Η απόφαση της αυστριακής εταιρείας κοινής ωφέλειας OMV AG να σταματήσει να πληρώνει για προμήθειες από την Gazprom PJSC μπορεί να δημιουργήσει προηγούμενο, ώστε να ακολουθήσουν κι άλλες, καθώς η Ευρώπη προσπαθεί να μειώσει την εξάρτησή της από τον ρωσικό γίγαντα του φυσικού αερίου.
Η Gazprom αντέδρασε σταματώντας τις προμήθειες στην αυστριακή OMV AG υπογραμμίζοντας τις σοβαρές συνέπειες. Οι δικηγόροι λένε ότι το προηγούμενο θα μπορούσε να ανοίξει τις πύλες για παρόμοιες ενέργειες από άλλες εταιρείες, καθώς οι εκκρεμείς υποθέσεις κινούνται στα διεθνή δικαστήρια.
Εταιρείες από την ιταλική Eni SpA έως την RWE AG στη Γερμανία, λένε ότι τους οφείλεται αποζημίωση για το κόστος αντικατάστασης των προμηθειών όταν η Gazprom σταμάτησε να παραδίδει μέρος του φυσικού αερίου το 2022.
«Αρκετές υποθέσεις εκκρεμούν, ενώ αναμένονται περισσότερες αποφάσεις τους επόμενους μήνες», δήλωσε η Ανιέσκα Άσον, δικηγόρος στον τομέα της ενέργειας και επισκέπτρια ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Ενεργειακών Μελετών της Οξφόρδης. «Εάν επιδικαστούν περισσότερες αποζημιώσεις στους Ευρωπαίους εισαγωγείς – και αυτό είναι πιθανό να συμβεί – και τουλάχιστον κάποιες αποφάσεις μπορούν να εκτελεστούν, αυτό θα ασκήσει μεγάλη πίεση στην οικονομική θέση της Gazprom», δήλωσε η ίδια.
Η πιθανότητα περισσότερων διακοπών στις ροές φυσικού αερίου είναι ένας ακόμη λόγος για να αμφιβάλλουν οι έμποροι ότι οι ρωσικές ροές προς την Ευρώπη θα συνεχιστούν για πολύ ακόμα. Στο μείγμα αυτό περιλαμβάνονται επίσης οι αμερικανικές κυρώσεις στην Gazprombank, που χρησιμοποιείται από τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις για την πληρωμή του φυσικού αερίου, και η αβεβαιότητα σχετικά με τις ροές μέσω της Ουκρανίας όταν λήξει η συμφωνία διαμετακόμισης στο τέλος του έτους.
Οι εταιρείες που ζητούν αποζημίωση από την Gazprom είναι απίθανο να λάβουν πληρωμή σε μετρητά από τη ρωσική εταιρεία και, όπως η OMV, ίσως χρειαστεί να βρουν εναλλακτικούς τρόπους για να πληρωθούν.
Η OMV σταμάτησε να πληρώνει για το φυσικό αέριο που λάμβανε από τη Ρωσία μέσω της Ουκρανίας, αλλά αυτό ώθησε τη Gazprom να διακόψει τις προμήθειες σχεδόν αμέσως. Δεδομένου αυτού του παραδείγματος, άλλες εταιρείες που αποφασίζουν να μην πληρώσουν, πρέπει να είναι σίγουρες ότι έχουν εναλλακτικές προμήθειες για να επιβιώσουν χωρίς τη Gazprom.
Για τη ρωσική εταιρεία, η διακοπή συνεργασίας με κάποιον πελάτη σημαίνει ότι χάνει ένα ακόμη στήριγμα στην Ευρώπη.
Το φυσικό αέριο είναι ένα από τα μόνα πολύτιμα περιουσιακά στοιχεία που εξακολουθεί να διαθέτει η Gazprom στην Ευρώπη. Τα διεθνή περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας συρρικνώθηκαν μετά την εθνικοποίηση της Gazprom Germania στο αποκορύφωμα της ενεργειακής κρίσης. Οι διαιτητικές αποφάσεις χορηγούνται με σειρά προτεραιότητας και στην Ευρώπη, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, δεν έχουν περίοδο λήξης.
Η Uniper SE, ένας από τους πρώην εταίρους της Gazprom που επλήγησαν περισσότερο από την πτώση των προμηθειών, κέρδισε περισσότερα από 13 δισεκατομμύρια ευρώ ως αποζημίωση για τις ποσότητες ρωσικού φυσικού αερίου που δεν παραδόθηκαν από τα μέσα του 2022. Η απόφαση της διεθνούς διαιτησίας της επέτρεψε να καταγγείλει τις ρωσικές συμβάσεις προμήθειας, ορισμένες από τις οποίες διήρκεσαν μέχρι τα μέσα της επόμενης δεκαετίας.
Η Γερμανία δεν προμηθεύεται πλέον φυσικό αέριο από την Gazprom, αλλά μπόρεσε να συμψηφίσει υποχρεώσεις πληρωμών ύψους περίπου 530 εκατ. ευρώ με τις αποζημιώσεις, οι οποίες αντιστοιχούσαν στον απλήρωτο λογαριασμό της Uniper για τον Αύγουστο του 2022. Δεν είναι σαφές τι άλλο ποσό θα μπορέσει να ανακτήσει από τις ζημίες.
«Από τη σημερινή προοπτική, δεν είναι ακόμη δυνατό να εκτιμηθεί εάν πρέπει να αναμένονται σημαντικά ποσά», δήλωσε η Uniper.
Ο διαχειριστής αγωγών φυσικού αερίου NET4GAS στο παρελθόν λάμβανε μηνιαίες πληρωμές για τη μεταφορά φυσικού αερίου μέσω της Τσεχικής Δημοκρατίας. Η εταιρεία κέρδισε διαιτησία που ξεκίνησε πέρυσι ζητώντας αποζημίωση αφού η Gazprom σταμάτησε να πληρώνει. Η NET4GAS αρνήθηκε να σχολιάσει περαιτέρω.
Η Ευρώπη διανύει μια δύσκολη στιγμή, με τις ανησυχίες για την ενεργειακή ασφάλεια να έρχονται στο επίκεντρο. Περαιτέρω περικοπές στις εναπομείνασες ρωσικές ροές σε μια εποχή που τα αποθέματα φυσικού αερίου εξαντλούνται γρήγορα κινδυνεύουν να προκαλέσουν μεγαλύτερα προβλήματα στα νοικοκυριά που εξακολουθούν να αισθάνονται τις επιπτώσεις της κρίσης του υψηλού κόστους ζωής. Η ευρωπαϊκή οικονομία δυσκολεύεται, ιδίως στη Γερμανία, όπου οι κατασκευαστές πασχίζουν να παραμείνουν κερδοφόροι με τις υψηλότερες τιμές ενέργειας
Ενώ η αγορά προετοιμάζεται για την πιθανή διακοπή των προμηθειών μόλις λήξει επίσημα η συμφωνία διαμετακόμισης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας στο τέλος του έτους, οι προηγούμενες περικοπές θα σηματοδοτούσαν ένα σημαντικό γεγονός ακόμη και με τις προσπάθειες της Ευρώπης να απομακρυνθεί από το ρωσικό αέριο.
Ορισμένα έθνη που δεν έχουν πρόσβαση σε στεριά στην κεντροανατολική Ευρώπη μπορούν να έχουν πρόσβαση σε εναλλακτικές λύσεις, όπως το υγροποιημένο φυσικό αέριο, αλλά είναι πιο ακριβό.
Μεταξύ των πιο σημαντικών εκκρεμών υποθέσεων διαιτησίας είναι από την ιταλική Eni για τις μειωμένες παραδόσεις φυσικού αερίου το 2022. Η Eni είναι ένας από τους παλαιότερους και μεγαλύτερους πελάτες της Gazprom και η Ιταλία προμηθευόταν περίπου το 40% του φυσικού αερίου της από τη Ρωσία πριν από την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία. Ακόμη και αν η εταιρεία δεν αγοράζει πλέον το φυσικό αέριο απευθείας από τη Gazprom, ο αντίκτυπος οποιασδήποτε απόφασης είναι πιθανό να γίνει αισθητός σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου, όπως συμβαίνει με την Uniper και την OMV.
Η Gazprom δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό, όπως και η Eni, η RWE, η Innogy Energie,η Engie, η Orlenκαι η Bulgargaz.
«Η διαιτησία της CEZ κατά της Gazprom συνεχίζεται ανεξάρτητα από τις άλλες διαφορές της Gazprom. Δεν θα κάνουμε εικασίες για το μέλλον», δήλωσε ο εκπρόσωπος της CEZ Λάντισλαβ Κριζ.
Διαβάστε ακόμη:
Νέο 5άστερο στην Ομόνοια (ξανά) άνω των 400 κλινών με ισραηλινή υπογραφή (pics)
Τι θα συζητήσουν στο ραντεβού τους Μητσοτάκης – Στάρμερ – Επί τάπητος τα Γλυπτά του Παρθενώνα
Φορολογικό Ν/Σ: Εισήγηση να ασφαλίζονται και τα ακινητοποιημένα Ι.Χ. έναντι φυσικών καταστροφών
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα