Μέχρι τον Μάρτιο, περίπου το 20% του πληθυσμού στο Μαλάουι της Αφρικής θα βρίσκεται αντιμέτωπο με επισιτιστική κρίση, σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις, αναφέρει το Bloomberg.
Πιο συγκεκριμένα, το διεθνές νομισματικό ταμείο χαρακτήρισε το Μαλάουι ως το κράτος το οποίο θα επηρεαστεί περισσότερο από τις ανατιμήσεις που καταγράφονται τους τελευταίους μήνες σε τρόφιμα και λιπάσματα, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία.
Ακριβώς ένα χρόνο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, το σοκ που έχει προκληθεί στις παγκόσμιες αγορές λιπασμάτων θεωρείται από τον ΟΗΕ, ο βασικός κίνδυνος για την έλλειψη τροφίμων το 2023.
Παράλληλα, το γεγονός ότι οι περισσότερες χώρες του πλανήτη βασίζονται σε μόλις λίγα έθνη για την παραγωγή λιπασμάτων και κυρίως, σε χώρες όπως, η Ρωσία, η σύμμαχός της Λευκορωσία και η Κίνα, δημιουργεί «πονοκέφαλο» στις παγκόσμιες πρωτεύουσες. Την ίδια στιγμή, που οι αγωγοί φυσικού αερίου έγιναν η αιτία να προκληθούν γεωπολιτικές τριβές, και ο αγώνας για τις εξαγωγές λιπασμάτων – καθοριστικός παράγοντας της επισιτιστικής ασφάλειας – δημιουργεί προβλήματα σε ΗΠΑ και Δύση.
Για το λόγο αυτό, το ζήτημα των λιπασμάτων και κυρίως, ο έλεγχός τους, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας πολιτικής ατζέντας. Το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ για παράδειγμα, επιθυμεί να ενισχύει την τεχνογνωσία ολόκληρης της χώρας στον τομέα των λιπασμάτων.
Τον περασμένο χρόνο, οι διαταραχές στην παγκόσμια βιομηχανία λιπασμάτων ύψους 250 δισεκατομμυρίων δολαρίων ανέδειξαν το ρόλο της Ρωσίας και της Λευκορωσίας ως εξαγωγείς σχεδόν του 1/4 της παγκόσμιας παραγωγής λιπασμάτων. Σημειώνεται, πως τα γεωργικά προϊόντα της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένων των τριών κύριων τύπων λιπασμάτων – ποτάσα, φωσφορικό άλας και άζωτο – δεν αποτελούν στόχο κυρώσεων. Ωστόσο, οι εξαγωγές εξακολουθούν να περιορίζονται λόγω διαφόρων προβλημάτων που έχουν προκύψει σε ναυτιλία και τραπεζοοικονομικό σύστημα.
Ο Ρώσος δισεκατομμυριούχος λιπασμάτων Αντρέι Μελνιτσένκο, ιδρυτής της EuroChem Group AG, υποστηρίζει ότι το καθεστώς κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ακινητοποιήσει τον τομέα του εμπόριο σε τέτοιο βαθμό που θα έχει προκαλέσει πλήρη περικοπή των αποστολών λιπασμάτων κατά περίπου 13 εκατομμύρια τόνους σε ετήσια βάση του πολέμου στις 24 Φεβρουαρίου. Υπενθυμίζεται στο σημείο αυτό, πως ο Μελνιτσένκο υπόκειται σε κυρώσεις.
Η κρίση στην αγορά πυροδότησε μια άνοδο στις τιμές το περασμένο καλοκαίρι που οδήγησε σε αποθήκευση αποθεμάτων από όσους ήταν σε θέση να αγοράσουν λιπάσματα, και ενώ το κόστος έχει έκτοτε μειωθεί σημαντικά, παραμένουν πάνω από τα προ πανδημίας επίπεδα. Οι προμήθειες περιορίζονται στις φτωχότερες περιοχές. Η κατάσταση επιδεινώνεται από τις κυρώσεις στον κολοσσό ποτάσας, τη Λευκορωσία, παράλληλα με την απόφαση της Κίνας, ενός μεγάλου παραγωγού αζωτούχων και φωσφορικών λιπασμάτων, να επιβάλει περιορισμούς στις εξαγωγές για την προστασία της εγχώριας προσφοράς, περιορισμοί που οι αναλυτές δεν βλέπουν να αρθούν μέχρι τα μέσα του 2023, το συντομότερο.
Ο Πρόεδρος της Ινδονησίας Τζόκο Ουιντόντο προειδοποίησε στη σύνοδο κορυφής των G20 που φιλοξένησε τον Νοέμβριο για «ένα πιο θλιβερό έτος» χωρίς ωστόσο, να ληφθούν άμεσα μέτρα για τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας προσιτών λιπασμάτων. Ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι, ο οποίος κατέχει τώρα την προεδρία της G20, δεσμεύτηκε να επικεντρώσει τις προσπάθειες για την «αποπολιτικοποίηση» της παγκόσμιας προσφοράς λιπασμάτων, «έτσι ώστε οι γεωπολιτικές εντάσεις να μην οδηγήσουν σε ανθρωπιστικές κρίσεις», έγραψε στους Times of India τον Δεκέμβριο.
Η Nutrien Ltd., η μεγαλύτερη εταιρεία λιπασμάτων στον κόσμο και ο μεγαλύτερος ιδιώτης εργοδότης στην Σασκάτσουαν του Καναδά, επεκτείνει την παραγωγή στα ορυχεία ποτάσας. Η BHP Group Ltd έδωσε το πράσινο φως για την κατασκευή του δικού της τεράστιου ορυχείου ποτάσας στην πόλη Σασκάτσουαν πριν από περίπου 18 μήνες. ήδη εξετάζει επιλογές για να επιταχύνει μια επέκταση που θα διπλασιάσει τη συνολική απόδοση.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, ο αγώνας για τις προμήθειες λιπασμάτων έχει επιταχύνει προσπάθειες για την ενθάρρυνση της αυτάρκειας. Στις ΗΠΑ, η κυβέρνηση του Προέδρου Τζο Μπάιντεν, ανακοίνωσε επιχορηγήσεις ύψους 500 εκατομμυρίων δολαρίων για την αύξηση της «παραγωγής λιπασμάτων αμερικανικής κατασκευής». Η Αμερική παράγει και η ίδια λιπάσματα και προς το παρόν οι αγρότες της εξακολουθούν να έχουν πρόσβαση σε αυτά.
Κάτι τέτοιο ωστόσο, δεν ισχύει για ορισμένους από τους γείτονές της. Η Λατινική Αμερική για παράδειγμα, εξαρτάται από τις εισαγωγές για το 83% των λιπασμάτων που εφαρμόζονται, κυρίως από τη Ρωσία, την Κίνα και τη Λευκορωσία, σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Έρευνας για την Πολιτική Τροφίμων που εδρεύει στην Ουάσιγκτον.
Ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν κατηγορεί τις κυρώσεις για τη διακοπή της προμήθειας λιπασμάτων από τη Ρωσία, λέγοντας στα τέλη Νοεμβρίου ότι περισσότεροι από 400.000 τόνοι παρέμεναν ακινητοποιημένοι στα ευρωπαϊκά λιμάνια. Από την πλευρά τους, ΕΕ και ΗΠΑ εξέδωσαν κοινή δήλωση τον Νοέμβριο διευκρινίζοντας ότι «όλοι οι εμπλεκόμενοι μπορούν να συνεχίσουν να μεταφέρουν ρωσικά τρόφιμα και λιπάσματα στον κόσμο».
Διαβάστε ακόμη
Γιατί οι αναλυτές προβλέπουν το τέλος στο ράλι των ευρωπαϊκών αγορών
Τουρκία: Σε εκλογές τον Ιούνιο προσανατολίζεται ο Ερντογάν
Ιταλία: Φόβοι για ξηρασία – Στέρεψαν τα κανάλια στη Βενετία – Ο Πάδος έχει λίγο νερό (vids)