H κατάρρευση της τουρκικής λίρας απειλεί την κυβέρνηση Ερντογάν και φέρνει την ήδη παραπαίουσα οικονομία στο χείλος του γκρεμού, δίνοντας παράλληλα αντιπολιτευτικά «όπλα» στους πολιτικούς του αντιπάλους.
Την ίδια στιγμή, μικρές πορείες διαμαρτυρίας ξέσπασαν στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα με τους πολίτες να απαιτούν παραίτηση του Τούρκου Προέδρου και να διαμαρτύρονται για τον πληθωρισμό.
Γκάλοπ και ισοτιμία
Η μονομανία του Ερντογάν με τη μείωση των επιτοκίων η οποία υποτίθεται πως θα αύξανε την ανάπτυξη, θα δημιουργούσε θέσεις εργασίας και θα ενίσχυε τη δημοτικότητά του ενόψει των εκλογών του 2023, έχει μετατραπεί στη μεγαλύτερη απειλή της εξουσίας του.
Αναλυτές, πρώην στελέχη της κεντρικής τράπεζας και πολιτικοί αντίπαλοι προειδοποιούν πως ο πληθωρισμός ο οποίος βρίσκεται ήδη στο 20% μπορεί να αυξηθεί περαιτέρω, ωθώντας περισσότερους Τούρκους στους δρόμους.
«Οι πρόσφατες ταραχές θα οδηγήσουν τους όποιους αναποφάσιστους ψηφοφόρους στην αγκάλη της αντιπολίτευσης», ανέφερε ο Can Selcuki, επικεφαλής της εταιρείας γκάλοπ Turkiye Raporu.
Εδώ και πολύ καιρό, η αγαπημένη συνήθεια του Ερντογάν είναι οι συνεχείς αναφορές (το Bloomberg τις αποκαλεί μάντρα) για τη μείωση των επιτοκίων, κάτι το οποίο -σε αντίθεση με οποιαδήποτε ευρέως αποδεκτή οικονομική θεωρία- πιστεύει πως θα μειώσει τον πληθωρισμό.
Στο παρελθόν ο Ερντογάν έχει βγει κερδισμένος πολιτικά από την προεκλογική ανάπτυξη της οικονομίας μέσω δανεισμού. Παρ’ όλα αυτά, τώρα πια καλείται να αντιμετωπίσει το μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα αυτού του άκρατου δανεισμού, παράλληλα με την ολοένα και αυξανόμενη κοινωνική ανισότητα και την κρίση που προκάλεσε ο κορωνοϊός.
Η ισοτιμία της τουρκικής λίρας ξεπέρασε το ψυχολογικό όριο των 13 λιρών/δολάριο την Τρίτη. Οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων του τουρκικού δημοσίου αυξήθηκαν στο 21,1%.
Το νόμισμα έχει χάσει τα 2/3 της αξίας του τα τελευταία τρία χρόνια, αυξάνοντας το κόστος διαβίωσης των Τούρκων πολιτών.
Οι επερχόμενες γενικές εκλογές του 2023 θα είναι το μεγαλύτερο τεστ μετά τις δημοτικές εκλογές του 2019, όπου το κόμμα του Ερντογάν έχασε τόσο την Άγκυρα όσο και την Κωνσταντινούπολη σε κόμματα της αντιπολίτευσης. Ο Τούρκος Πρόεδρος, παρ’ όλα αυτά, έχει αρνηθεί οποιαδήποτε πιθανότητα πρόωρων εκλογών.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της εταιρείας γκάλοπ MAK Danismanlik, Mehmet Ali Kulat, τα ποσοστά του κόμματος ΑΚ του Ερντογάν αναμένεται να μειωθούν κάτω του 30% λόγω της οικονομικής κρίσης. Στις εκλογές του 2018, το ποσοστό αυτό βρισκόταν στο 43%.
Στροφή 180 μοιρών
Ο Ερντογάν έχει αρκετές φορές, στο παρελθόν, κάνει στροφή 180 μοιρών όταν βρίσκεται αντιμέτωπος με αναταραχές στις αγορές. Το 2018 αναγκάστηκε να «υπομείνει» δύο μεγάλες αυξήσεις των επιτοκίων έτσι ώστε να «φρενάρει» την κατάρρευση της τουρκικής λίρας. Έχει, επίσης, δεχθεί και άλλες δύο αυξήσεις επιτοκίων τα τελευταία πέντε χρόνια, αν και ποτέ δεν έχει αλλάξει το αφήγημά του πως τα αυξημένα επιτόκια αυξάνουν τον πληθωρισμό.
Προς το παρόν, όμως, τα πράγματα φαίνεται να είναι πολύ διαφορετικά. «Δεδομένου του πείσματος του Ερντογάν και της επιρροής του ως προς την οικονομική πολιτική, χρειάζεται μεγαλύτερη υποτίμηση της τουρκικής λίρας πριν οποιαδήποτε αντισταθμιστικά μέτρα», ανέφερε ο Phoenix Kalen, στρατηγικός αναλυτής της Societe Generale.
Οποιαδήποτε διορθωτική παρέμβαση δε φαίνεται πιθανή. Μετά τη συνάντηση του διοικητή της Τράπεζας της Τουρκίας Σαχάπ Καβτσιόγλου με τον Ερντογάν την Τρίτη εν μέσω της κατάρρευσης της ισοτιμίας της λίρας, τα δύο ηγετικά στελέχη δεν προχώρησαν σε καμία δήλωση η οποία προϊδεάζει για οποιαδήποτε παρέμβαση προς υποστήριξη του νομίσματος και της οικονομίας.
Όσο για τον Ibrahim Turham, του κόμματος της αντιπολίτευσης ο οποίος έχει θητεύσει ως αναπληρωτής διοικητής της κεντρικής τράπεζας της χώρας, ανέφερε πως «οι επενδυτές έχουν θέσει οποιεσδήποτε πεποιθήσεις ανεξαρτησίας της κεντρικής τράπεζας παράμερα. Ο πληθωρισμός θα ωθήσει την τουρκική λίρα σε περαιτέρω υποτίμηση. Πρόκειται για κατάρρευση».
Διαβάστε ακόμα
Προειδοποίηση Μόμπιους για ντόμινο από τη νομισματική κρίση στην Τουρκία – Ποιες χώρες κινδυνεύουν
Συντάξεις Δεκεμβρίου: Ξεκίνησαν οι πληρωμές – Οι ημερομηνίες ανά Ταμείο (vid)
Απογραφή 2021: Παράταση μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ (vid)