Η ακραία ζέστη συνήθως συνδέεται με ξηρασία και πυρκαγιές. Αλλά σε όλο τον πλανήτη φέτος, εξαπέλυσε επίσης ένα διαφορετικό είδος καταστροφής: θανατηφόρες πλημμύρες. Και αυτό δεν αφορά μόνο την Ελλάδα που επλήγη από τον Daniel με συνέπεια τις καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία και άλλες περιοχές της χώρας.
Πόλεις σε όλο τον κόσμο, όπως αναφέρει το Bloomberg, έχουν δει βροχοπτώσεις ρεκόρ 139 φορές το 2023. Μια σπάνια καταιγίδα που μοιάζει με τυφώνα πλημμύρισε τη Λιβύη τον περασμένο μήνα, σκοτώνοντας χιλιάδες. Περισσότεροι από 100 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε ολόκληρη την Ασία κατά τη διάρκεια μιας έντονης εποχής μουσώνων τον Ιούλιο. Μετά τις θανατηφόρες πλημμύρες που έπληξαν τις βορειοανατολικές ΗΠΑ το καλοκαίρι, οι καταρρακτώδεις βροχές παρέλυσαν τη Νέα Υόρκη την περασμένη εβδομάδα.
Η ρίζα του κακού
Η άνοδος της θερμοκρασίας ήταν η ρίζα όλων αυτών των καιρικών καταστροφών. Ο Ιούνιος, ο Ιούλιος και ο Αύγουστος ήταν οι πιο ζεστοί από ποτέ για εκείνη την περίοδο. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες του αέρα σημαίνουν ότι η ατμόσφαιρα μπορεί να συγκρατήσει περισσότερη υγρασία, οδηγώντας σε ισχυρότερες βροχοπτώσεις, ενώ οι θερμοί ωκεανοί παρέχουν «καύσιμο» για καταιγίδες. Και καθώς το κλίμα θερμαίνεται, οι πλημμύρες είναι θα επιδεινωθούν.
«Βλέπουμε τώρα ρεκόρ θερμοκρασιών των ωκεανών, ρεκόρ παγκόσμιων θερμοκρασιών και ρεκόρ πλημμυρών. Είναι όλα συνδεδεμένα» δήλωσε η Jennifer Francis, κλιματολόγος στο Woodwell Climate Research Center.
Στις ΗΠΑ, δύο μεγάλες πλημμύρες φέτος – στην Καλιφόρνια από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο και στα βορειοανατολικά τον Ιούλιο – σκότωσαν 32 ανθρώπους και προκάλεσαν ζημιές 6,7 δισ δολαρίων.
Οι παγκόσμιες ζημιές είναι δύσκολο να υπολογιστούν επειδή δεν διατηρούν όλες οι χώρες ακριβή αρχεία, αλλά οι πλημμύρες έχουν αφήσει περισσότερους από 17.000 νεκρούς ή αγνοούμενους το 2023. Κατά μέσο όρο, σημειώθηκαν 216 πλημμύρες ή κατολισθήσεις σε όλο τον κόσμο ετησίως από το 2019 έως το 2022, σε σύγκριση με 160 τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια.
Σε μεγάλο βαθμό, οι συνεχώς επιδεινούμενες βροχοπτώσεις προκαλούνται από αυτό που οι επιστήμονες αποκαλούν «βρόχο θετικής ανάδρασης».
Λειτουργεί ως εξής: Η θερμοκρασία της Γης αυξάνεται ως απόκριση στα αέρια του θερμοκηπίου όπως το διοξείδιο του άνθρακα και το μεθάνιο. Ο θερμότερος αέρας συγκρατεί περισσότερους υδρατμούς, οι οποίοι στη συνέχεια απορροφούν τη θερμότητα και την εμποδίζουν να διαφύγει από την ατμόσφαιρα – με αποτέλεσμα ακόμη περισσότερη υγρασία στον αέρα και πιο έντονες βροχοπτώσεις.
Οι υδρατμοί παγιδεύουν ακόμη περισσότερη θερμότητα και δημιουργούν έναν φαύλο κύκλο.
Καθώς η ατμόσφαιρα θερμαίνεται, το ίδιο συμβαίνει και με τους ωκεανούς. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες του νερού θερμαίνουν τον αέρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, παράγοντας ενέργεια για να σχηματιστούν τυφώνες και τροπικές καταιγίδες. Στον Ατλαντικό είδε αναπτύχθηκαν 10 καταιγίδες μόνο από τις 20 Αυγούστου έως τις 16 Σεπτεμβρίου.
Η καταιγίδα που κατέστρεψε τη Λιβύη τον περασμένο μήνα ήταν ένα “medicane”, ένα όνομα που συνδυάζει τη Μεσόγειο και τον τυφώνα. Αυτά τα καιρικά συστήματα είναι μικρότερα από τις μεγάλες καταιγίδες του Ατλαντικού, αλλά μπορούν να χτυπήσουν με δύναμη Κατηγορίας 1 στην κλίμακα Saffir-Simpson, φέρνοντας ανέμους μεγαλύτερους από 74 μίλια (119 χιλιόμετρα) την ώρα και πλημμυρικές βροχές.
Η ένταση της βροχής
Οι υψηλότερες θερμοκρασίες του νερού οδηγούν «σε πολλή εξάτμιση από τους ωκεανούς και περισσότερη υγρασία στην ατμόσφαιρα, και αυτό παρέχει το καύσιμο για περισσότερες βροχοπτώσεις. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη γενικά μας ωθεί προς πιο έντονες βροχοπτώσεις». δήλωσε ο Robert Adler, ανώτερος ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Maryland.
Σημειώνεται ότι η συνολική ποσότητα βροχής που πέφτει στη Γη έχει αυξηθεί ελάχιστα αλλά αυτό που έχει αλλάξει είναι η ένταση,όπως λέει ο Alder.
Στο παρελθόν, μια πόλη μπορεί να είχε 10 καταιγίδες το μήνα, κάθε μια από τις οποίες έφερε μια ίντσα βροχής. Τώρα, μια και μόνο καταιγίδα μπορεί να ρίξει 10 ίντσες βροχής, γεγονός καταστροφικό για δρόμους, αποχετεύσεις και κτίρια που δεν κατασκευάστηκαν για να αντιμετωπίσουν αυτό το είδος κατακλυσμού.
Φυσικά, οι ακραίες καιρικές συνθήκες του τρέχοντος έτους δεν περιορίστηκαν σε πλημμύρες: μεγάλο μέρος του κόσμου υποφέρει από την ξηρασία. Ένα τεράστιο κύμα καύσωνα έπληξε τα ενεργειακά δίκτυα σε όλο το Τέξας και το Μεξικό το καλοκαίρι, βυθίζοντας τις Μεσοδυτικές ΗΠΑ στην ξηρασία.
Ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη γη μπορεί επίσης να επηρεάσει τη σοβαρότητα των πλημμυρών, δήλωσε η Deborah Brosnan, κλιματολόγος και ιδρύτρια της εταιρείας συμβούλων περιβαλλοντικών κινδύνων Deborah Brosnan & Associates.
Στη Λιβύη, η αποψίλωση των δασών, το ανθυγιεινό ή εξαντλημένο έδαφος και τα κακώς συντηρημένα φράγματα βοήθησαν να μετατραπεί ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο σε ανθρώπινη καταστροφή, είπε η Brosnan.
Καμία «ανοσία»
Όμως οι κίνδυνοι δεν περιορίζονται στις αναπτυσσόμενες χώρες. Η κλιματική αλλαγή σε συνδυασμό με την αστικοποίηση σε όλο τον κόσμο σημαίνει υψηλότερες βροχοπτώσεις και λιγότερα μέρη για να διοχετευτεί όλο αυτό το νερό όταν πέσει στο έδαφος.
«Δεν υπάρχει περιοχή που να έχει ανοσία σε αυτό. Δεν υπάρχει ούτε μία ήπειρος την οποία μπορούμε να δείξουμε και να πούμε: «Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί εκεί» σύμφωνα με τους ειδικούς…
Διαβάστε ακόμη
ΑΑΔΕ: Τα λάθη που φέρνουν ελέγχους μέχρι και 10 χρόνια μετά
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ