Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ έδωσε στη χώρα πέντε ημέρες για να σκεφτεί πώς θα ήταν η ζωή χωρίς αυτόν. Ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός κάνει ένα διάλειμμα από τα φώτα της δημοσιότητας, καθώς εξετάζει αν θα παραιτηθεί λόγω της ποινικής έρευνας σε βάρος της συζύγου του, κάτι που ο ίδιος χαρακτηρίζει ως «παγίδα της δεξιάς».
Η κίνησή του έχει βυθίσει την Ισπανία στην αβεβαιότητα και έχει προκαλέσει φρενήρεις εικασίες για το τι θα αποφασίσει. Αλλά υπάρχει επίσης ένα ερώτημα σχετικά με το πόσο είναι γνήσιο και πόσο είναι απλώς ένα ακόμη τέχνασμα για να ανακτήσει το πάνω χέρι.
Οι υποστηρικτές του και οι πολιτικοί αντίπαλοί του στη χώρα των 48 εκατομμυρίων κατοίκων έχουν πολλά να πουν για τα έξι χρόνια της ηγεσίας του.
Πρόκειται για μια περίοδο που σημαδεύτηκε από παρασκηνιακές συμφωνίες που του χάρισαν τρεις θητείες, αξιοπρεπείς οικονομικές επιδόσεις και αθετημένες υποσχέσεις που, όπως λένε τα στελέχη επιχειρήσεων, απειλούν τις επενδύσεις.
Για τα στελέχη αυτά, απογοητευμένα και κυνικά μετά από χρόνια ευμετάβλητης και βιαστικής πολιτικής, η απόφασή του αυτή μπορεί να αποτελέσει ανακούφιση. Για τους Ισπανούς εθνικιστές που ο Σάντσεθ κράτησε σε απόσταση, θα προσφέρει μια ευκαιρία να επιβάλουν την εξουσία τους στις ομάδες με τις οποίες έκανε συμφωνίες για να παραμείνει στην εξουσία.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι πρόωρες εκλογές θα έδιναν την εξουσία σε έναν δεξιό συνασπισμό, εκδιώκοντας τους Σοσιαλιστές και τον ακροαριστερό εταίρο τους. Οι Καταλανοί και οι Βάσκοι εθνικιστές που δάνεισαν στον Σάντσεθ τις ψήφους τους θα έχαναν την επιρροή που απέκτησαν στις περσινές εκλογές.
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα επιτυχίες του Σάντσεθ, όμως, το πιο πιθανό αποτέλεσμα είναι κάποιο είδος «ταχυδακτυλουργικού κόλπου» για να προσπαθήσει να διατηρήσει την κυβέρνηση σταθερή.
Ακόμη και αν το επιτύχει, υπάρχουν άλλες μεγάλες προκλήσεις στον ορίζοντα. Η Καταλονία θα πραγματοποιήσει περιφερειακές εκλογές στις αρχές Μαΐου, οι οποίες έχουν αποκτήσει πρόσθετη σημασία δεδομένου ότι ο αυτονομιστής ηγέτης Κάρλες Πουτζντεμόν πρόκειται να επιστρέψει από την πολυετή εξορία του μετά από συμφωνία αμνηστίας με τον Σάντσεθ. Ένα μήνα αργότερα, οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα μπορούσαν να προσδώσουν πολιτική δυναμική στην ακροδεξιά.
Ένα σενάριο που κερδίζει έδαφος στους πολιτικούς κύκλους της Μαδρίτης είναι ότι ο Σάντσεθ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το Σαββατοκύριακο για να διαπραγματευτεί μια συμφωνία με τα πολλαπλά κόμματα που τον έφεραν στην εξουσία, με ανάληψη της εξουσίας από την αναπληρωτή πρωθυπουργό Μαρία Χεσούς Μοντέρο.
Σύμφωνα με πηγές του Bloomberg, οι νομοθέτες και οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης έδειχναν συντετριμμένοι το βράδυ της περασμένης Τετάρτης όταν ο Σάντσεθ ανακοίνωσε τις προθέσεις του. Παρ’ όλα αυτά, η διάθεσή τους είχε βελτιωθεί αισθητά την επόμενη ημέρα, γεγονός που υποδηλώνει έναν βαθμό εμπιστοσύνης για το πώς θα εξελιχθεί η απόφαση αυτή.
Η Μοντέρο είναι γνωστή για την ανάπτυξη αρκετά ισχυρών σχέσεων τόσο εντός όσο και εκτός του κόμματος. Υπήρξε μία από τους κορυφαίους διαπραγματευτές του Σάντσεθ στις συνομιλίες με άλλα κόμματα, συμπεριλαμβανομένων των διαπραγματεύσεων του 2019 για τον σχηματισμό της πρώτης κυβέρνησης συνασπισμού.
Ο πρώην πρωθυπουργός Χοσέ Λουίς Ροντρίγκεθ Θαπατέρο, ο οποίος βρίσκεται κοντά τόσο στο κόμμα Sumar όσο και στις αυτονομιστικές ομάδες, είναι ένα άλλο όνομα που φέρεται ως υποψήφιο.
Η τοποθέτηση ενός διαδόχου θα επέτρεπε στον Σάντσεθ να αποσυρθεί από την πρώτη γραμμή της πολιτικής χωρίς να δημιουργήσει το χάος που θα μπορούσαν να προκαλέσουν οι εκλογές. Άτομα τα οποία έχουν συνομιλήσει με την ομάδα του πρωθυπουργού επιμένουν ότι τα συναισθήματα που εκφράζονται στην επιστολή του είναι γνήσια, παρά το ιστορικό των πολιτικών του ακροβατισμών.
Η αντίδραση της ισπανικής επιχειρηματικής κοινότητας, η οποία συχνά έχει γίνει στόχος των μεγαλοστομιών του Σάντσεθ, ήταν επιφυλακτική. Δύο στελέχη εταιρειών που συμπεριλαμβάνονται στον δείκτη αναφοράς Ibex-35 θεωρούν τις ενέργειές του ως ελιγμό για να ενισχύσει τη θέση του.
Το παράδοξο της Ισπανίας του Σάντσεθ είναι ότι παρά την ολοένα και πιο τοξική και διχαστική πολιτική, η οικονομία πηγαίνει καλά. Ο Ibex-35 άγγιξε το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων επτά ετών τον περασμένο μήνα. Έχει καταγράψει κέρδη του 14% από τότε που ο Σάντσεθ ανέλαβε την εξουσία μέσω κοινοβουλευτικού «πραξικοπήματος» τον Ιούνιο του 2018. Η οικονομία της χώρας αναμένεται να αναπτυχθεί περισσότερο από το διπλάσιο του μέσου όρου της Ευρωζώνης φέτος, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Τα κέρδη αυτά, όμως, δεν γίνονται αισθητά από όλους. Ο κίνδυνος φτώχειας στην Ισπανία είναι υψηλότερος από τον μέσο όρο της Ε.Ε. και η χώρα υπολείπεται σε όρους εισοδήματος και απασχόλησης.
Αν το δυνατό σημείο του Σάντσεθ είναι ότι είναι ένας αριστοτέχνης πολιτικός που κράτησε το κόμμα του στην εξουσία, η αδυναμία του ήταν η έλλειψη εξουσίας για την εξέλιξη της χώρας.
Αυτό οδήγησε στη χαμένη ευκαιρία της αξιοποίησης των δισεκατομμυρίων ευρώ από τα κονδύλια ανάκαμψης της Ε.Ε. Η Ισπανία αδυνατεί να αποκτήσει πλήρη πρόσβαση σε αυτά, επειδή ο Σάντσεθ δεν έχει την εξουσία εντός του συνασπισμού του να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για να ξεκλειδώσουν τα χρήματα.
Αρκετά στελέχη και πολιτικοί που έχουν συνεργαστεί με τον Σάντσεθ λένε ότι υπάρχει ένα πιο θεμελιώδες πρόβλημα, αφού κανείς δεν τον εμπιστεύεται.
Έπειτα από έξι χρόνια στην εξουσία, η Ισπανία τον έχει δει να αθετεί σαφείς υποσχέσεις ότι δεν θα συμμετάσχει, για παράδειγμα, σε συνασπισμό με την ακροαριστερή ομάδα Podemos ή ότι θα εγκρίνει αμνηστία για τους Καταλανούς αυτονομιστές. Οπισθοδρόμησε και για τα δύο όταν ήταν απαραίτητο να παραμείνει στην εξουσία.
Παράλληλα, η επιχειρηματική κοινότητα τον έχει δει να επιβάλλει έκτακτους φόρους στις τράπεζες και τις εταιρείες ενέργειας όταν κατέστη αναγκαίο να κρατήσει τους πολιτικούς συμμάχους στο πλευρό του.
Η πετρελαϊκή εταιρεία Repsol SA, για παράδειγμα, δήλωσε ότι θα μπορούσε να μειώσει τις επενδύσεις λόγω της αβεβαιότητας σχετικά με το φορολογικό πλαίσιο της χώρας. Ο κολοσσός των υποδομών Ferrovial SA μετέφερε την έδρα του στην Ολλανδία και δέχθηκε δημόσια επίθεση από τον πρωθυπουργό. Πρόσφατα, ο διευθύνων σύμβουλος της Endesa SA, δήλωσε στους μετόχους του ότι ο έκτακτος φόρος της κυβέρνησης «μειώνει την επενδυτική μας ικανότητα».
Διαβάστε ακόμη:
Στην Ε.Ε το Πρόγραμμα Σταθερότητας – Πώς θα κινηθεί η οικονομία μέχρι το 2027
Kτηματολόγιο: Ο ανένδοτος της Κρήτης και η εκστρατεία κινητοποίησης αμέσως μετά το Πάσχα
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ