των ευρωπαϊκών εισαγωγών αμερικανικού υγροποιημένου αερίου (LNG) και σόγιας, καθώς και η μείωση των δασμών στον τομέα της βιομηχανίας και από τις δύο πλευρές. Ο Γιούνκερ ανέφερε ότι η συνάντηση στην Ουάσινγκτον ότι ΕΕ και ΗΠΑ θα βάλουν φρένο στους υπόλοιπους δασμούς όσο θα διαρκούν οι διαπραγματεύσεις.
Η ΕΚΤ έχει προειδοποιήσει ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την οικονομική ανάπτυξη δεν είναι απαραιτήτως οι δασμοί που έχουν ανακοινωθεί, αλλά οι επιπτώσεις που έχει η διαμάχη στο κλίμα εμπιστοσύνης.
Στο μεταξύ, τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν αυτή την εβδομάδα, έδειξαν ότι η δραστηριότητα του ιδιωτικού τομέα στην ευρωζώνη επιβραδύνθηκε, ενώ και το επιχειρηματικό κλίμα στη Γερμανία επιβραδύνθηκε για δεύτερο συνεχόμενο μήνα.
Αλλοι δείκτες ήταν πιο αισιόδοξοι, όπως πχ ο δανεισμός προς επιχειρήσεις που αυξήθηκε σε υψηλό εννέα ετών τον Ιούνιο, ενώ και η καταναλωτική εμπιστοσύνη βρέθηκε σε ιστορικό υψηλό.
Σύμφωνα με οικονομολόγους του Bloomberg, τα τελευταία αντικρουόμενα οικονομικά στοιχεία δείχνουν ότι η οικονομία της ευρωζώνης έχει ανακάμψει από την επιβράδυνση που είχε στις αρχές του έτους. Αυτό θα επιτρέψει στην ΕΚΤ να ακολουθήσει το σχέδιό της για τερματισμό του QE στα τέλη του έτους και να αρχίσει έναν κύκλο νομισματικής σύσφιξης τον Σεπτέμβριο του 2019.
Σε ό,τι αφορά το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ υπενθυμίζεται ότι βρίσκεται στο -0,4% και το επιτόκιο χορηγήσεων είναι στο μηδέν.
Οι οικονομολόγοι δημοσκόπησης του Bloomberg προβλέπουν αύξηση των επιτοκίων στον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο του 2019, πριν δηλαδή τη λήξη της θητείας του Ντράγκι στις 31 Οκτωβρίου του 2019. Πάντως μια αύξηση 10 μονάδων βάσης δεν αποτιμάται πλήρως από τους επενδυτές μέχρι τα τέλη του 2019, προς απογοήτευση κάποιων εκ των ιθυνόντων χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ.
Σύμφωνα με τον CEO της Deutsche Bank, Christian Sewing, αναμένει μια αύξηση επιτοκίων εν καιρώ, είτε αυτό συμβεί το 2019 ή αργότερα – κάτι που όπως είπε, είναι δύσκολο να προβλέψει, είναι ωστόσο απαραίτητο για την Ευρώπη..
Τέλος, εντός των επόμενων μηνών η ΕΚΤ θα πρέπει να αποφασίσει πώς θα χειριστεί τα ομόλογα που λήγουν, αφού θα σταματήσει να αγοράζει νέα ομόλογα.
Η στρατηγική επανεπένδυσης θα βρεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των επενδυτών μέχρι η ΕΚΤ να ξαναρχίσει να αυξάνει τα επιτόκια. Όπως είπε πει ο Ντράγκι στη συνεδρίαση του Ιουνίου, η απόφαση αυτή είναι σημαντική και δεν έχει να κάνει μόνο με περιθώρια αποδόσεων.
Το ζήτημα είναι το κατά πόσον η ΕΚΤ θα προσπαθήσει να στοχεύσει τις δαπάνες προκειμένου να τελειοποιήσει την υποστήριξή της στην οικονομία ή αν η διαδικασία θα παραμείνει σε μεγάλο βαθμό μηχανική, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεταβλητότητα, καθώς το χρονοδιάγραμμα των ομολόγων που λήγουν είναι εξαιρετικά ανομοιογενές.
Μια πρόκληση για την ΕΚΤ είναι ότι ο μέσος χρόνος λήξης του χαρτοφυλακίου ομολόγων που κατέχει θα μειωθεί με την πάροδο του χρόνου, γεγονός που θα τείνει να αυξήσει τις πιο μακροπρόθεσμες αποδόσεις.
Αυτό θα μπορούσε να βάλει σε πειρασμό τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να εξετάσουν μια εκδοχή αυτού που έκανε η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, να αλλάξει δηλαδή βραχυπρόθεσμα ομόλογα με τίτλους πιο μακροχρόνιας λήξης ή την πολιτική της Τράπεζας της Ιαπωνίας που προέβλεπε τον έλεγχο της καμπύλης των αποδόσεων.
Παρ’όλ’αυτά το εκτελεστικό μέλος της ΕΚΤ, Μπενουά Κερέ, έχει υποβαθμίσει αυτές τις εκδοχές, λέγοντας στο Bloomberg ότι «το βλέπω σαν μια τεχνική απόφαση, όχι σαν κεντρική ιδέα της νομισματικής μας πολιτικής όταν πρόκειται για τις ωριμάνσεις τίτλων».