Mετά από πέντε ημέρες πυρετωδών διαπραγματεύσεων οι οποίες έφεραν στο προσκήνιο τις διαφωνίες μεταξύ ορισμένων μελών του γκρουπ, ο OΠΕΚ+ συμφώνησε στην μερική χαλάρωση της μείωσης παραγωγής για το 2021. Η συμφωνία αυτή φαίνεται πως αντιμετωπίζεται ευμενώς από την αγορά πετρελαίου και από τα περισσότερα κράτη-μέλη, αλλά έφερε στο φως τα χάσματα των απόψεών τους.
Ο υπουργός Ενέργειας της Σ. Αραβίας, Αμπντουλαζίζ μπιν Σαλμάν, de facto συνεπικεφαλής του γκρουπ μαζί με τον Ρώσο ομόλογό του μίλησε ανοιχτά για το πόσο δύσκολη ήταν η συμφωνία. «Είναι πολύ κουραστικό. Αν θέλουμε να συνεργαστούμε με 23 χώρες, πρέπει να είμαστε ανοιχτοί στο ενδεχόμενο μεταβολής των αρχικών μας αποφάσεων». Παρόλα την κούραση που πρέπει να νιώθει ο υπουργός, έχει ήδη να αντιμετωπίσει αρκετές τέτοιες συναντήσεις με μέλη του ΟΠΕΚ, στο μέλλον, που πρόκειται να επηρεάσουν τις τιμές του πετρελαίου για πολλά χρόνια.
Μετά από τη διαφορετικότητα των απόψεων της Σ. Αραβίας και των ΗΑΕ, το καρτέλ δεν μπορούσε να συμφωνήσει σε κάτι που περίμεναν οι περισσότεροι επενδυτές: μία τρίμηνη καθυστέρηση στην αύξηση παραγωγής πετρελαίου τον Ιανουάριο. Αντιθέτως, οι υπουργοί αποφάσισαν στην αύξηση παραγωγής κατά 500.000 βαρέλια/ημέρα αρχής γενομένης τον Ιανουάριο, με μηνιαίες συναντήσεις για την περαιτέρω αυξομείωσή της.
Η συμφωνία μπορεί να προσθέσει περίπου 2 εκατομμύρια βαρέλια/ημέρα στις αγορές, αλλά από την άλλη τα κράτη-μέλη μπορεί να αποφασίσουν να μειώσουν την παραγωγή περαιτέρω, σύμφωνα με τον Ρώσο αναπληρωτή πρωθυπουργό Αλεξάντερ Νόβακ (κύρια φωτό). Η μάξιμουμ αυξομείωση της μηνιαίας παραγωγής θα έχει πλαφόν 500.000 βαρελιών/ημέρα.
Σύμφωνα με την αναλυτή της Rystad Energy AS, Πάολα Ροντρίγκεζ-Μασιού, η συνάντηση του ΟΠΕΚ+ δεν επιβεβαίωσε τα σενάρια-θρίλερ μερικών αναλυτών αλλά πρόκειται και για κάτι το ανησυχητικό αφού «οι συνεχιζόμενες συνομιλίες για την παραγωγή του Φεβρουαρίου προκαλούν ακόμη αβεβαιότητα στις αγορές».
Η συμφωνία δεν ήταν όσο αδιαμφισβήτητη όσο θα ήθελαν πολλοί αναλυτές, αλλά θα μπορούσε να αποτελέσει μία καλή αρχή για την καταπολέμηση της αβεβαιότητας αυτής. Ο ΟΠΕΚ+ μόλις ξεκίνησε το μακρύ δρόμο ανάκαμψης μετά από μία ιστορικά δύσκολη περίοδο. Διέσωσε τις αγορές πετρελαίου από περαιτέρω κατάρρευση, έχοντας μειώσει την παραγωγή κατά 9,7 εκατομμύρια βαρέλια/ημέρα, λόγω των πιέσεων στη ζήτηση που προκάλεσε η πανδημία.
Το καρτέλ είχε προσαυξήσει την παραγωγή ήδη από τον Αύγουστο κατά 2 εκατομμύρια βαρέλια/ημέρα χωρίς προβλήματα, ενώ πολλοί ανέμεναν και κάτι παρόμοιο τον Ιανουάριο. Παρόλα αυτά αρκετοί εκπρόσωποι των κρατών-μελών ανησυχούν πως η αγορά είναι ακόμη πολύ εύθραυστη για την απορρόφηση της εξτρά παραγωγής.
Αν και τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού έχουν δώσει ώθηση στις τιμές πετρελαίου, το δεύτερο κύμα δημιούργησε μία εκ νέου πτωτική πίεση, λόγω των lockdown σε πολλές χώρες. Το καρτέλ και οι ευρύτερες αγορές έχουν ήδη μετριάσει τις προσδοκίες τους για το 2021, με τις αντιθέσεις στην κατανάλωση ανάμεσα σε Ασία και Ευρώπη να δημιουργούν διπολικότητα ζήτησης.
Η αύξηση στην παραγωγή τον Ιανουάριο, η οποία αποτελεί το ¼ των πρώιμων υπολογισμών, μπορεί να συνεχίσει να προκαλεί ελλείμματα στις αγορές πετρελαίου για το πρώτο τρίμηνο, σύμφωνα με υπολογισμούς του Bloomberg.
Σύμφωνα με την Αμρίτα Σεν, συνιδρυτή της Energy Aspects Ltd., «Αυτό το μισό εκατομμύριο βαρέλια/ημέρα θα απορροφηθέι πολύ εύκολα από την αγορά. Η απόφαση απλά καταπολεμά την πιθανότητα υπερπροσφοράς για το πρώτο τρίμηνο».
Η τιμή του Brent έφτασε τα $49,72 δολάρια το πρωί στην αγορά του Λονδίνου, αυξημένη σε ρεκόρ εννεαμήνου, κατά 2,1%.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, εάν το καρτέλ είχε προχωρήσει στην προαναφερθείσα ολική αύξηση παραγωγής, τότε θα έβαζαν «φρένο» στο πετρελαϊκό ράλι λόγω της υπερπροσφοράς στην αγορά.
«Πρόκειται για μία σοφή απόφαση», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Πετρελαίου του Ιράν, Ναμντάρ Ζανγκανέχ, προσθέτοντας πως «οι μηνιαίες συναντήσεις θα συνεχίσουν να προσφέρουν σταθερότητα στην αγορά».
Αυτό το μηνιαίο πρόγραμμα μπορεί να διευκολύνει τα κράτη-μέλη, αλλά η διαδικασία των συναντήσεων αυτή καθεαυτή αποτελεί δυσκολία. Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνάντησης υπήρξε μεγάλη διαφωνία μεταξύ των εκπροσώπων της Σ. Αραβίας και των ΗΑΕ, κάτι που εξέπληξε πολλούς. Τα δύο κράτη είναι μακροχρόνιοι σύμμαχοι, αλλά το Αμπου Ντάμπι ακολουθεί, πια, δική του στρατηγική πορεία. Επενδύει σε νέες παραγωγικές μονάδες και θέλει να αυξήσει το παρών του πλαφόν παραγωγής. Το Νοέμβριο, μάλιστα, είχε πει πως μπορεί να αποφασίσει και να φύγει από το γκρουπ.
Την περασμένη Δευτέρα, οι διαφωνίες μεταξύ των δύο εμπόδισαν την εύρεση λύσης, ενώ αποφασίστηκε παράταση δύο ημερών για τη συνάντηση, με τον υπουργό της Σ. Αραβίας να απειλεί να παραιτηθεί από συνεπικεφαλής του γκρουπ. Ο ομόλογός του από τα ΗΑΕ, Σουχάιλ Αλ Μαζρουέι αρνήθηκε να αναλάβει το πόστο και ζήτησε από τον Αμπντουλαζίζ την παραμονή του.
Πολλοί αναλυτές αναμένουν περαιτέρω προβλήματα μέσα στο 2021. Ο Εντ Μορς, επικεφαλής του commodities research της Citigroup ανέφερε χαρακτηριστικά πως αξίζει η μελέτη των σχέσεων των δύο χωρών, αφού τα ΗΑΕ μπορεί να αποφασίσουν να γίνουν πιο ανεξάρτητα και να αποτελέσουν μεγαλύτερο «χαρτί» στις διαπραγματεύσεις του γκρουπ από εδώ και στο εξής.