Στις 27 Αυγούστου του 1999, ο κόσμος της Wall Street συγκλονίστηκε από την παραίτηση ενός από τους πιο αφοσιωμένους και απαισιόδοξους αναλυτές, του επικεφαλής της επενδυτικής στρατηγικής της Merrill Lynch & Co, Τσαρλς Κλοφ.
Η γνώμη του ήταν ιδιαίτερα σεβαστή, αλλά είχε διαπράξει το βασικό αμάρτημα της χρηματιστηριακής αγοράς, παραμένοντας αρνητικός μπροστά σε ένα αδυσώπητο ράλι – στην προκειμένη περίπτωση, τη φρενίτιδα των dot-com που έστειλε τον δείκτη S&P 500 στα ύψη κατά 220%, από τις αρχές του 1995 έως το τέλος του αιώνα.
Στη Wall Street, όπως και στα έργα του Σαίξπηρ, το παρελθόν είναι συχνά ο πρόλογος. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η απότομη αποχώρηση του Μάρκο Κολάνοβιτς την περασμένη εβδομάδα μετά από 19 χρόνια στην JPMorgan Chase & Co. θυμίζει σε πολλούς traders, τραπεζίτες και αναλυτές το «αντίο» του Κλοφ.
Για άλλη μια φορά, ένας διακεκριμένος στρατηγικός αναλυτής απομακρύνθηκε αφού οι προειδοποιήσεις του για επικείμενο κραχ των μετοχών δεν υλοποιήθηκαν ποτέ και ο S&P 500 συνέχισε να σημειώνει νέα υψηλά.
Το προφίλ του Κολάνοβιτς
Ο 48χρονος Κολάνοβιτς, με καταγωγή από την Κροατία, είχε αναφέρει στο Bloomberg ότι απέκτησε πτυχίο κλασικής μουσικής προτού μεταναστεύσει στις ΗΠΑ για σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.
Πήρε διδακτορικό στη θεωρητική φυσική και ξεκίνησε μια καριέρα στη Wall Street στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Προσελήφθη στην JPMorgan όταν αυτή εξαγόρασε την Bear Stearns εν μέσω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 2008.
Ο Κολάνοβιτς έτυχε ευρείας αποδοχής ως αναλυτής στρατηγικής παραγώγων το 2015, όταν έκανε μια σειρά από εξαιρετικά ακριβείς βραχυπρόθεσμες προβλέψεις σχετικά με την κατεύθυνση του S&P 500, βασιζόμενος στο πώς θα αντιδρούσαν τα quantitative funds στην αυξανόμενη αστάθεια.
Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια του πανικού που προκάλεσε η πανδημία στην αγορά τον Μάρτιο του 2020, ο ίδιος προχώρησε σε μια τολμηρή και τελικά σωστή πρόβλεψη ότι οι μετοχές θα επανέλθουν γρήγορα σε υψηλά ρεκόρ. Ο Κολάνοβιτς εισήχθη στο Institutional Investor Hall of Fame το 2020 μετά από πολλά χρόνια ως κορυφαίος αναλυτής.
Παρά ταύτα, τα τελευταία τρία χρόνια, το κορυφαίο στέλεχος της JPMorgan έκανε μια σειρά από ακραίες, λανθασμένες και απαισιόδοξες προβλέψεις. Συνέστησε στους πελάτες να επενδύσουν σε μετοχές κατά τη διάρκεια του selloff της αγοράς του 2022. Στη συνέχεια, τους συμβούλεψε να μειώσουν την έκθεση στις αρχές του 2023, ακριβώς τη στιγμή που οι μετοχές άρχισαν, απότομα, να ανακάμπτουν.
Το κυνήγι της «αρκούδας»
Τώρα ορισμένοι επενδυτές αναρωτιούνται αν η όλη ιστορία της «αποκαθήλωσης» του Κολάνοβιτς είναι ένα σημάδι ότι η αγορά βρίσκεται στο αποκορύφωμά της.
Ο Κλοφ γρήγορα δικαιώθηκε. Μέχρι τον Μάρτιο του 2000, η φούσκα των dot-com είχε αρχίσει να ξεφουσκώνει και στις 3 Απριλίου ο σύνθετος δείκτης Nasdaq σημείωσε τη μεγαλύτερη πτώση που είχε σημειώσει ποτέ μέχρι τότε.
Από εκεί και πέρα συνέχισε να πέφτει, χάνοντας τελικά περισσότερο από το ήμισυ της αξίας του μέχρι το τέλος του 2001. Δεν θα έβλεπε ξανά το υψηλό του 2000 μέχρι το 2015.
Ο φόβος πολλών είναι ότι η ιστορία πρόκειται να επαναληφθεί, καθώς η απομάκρυνση των κυνικών αναλυτών είναι κάτι που συνήθως συμβαίνει στο τέλος των περιόδων μανίας της αγοράς.
Το θέμα είναι ότι ο Κολάνοβιτς δεν είναι ο μόνος. Λίγους μήνες πριν από την ανακοίνωση ότι «διερευνά άλλες επιλογές», ένας άλλος διάσημος απαισιόδοξος αναλυτής που προέβλεψε λανθασμένα μια πτώση, ο Μάικλ Ουίλσον της Morgan Stanley, παραιτήθηκε από πρόεδρος της παγκόσμιας επενδυτικής επιτροπής της εταιρείας, μια θέση που κατείχε για μια δεκαετία. Έκτοτε, έχει μετριάσει τον σκεπτικισμό του για την πρόοδο της χρηματιστηριακής αγοράς.
Από πολλές απόψεις, πρόκειται για μια ιστορία τόσο παλιά όσο και η Wall Street. Το να πηγαίνεις κόντρα στην γενικότερη τάση σε μια ανοδική αγορά μπορεί να σε φέρει αντιμέτωπο τόσο με τους πελάτες όσο και με τον εργοδότη σου.
Η φούσκα
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η χρηματιστηριακή αγορά παρουσιάζει κάποια χαρακτηριστικά φούσκας, ιδίως δεδομένης της ανόδου-ρεκόρ που σημείωσαν μερικοί τεχνολογικοί κολοσσοί, οι οποίοι αναμένεται να επωφεληθούν από την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης.
Κάποιοι στη Wall Street, συμπεριλαμβανομένου του Κολάνοβιτς, έχουν επισημάνει το «φούσκωμα» των δεικτών που καθοδηγούνται από αυτές τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας.
Άλλοι υποστηρίζουν ότι τα κέρδη δικαιολογούν την επέκταση της αγοράς.
Ανεξάρτητα από το ποιος έχει δίκιο, το βασικό είναι ότι οι φούσκες μπορούν να συνεχίσουν να διογκώνονται πολύ πέρα από κάθε λογική πριν σκάσουν.
Σε αυτή την περίπτωση, αν η έκρηξη της τεχνητής νοημοσύνης μετατραπεί σε φούσκα, οι στρατηγικοί αναλυτές της Societe Generale SA εκτιμούν ότι ο S&P 500 μπορεί να διογκωθεί άλλο ένα 20% περίπου πριν φτάσει σε αποτιμήσεις παρόμοιες με εκείνες της κορύφωσης της dot-com. Ο δείκτης διαπραγματεύεται σήμερα κοντά στις 5.600 μονάδες.
Αυτό εξηγεί γιατί τόσοι πολλοί στη Wall Street φαίνεται πως εθελοτυφλούν στους πιθανούς κινδύνους. Στο τέλος του περασμένου έτους, η μέση πρόβλεψη των στρατηγικών για τον S&P 500 το 2024 ήταν 4.850, ενώ τον περασμένο μήνα ήταν 5.450.
Η Goldman Sachs Group Inc. και η UBS έχουν αυξήσει τις προβλέψεις τους τρεις φορές από το τέλος του 2023, ενώ η Oppenheimer Asset Management, η Citigroup Inc. και η Deutsche Bank AG αύξησαν πρόσφατα τις αντίστοιχες δικές τους.
Τα διδάγματα της ιστορίας
Ο επικεφαλής επενδυτικής στρατηγικής της State Street Global Advisors, Μάικλ Αρόνε, μόλις πρόσφατα επανέλαβε μια διαβόητη ατάκα του πρώην διευθύνοντος συμβούλου της Citigroup, Τσακ Πρινς, τον Ιούλιο του 2007, όταν είχε παραδεχτεί ότι η τράπεζά του συνέχιζε ακάθεκτη καθώς η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση είχε ξεκινήσει.
«Μια περιοριστική Fed δεν θα σταματήσει τον τρέχοντα πυρετό ενδιαφέροντος, επειδή η οικονομία κινείται σε νέο ρυθμό», ανέφερε ο ίδιος σε πρόσφατο σημείωμά του, αναφερόμενος στη δυνατότητα της τεχνητής νοημοσύνης να δημιουργήσει ένα «παρατεταμένο και πρωτοφανές θαύμα παραγωγικότητας».
Αλλά μια μικρή γωνιά της αγοράς έχει αρχίσει να βλέπει αυτή την «τάση του όχλου» ως προειδοποιητικό σημάδι. Ο ειδικός σε θέματα τακτικής και διευθύνων σύμβουλος του τμήματος παγκόσμιων αγορών της Goldman Sachs, Σκοτ Ρούμπνερ, προειδοποίησε για μια επικείμενη διόρθωση «καθώς οι τελευταίες απαισιόδοξοι αναλυτές έχουν, πια, ‘συνθηκολογήσει’».
Αυτό είναι αρκετό για να κάνει ακόμη και τους μακροχρόνιους bulls να αναρωτηθούν αν το ράλι έχει παρατραβήξει. Για παράδειγμα, ο Εντ Γιαρντένι της Yardeni Research έγραψε σε σημείωμά του προς τους πελάτες του αυτή την εβδομάδα ότι η αποχώρηση του Κολάνοβιτς, καθώς και η απόφαση της Piper Sandler & Co. να μειώσει τους στόχους τιμών του S&P 500, ήταν πιθανά προειδοποιητικά σημάδια του σκασίματος μιας «φούσκας».
«Μερικοί από τους καλύτερους φίλους μου είναι bears», δήλωσε ο Γιαρντένι. «Πιστεύω ότι όσοι βρίσκονται στη Wall Street κάνουν εξαιρετική δουλειά. Μας παρέχουν πολλούς λόγους για τους οποίους τα πράγματα θα μπορούσαν να πάνε στραβά, αν και ορισμένοι από αυτούς έχουν χαρακτηριστεί ως μόνιμοι απαισιόδοξοι ως αποτέλεσμα των αναλύσεών τους».
Ωστόσο, τα προειδοποιητικά σημάδια δεν είναι αρκετά για να κλονίσουν την πίστη του Γιαρντένι στις μετοχές. Πρόσφατα η Yardeni Research αύξησε τον στόχο της για τον S&P 500 στις 5.800 από τις 5.400 μονάδες, ενώ επανέλαβε την πρόβλεψή του ότι ο δείκτης θα φτάσει τις 8.000 μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Τόνισε, μάλιστα ότι αυτοί οι στόχοι μπορεί να πραγματοποιηθούν νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμά του.
Διαβάστε ακόμη:
Πλειστηριασμοί: Για ποια «επώνυμα» ξενοδοχεία και βίλες «κληρώνει» αυτή την εβδομάδα (pics)
Φορολογικές δηλώσεις: «Παράθυρο» για έμμεση παράταση έως τέλος Αυγούστου
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ