Ποτέ άλλοτε ένα Μουντιάλ δεν είχε κάνει τόσο πολύ… θόρυβο, πριν καν ο διαιτητής σφυρίξει την έναρξη του πρώτου αγώνα.
Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων βρίσκονται στα… κάγκελα σχεδόν για τα πάντα. Από τον τρόπο μεταχείρισης των ανθρώπων της LGBTQ κοινότητας σε μια χώρα, όπου η ομοφυλοφιλία είναι παράνομη και τιμωρείται, έως τον θάνατο χιλιάδων ξένων εργατών (ορισμένες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για έως 6.500 νεκρούς), οι οποίοι ήρθαν στο Κατάρ για να χτίσουν τα γήπεδα της διοργάνωσης.
Κι από τα σκάνδαλα διαφθοράς της FIFA, τα οποία ρίχνουν βαριά «σκιά» στον τρόπο ανάθεσης του φετινού Μουντιάλ στην αραβική χώρα, έως τη δήλωση του πρώην επικεφαλής της παγκόσμιας ομοσπονδίας, Σεπ Μπλάτερ, ότι κακώς επιλέχθηκε το Κατάρ ως χώρα φιλοξενίας της κορυφαίας ποδοσφαιρικής διοργάνωσης του πλανήτη.
Παρ’ όλα αυτά, όμως, σχεδόν 5 δισεκατομμύρια άτομα -σχεδόν τα 2/3 του παγκόσμιου πληθωρισμού– αναμένεται να παρακολουθήσουν από την τηλεόραση τους αγώνες του Μουντιάλ. Κι αυτό, φυσικά, σημαίνει αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια σε έσοδα από τις διαφημίσεις και τις χορηγίες.
Το χορηγικό πακέτο του Qatar 2022 απαρτίζεται από εκατοντάδες εταιρείες, οι οποίες έχουν δώσει χρήματα είτε στην ίδια τη διοργάνωση της FIFA, είτε σε κάποια από τις συμμετέχουσες εθνικές ομάδες. Πρόκειται, μάλιστα, για εταιρείες – κολοσσούς, όπως η Adidas, η Coca – Cola, η Volkswagen, η Microsoft κ.α.
Μέχρι στιγμής, ελάχιστες είναι όσες έσπευσαν να αλλάξουν τα διαφημιστικά συμβόλαια ως αντίδραση στις ανησυχίες για τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εξάλλου, το χρήμα εξακολουθεί να είναι ο «βασιλιάς».
«Χρυσάφι» στα πόδια της FIFA
Η διοργάνωση του Κατάρ, παρότι αποτελεί την πιο «ηθικά αμφιλεγόμενη» στην ιστορία του θεσμού, ταυτόχρονα είναι και μία από τις πλέον χρυσοφόρες, καθώς 5 δισεκατομμύρια άνθρωποι αναμένεται να «εκτεθούν» στα logo και τις διαφημίσεις των εταιρειών – χορηγών.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg, τα συνολικά έσοδα για τη FIFA αναμένεται να ξεπεράσουν το ποσό – ρεκόρ των 5,4 δισ. δολαρίων, τα οποία είχαν «μαζευτεί» στην προηγούμενη διοργάνωση, δηλαδή στο Μουντιάλ της Ρωσίας. Κι αυτά, χώρια από τα «τρελά» κέρδη της διοργανώτριας χώρας.
«Ο κόσμος φωνάζει για τα ανθρώπινα δικαιώματα πολύ πιο δυνατά απ’ ότι έκανε πριν πέντε ή 10 χρόνια. Αλλά το Μουντιάλ γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια και οι διαφημιζόμενες εταιρείες θέλουν να το εκμεταλλευτούν» σημειώνει η Σάρα Σίμον, αναλύτρια media στην Berenberg Bank.
Η τελευταία ευκαιρία της… τηλεόρασης
Με το κοινό σταδιακά να αποστρέφεται τα παραδοσιακά κανάλια παρακολούθησης και να «μεταπηδάει» στις υπηρεσίες online streaming, τα αθλητικά παραμένουν έναν από τα πιο δυνατά «όπλα» της τηλεόρασης. Ολυμπιακοί Αγώνες, Super Bowl, Μουντιάλ είναι μερικά από τα θεάματα, για τα οποία οι εταιρείες εξακολουθούν να πληρώνουν τεράστια ποσά για να διαφημιστούν μέσω των τηλεοπτικών δεικτών.
Την ίδια στιγμή, το κακό «φεγγάρι» της παγκόσμιας οικονομίας (ενεργειακή κρίση, επιβράδυνση της ανάπτυξης, υψηλότερο κόστος δανεισμού) έχει αναγκάσει πολλές επιχειρήσεις να «κόψουν» την πίττα των διαφημίσεων. Αυτό, όμως, καθιστά το Παγκόσμιο Κύπελλο του Κατάρ ένα «φωτεινό σημείο», το οποίο μπορεί να συμβάλλει στην ανατροπή αυτής της καθοδικής πορείας.
Για παράδειγμα, το τηλεοπτικό δίκτυο ITV, το οποίο θα μεταδώσει τους αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου στο Ηνωμένο Βασίλειο, περιμένει σημαντική αύξηση των κερδών στο δ’ τρίμηνο του 2022, χάρη στην ενίσχυση των διαφημιστικών εσόδων. Ταυτόχρονα, ωστόσο, τα έσοδα όλων των υπόλοιπων καναλιών του Ηνωμένου Βασιλείου αναμένονται μειωμένα.
Οι μεμονωμένες «φωνές»
Βέβαια, θα ήταν λάθος να ισχυριστούμε ότι πρόκειται για ένα «φυσιολογικό» Μουντιάλ, όσον αφορά τους χορηγούς. Πολλά brands, τα οποία υποστηρίζουν τη δανέζικη, τη βέλγικη και την ολλανδική εθνική ομάδα, ξεκαθάρισαν ότι δεν θα κάνουν χρήση των δωρεάν εισιτηρίων που διαθέτουν.
«Εάν υπάρξει ένα σημαντικό momentum και αυξηθεί η κριτική, τότε θα πρέπει να αλλάξουμε και τη θέση μας» δηλώνει, από την πλευρά του, ο Μάρτιν Σορέλ, βετεράνος της διαφήμισης, ο οποίος είναι πλέον επικεφαλής της S4 Capital.
Τι σημαίνει αυτό; Εάν κλιμακωθούν οι αντιδράσεις για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ο κόσμος εξαγριωθεί, τότε οι διαφημιστικές εταιρείες θα χρειαστεί να αναπροσαρμόσουν τα σχέδια τους και να περιορίσουν την έκθεσή τους στη διοργάνωση.
Κι αυτό, επειδή η εν λόγω έκθεση θα έχει δυσμενή αντίκτυπο, καθώς θα τις συνδέσει -στα μάτια των τηλεθεατών- με ένα αρνητικό συμβάν.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, οι μέχρι στιγμής εκκλήσεις για μποϊκοτάζ του Κατάρ φαίνεται ότι εξαντλούνται σε ένα μικρό μέρος των φιλάθλων και ορισμένες -μικρότερου μεγέθους- εταιρείες, οι οποίες αρνούνται να συμμετάσχουν στην όλη «γιορτή». Σίγουρα, όμως, αυτό δεν ισχύει για τις ευρείες μάζες των τηλεθεατών ή τις μεγάλες εταιρείες – χορηγούς, οι οποίες συνεχίζουν κανονικά να δίνουν τα χρήματά τους για να διαφημιστούν.
Διαβάστε επίσης
Πώς η Ελλάδα μετατρέπεται σε εξαγωγέα πράσινης ενέργειας στην Ευρώπη (χάρτης)
Accor: Η Αθήνα επιστρέφει δυναμικά – Η πρόβλεψη του ξενοδοχειακού κολοσσού