Η Τουρκία μπορεί να κεφαλαιοποιήσει την κληρονομιά της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης βάζοντας τη λίρα στην καρδιά μιας νέας στρατηγικής που θα κατευθυνθεί προς μια οικονομία πιο έντονα προσανατολισμένη στις εξαγωγές, ανέφερε μιλώντας στο πρακτορείο Bloomberg ο υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας και γαμπρός του προέδρου Ερντογάν.

Ο Μπεράτ Αλμπαϊράκ, σε μια εκτενή συνέντευξη που βρίθει γενικόλογων σχολίων αλλά χαρακτηρίζεται από έλλειψη στοιχείων, μίλησε για τις προοπτικές της τουρκικής οικονομίας, την τουρκική λίρα και το φλέγον θέμα των επιτοκίων, την ενέργεια, αλλά και θέματα εξωτερικής πολιτικής, όπως τις κυρώσεις της ΕΕ, λόγω της έντασης που έχει ξεσπάσει με την Ελλάδα για τις αξιώσεις που προβάλει η Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι απαντήσεις που δεν έδωσε

Ο γαμπρός του τούρκου Προέδρου όμως απέφυγε επιμελώς να απαντήσει με στοιχεία σε συγκρεκριμένες ερωτήσεις όπως

  • ως πότε η Τουρκία θα παίζει το ακριβό σπορ του να καίει συνάλλαγμα για να συγκρατήσει την πτώση της λίρας;
  • πώς αναμένει να κινηθεί ο πληθωρισμός;
  • ποια είναι η αντιδρασή του για τα τεράστια ελλείμματα;
  • ως πότε το τουρκικό κράτος θα απαλλοτριώνει με αναγκαστικό δανεισμό τις δολαριακές καταθέσεις των τούρκων στις κεντρικές τράπεζες;
  • τί θα κάνει με την ύφεση και από που θα αναπληρώσει τα χαμένα έσοδα από τουρισμό, επενδύσεις και εξαγωγές για να πετύχει την διαφημισμένη από το καθεστώς ανάκαμψη τύπου V;

Αντί να απαντήσει με δεδομένα ο τούρκος υπουργός κατέφυγε σε κλισέ και εθνοκεντρικές δηλώσεις που ακούγονται γραφικές του τύπου – «η Τουρκία, όντας Τουρκία, θα επιταχύνει την άνοδο της ως ένας αξιόπιστος εταίρος στην παγκόσμια οικονομία».

Σύμφωνα με τον Αλμπαϊράκ η Τουρκία περιμένει την επιστροφή της στην ανάπτυξη το 2021. Η πτώση της λίρας κατά τουλάχιστον 20% φέτος έναντι του δολαρίου, μπορεί να δώσει στη χώρα ένα πλεονέκτημα καθώς φαίνεται ότι θα επανεκκινήσει μια οικονομία που είναι πολύ ευάλωτη στις ανισορροπίες.

«Ένας βασικός στόχος του οικονομικού μας προγράμματος είναι να έχουμε ένα ισορροπημένο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών μεσοπρόθεσμα και να μειώσουμε την εξάρτησή μας από την ξένη χρηματοδότηση», ανέφερε ο Τούρκος ΥΠΟΙΚ.

«Ανεμένεται ότι θα το πετύχουμε αυτό αυξάνοντας τις εξαγωγές μας και τα τουριστικά μας έσοδα, κάνοντας εγχώρια παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών που τώρα εισάγουμε, αυξάνοντας το ποσοστό αποταμίευσης, διοχετεύοντας τους περισσότερους πόρους μας στην παραγωγή και διατηρώντας μια ανταγωνιστική πολιτική συναλλάγματος», είπε.

Έχοντας ως στόχο τη μετατροπή της λίρας σε πλεονέκτημα, η Τουρκία βαδίζει στον δρόμο προς την ανάκαμψη την ώρα που αυξάνεται η φημολογία ότι φαίνεται στον ορίζοντα ένας νέος συναλλαγματικός πόλεμος.

«Ανάπτυξη πάνω από 5% το 2021»

Το όραμα του Αλμπαϊράκ, σημειώνει το Bloomberg, αντανακλά τις φιλόδοξες του Ερντογάν και της κυβέρνησής του να δώσει προτεραιότητα στην τοπική παραγωγή ορισμένων αγαθών που τα τελευταία χρόνια εισάγονται στη χώρα.

Σε αυτή την προσπάθεια εντάσσονται και τα σχέδια της Τουρκίας να αρχίσει να παράγει το δικό της αυτοκίνητο, καθώς και όλα τα οικοδομικά υλικά για την εγχώρια στέγαση.

Τον περασμένο μήνα, ο γαμπρός του Ερντογάν είχε πει ότι η τουρκική οικονομία είναι πιθανό να τα πάει καλύτερα από πολλούς ανταγωνιστές της φέτος, εκτιμώντας ότι οι επιδόσεις της θα είναι μεταξύ μιας συρρίκνωσης 2% και ανάπτυξης 1%. Πριν την υγειονομική κρίση η κυβέρνηση είχε θέσει τον στόχο σε ανάπτυξη 5% την περίοδο 2020-2022.

«Ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι σημαντικά πάνω από 5% το 2021, αν δεν υπάρξει ένα μεγάλο νέο κύμα κορωνοϊού», ανέφερε για να προσθέσει ότι, μετά την πρόσφατη ανακάλυψη κοιτάσματος φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα «ίσως ακολουθήσουν κι άλλα καλά νέα». Όπως είπε, στο πλαίσιο της στρατηγικής τους να έχουν δραστηριότητα σε αυτή την περιοχή αποκελιστικά με δικά τους μέσα, η Τουρκία απέκτησε τρία σκάφη εξόρυξης εκτός από το Oruc Reis και το σκάφος σεισμικών ερευνών Barbaros. Η ανακάλυψη στη Μαύρη Θάλασσα περιγράφει καθαρά το επίπεδο που έχει φτάσει η Τουρκία στην εκμετάλλευση υδρογοναναθράκων, είπε και επισήμαινε ότι το προσεχές διάστημα θα ολοκληρώσουν γρήγορα νέες σεισμικές και εξορυκτικές δραστηριότητες στην περιοχή.

Για τη λίρα

Ο Αλμπαϊράκ, που ανέλαβε υπουργός Οικονομικών στον ανασχηματισμό του 2018, σηματοδότησε και την υποστήριξη της κεντρικής τράπεζας, η οποία προσπάθησε να σταθεροποιήσει τη λίρα τις τελευταίες εβδομάδες.

Αποφεύγοντας μια απευθείας αύξηση των επιτοκίων, οι φορείς χάραξης πολιτικής άρχισαν να περιορίζουν τη ρευστότητα, χρησιμοποιώντας περιμετρικά εργαλεία και σταματώντας την παροχή χρηματοδότησης με το φθηνότερο επιτόκιο. Ο πληθωρισμός αυξήθηκε μεν τον Αύγουστο, αλλά λιγότερο του αναμενόμενου και παραμένει κοντά στο 12% σε ετήσια βάση.

Η εξάρτηση της κεντρικής τράπεζας από τα εργαλεία ρευστότητας θα είναι αποτελεσματική στον περιορισμό της αύξησης των τιμών και «ο πληθωρισμός θα επιστρέψει σε μια πορεία επιβράδυνσης το επόμενο διάστημα», είπε ο Αλμπαϊράκ.

Το πρόγραμμα δανεισμού

Η επικέντρωση στην προστασία της οικονομίας φέτος έκανε αναγκαία μια αλλαγή στη στρατηγική λήψης δανείων, καθώς η Τουρκία αντιμετώπιζε εκροές ξένου κεφαλαίου.

Το Υπουργείο Οικονομικών αύξησε σημαντικά τον δανεισμό σε σκληρό νόμισμα στην εγχώρια αγορά αντί να συγκεντρώσει χρήματα από το εξωτερικό. Εχει να πουλήσει 10ετές ομόλογο αποτιμημένο σε λίρα, εδώ και πάνω από δύο χρόνια.

Σύμφωνα με τον Αλμπαϊράκ, η προσέγγιση μπορεί σύντομα να αλλάξει και το υπ. Οικονομικών σχεδιάζει να ξαναρχίσει τις πωλήσεις 5ετών και 10ετών τίτλων σε λίρα. Ηδη έχει ανακοινώσει ότι θα πάει σε δημοπρασία 10ετούς ομολόγου με σταθερό κουπόνι στις 17 Νοεμβρίου.

Για τον χρυσό

Ο χρυσός είναι ένα κορυφαίο προϊόν αποταμίευσης στη χώρα μας. Παρά τα περιοδικά σκαμπανεβάσματα, βλέπουμε ότι οι αποταμιευτές αναζητούν συνεχώς χρυσό. Σε αυτό το πλαίσιο, εστιάσαμε στις πωλήσεις σε χρυσό, με στόχο να προσελκύσουμε στο χρηματοπιστωτικό σύστημα τις αποταμιεύσεις που βρίσκονται σήμερα εκτός, τις λεγόμενες αποταμιεύσεις «κάτω από το στρώμα», είπε ο Αλμπαϊράκ. Υπενθυμίζεται ότι το τελευταίο διάστημα έχουν καεί αρκετά δισ. σε χρυσό για να συγκρατηθεί η καταρρέουσα ισοτιμία της λίρας, καθώς ο Ερντογάν στράφηκε εκεί, καθώς δεν υπήρχε συνάλλαγμα για να υπερασπιστεί τη λίρα, δεν είχε τουρισμό για προσέλκυση «φρέσκων δολαρίων» , αντιθέτως είχε ένα υπέρογκο χρέος που πρέπει να εξυπηρετηθεί.

Παράλληλα, ο Τούρκος ΥΠΟΙΚ ανέφερε ότι η Τουρκία δεν έχει αναθεωρήσει τον φετινό στόχο της για δανεισμό 9 δισ. δολ. από τις διεθνείς αγορές.

Όπως είπε, «θα συνεχίσουμε να επωφελούμαστε από καλές ευκαιρίες ανάλογα με τη δυναμική των τιμών, όπως κάναμε και στο παρελθόν» και όρι μέσω των διαρθρωτικών αλλαγών στην οικονομία της η Τουρκία, όντας Τουρκία, θα επιταχύνει την άνοδο της ως ένας αξιόπιστος εταίρος στην παγκόσμια οικονομία.

Οι κυρώσεις της ΕΕ, η Ανατολική Μεσόγειος και η «ελληνογαλλική συμμαχία»

Ερωτηθείς για το τι πιστεύει αναφορικά με τις κυρώσεις που απειλεί να επιβάλει η ΕΕ λόγω της δραστηριότητας της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, ο Αλμπαϊράκ απαντά: «Θα πρέπει να βάλουν τον εαυτό τους στη θέση της Τουρκίας. Ποια χώρα θα δεχόταν τον χάρτη που μας επιβάλλουν; Η ΕΕ δεν πρέπει τόσο εύκολα να εγκαταλείπει το διεθνές δίκαιο και τους κανόνες δικαιοσύνης όταν πρόκειται για την Τουρκία.

»Ξεχωριστά με την κάθε χώρα, η Τουρκία έχει μια ισχυρή, αμοιβαία επωφελή σχέση με την πλειονότητα των μελών της ΕΕ, όταν όμως πρόκειται για την ΕΕ ως σύνολο, μια – δυο χώρες κάνουν κοινό μέτωπο εναντίον μας λόγω πολιτικών κινήτρων και εκλογικών ανησυχιών που θέτουν σε κίνδυνο το σύνολο των χωρών της ένωσης.

»Η κοινή στάση Ελλάδας – Γαλλίας δεν ωφελεί κανέναν από τους δύο ούτε την ΕΕ. Είμαστε σίγουροι ότι θα αναγνωρίσουν το λάθος τους όταν αποκτήσουν λίγη κοινή λογική, ελπίζουμε όμως να μην συμβεί αυτό πολύ αργά».