Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας φέρει το κύριο βάρος της προσπάθειας να στηρίξει την τουρκική λίρα, και το κόστος έχει γίνει δυσβάστακτο.
Τα καθαρά αποθέματα της χώρας σε συνάλλαγμα, κυρίως δολάρια – τα οποία η Τουρκία πουλάει για να στηρίξει την ισοτιμία της λίρας – υποχώρησαν από τα υψηλά του Δεκεμβρίου περίπου κατά 9 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Bloomberg το οποίο έκανε χρήση επίσημων στοιχείων.
Τα συνολικά αποθέματα ανέρχονται τώρα σε μόλις 35 δισεκατομμύρια δολάρια, επίπεδο που βρίσκεται κοντά στο χαμηλότερο του τελευταίου μισού χρόνου και καλύπτει μόνο το ένα πέμπτο των ξένων υποχρεώσεων της Τουρκίας μέσα στους επόμενους 12 μήνες.
Εάν εξαιρεθούν οι βραχυπρόθεσμες οφειλές -εκτός ισολογισμού- της νομισματικής αρχής, τα χρηματικά αποθέματα μπορεί να είναι λιγότερα από τα μισά.
Από τον Δεκέμβριο, η τουρκική κεντρική τράπεζα είχε σε εκκρεμείς συμβάσεις swaps 18,2 δισεκατομμύρια δολάρια, τα οποία θα πρέπει να πληρώσει μέσα στη φετινή χρονιά.
Σε ένδειξη αυξανόμενης ανησυχίας για την στάθμη των συναλλαγματικών διαθεσίμων, η κεντρική τράπεζα αύξησε την Τρίτη το ποσό του συναλλάγματος που θα μπορούσε να δανειστεί από τις εμπορικές τράπεζες.
Η μείωση των αποθεμάτων σημειώνεται παρά την ενίσχυσή τους με 4 δισ. δολάρια τον Φεβρουάριο από την πώληση ευρωομολόγων, που κάπως έκρυψε το μέγεθος της μείωσης των αποθεματικών.
Η μείωση επιταχύνθηκε τον περασμένο μήνα. Τα καθαρά αποθεματικά υπολογίζονται αφού πρώτα αφαιρεθούν οι υποχρεώσεις σε ξένο νόμισμα από τα περιουσιακά στοιχεία σε ξένο νόμισμα και προστεθεί ο ισολογισμός του δημοσίου.
Αν οι δημόσιες καταθέσεις αποκλειστούν από τον υπολογισμό και αν υποτεθεί ότι δεν υπάρχει μεταβολή στις εκκρεμείς συμβάσεις swaps της κεντρικής τράπεζας από τον Δεκέμβριο, το οπλοστάσιο της τράπεζας διαμορφώθηκε στα 8 δισ. δολάρια στο τέλος της περασμένης εβδομάδας, σύμφωνα με την Deutsche Bank AG.
Αυτό είναι συγκριισιμο με το ποσό που έκαψε μόνο τις τελευταίες 20 μέρες η Τουρκία καθώς οι πιέσεις στη λίρα εντάθηκαν.
Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας υποστηρίζει ότι είναι παραπλανητικό να επικεντρωθεί κανείς στα καθαρά στοιχεία και παροτρύνει τους επενδυτές να εξετάσουν τα ακαθάριστα αποθεματικά της, τα οποία ανέρχονται σε λίγο πάνω από 104 δισεκατομμύρια δολάρια, συμπεριλαμβανομένου του χρυσού.
Ορισμένοι αναλυτές επισημαίνουν επίσης ότι τα βραχυπρόθεσμα δάνεια μπορούν να αναδιαρθρώνονται επ ‘αόριστον, καθώς το μεγαλύτερο μέρος τους έχει συναφθεί με τοπικές τράπεζες που ελέγχονται άμεσα ή έμμεσα από την Αγκυρα.
Άβολα επίπεδα
Ωστόσο, οι δυσκολίες αυξάνονται για την Τουρκία, όπου η συναλλαγματική ισοτιμία αποτελεί βασική εγγύηση σε μια οικονομία με συνολικό εξωτερικό χρέος 168 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς μετακύλιση το επόμενο έτος και όπου το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών έχει επανέλθει σε αρνητικά πεδία.
Μια μικρή αύξηση στην ισοτιμία φουσκώνει υπέρογκα το χρέος της χώρας.
Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επανειλημμένα κάλεσε την κεντρική τράπεζα να φέρει το κόστος δανεισμού σε μονοψήφια ποσοστά φέτος, πράγμα που του δίνει λίγα περιθώρια αν χρειαστεί να αυξήσει τα επιτόκια, προκειμένου να διατηρήσει την ισοτιμία της λίρα υπό έλεγχο.
«Βρισκόμαστε κοντά σε προβληματικά επίπεδα», δήλωσε ο Καάν Ναζλί, ανώτερος οικονομολόγος και διαχειριστής χαρτοφυλακίων, ο οποίος βοηθά στην επίβλεψη περιουσιακών στοιχείων αξίας 26 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Neuberger Berman στη Χάγη. Ο ίδιος εκτιμά ότι η Τουρκία έχει χρηματοδοτικές ανάγκες ύψους περίπου 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσα στους επόμενους δύο μήνες.
«Δεδομένου ότι το αποθεματικό που “κάηκε” ήταν διπλάσιο από αυτό των δύο πρώτων μηνών του έτους, δεν πρόκειται για σημαντική απόσβεση», επεσήμανε. «Προσθέστε σε αυτό μια πιο κακή προοπτική για τις αναδυόμενες αγορές, λόγω κορωνοϊού που προκαλεί αποστροφή στο ρίσκο».
Παρά την πρόσφατη συντονισμένη προσπάθεια ενίσχυσης του νομίσματος με τη χρησιμοποίηση κρατικών πιστωτικών ιδρυμάτων ώστε να πλημμυρίσει η αγορά με δολάρια, η λίρα εξασθένησε το τελευταίο τρίμηνο κατά 6,5%, εξασθένηση που είναι μακράν η μεγαλύτερη στις αναδυόμενες αγορές, καθώς βρέθηκε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων εννέα μηνών.
Το νόμισμα της Τουρκίας υποχώρησε σε ισοτιμία 6,16 ανά δολάριο για πρώτη φορά από τον περασμένο Μάιο, εν μέσω συνολικού selloff το οποίο προκάλεσε η ανησυχία ότι η εξάπλωση του ιού θα εξασθενήσει την παγκόσμια ζήτηση.
Η διαπραγμάτευση ήταν στις 6.1577 λίρες ανά δολάριο στις 12:39 μ.μ. στην Κωνσταντινούπολη την Τετάρτη.