Ακόμα και αν η οικονομία της Γερμανίας αρχίσει επιτέλους το 2024 να αναπτύσσεται ξανά, θα δυσκολευτεί να ξεπεράσει τα προβλήματα που κρύβονται πίσω από μία από τις πιο αδύναμες ετήσιες επιδόσεις της εδώ και τριάντα χρόνια.
Πληττόμενη από ενεργειακά προβλήματα και υποδομές που δοκιμάζονται, χτυπημένη από την κάμψη της παγκόσμιας ζήτησης και καθυστερημένη στον αγώνα για την κυριαρχία των ηλεκτρικών οχημάτων, η χώρα βρισκόταν μάλλον σε ύφεση καθώς και έφτασε στο τέλος του με μια δικαστική απόφαση-σοκ που υπονόμευσε ολόκληρη τη στρατηγική του Βερολίνου για τη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού.
Με τα στοιχεία για τη βιομηχανία να αναμένεται να δείξουν μικρή βελτίωση από το χαμηλό τριών ετών, την κυβέρνηση να είναι στριμωγμένη όσον αφορά την αύξηση των επενδύσεων και την απειλή απεργιών στα τρένα, λίγοι οικονομολόγοι αναμένουν μεγάλη ανάκαμψη. Ένα έθνος που θεωρούνταν επί μακρόν ως η ατμομηχανή της ευρωζώνης αναζητά δυναμική, όπως σημειώνει το Bloomberg.
«Είμαστε αρκετά απαισιόδοξοι για τη γερμανική ανάπτυξη φέτος», δήλωσε ο Στέφαν Σνάιντερ επικεφαλής οικονομολόγος για τη Γερμανία στην Deutsche Bank Research. «Ένας συνδυασμός κυκλικών και διαρθρωτικών πιέσεων συνθλίβει επί του παρόντος την ελπίδα ότι η χώρα μπορεί να λύσει τον γόρδιο δεσμό και να επιστρέψει στους προηγούμενους ρυθμούς ανάπτυξης του 1 1/2-2% στο ορατό μέλλον».
Ενώ οι έρευνες έχουν υποδείξει ένα πιθανό κατώτατο σημείο στα στοιχεία για την μεταποίηση της χώρας, οι εκθέσεις των επόμενων ημερών μπορεί επίσης να υπογραμμίσουν πόσο χαμηλά έχει πέσει.
Οι εργοστασιακές παραγγελίες τον Οκτώβριο ήταν κοντά στο χαμηλότερο επίπεδο από τα μέσα του 2020, και οι οικονομολόγοι αναμένουν ότι τα στοιχεία της Δευτέρας θα αποκαλύψουν αύξηση 1% τον Νοέμβριο, που δεν είναι καθόλου αρκετή για να αποκαταστήσει τη ζημιά. Τα στοιχεία για τις εξαγωγές θα ανακοινωθούν την ίδια ημέρα.
Την Τρίτη, τα στοιχεία για τη βιομηχανική παραγωγή – που επίσης μαραζώνει σε παρόμοια χαμηλά επίπεδα – θα δείξουν αν και αυτή άρχισε τελικά να ανακάμπτει ύστερα από πέντε διαδοχικούς μήνες πτώσης.
Η συνολική εικόνα εανδεχομένως να δείξει ένα δεύτερο τρίμηνο συρρίκνωσης, που περιγράφεται συμβατικά ως ύφεση. Μια πληρέστερη ένδειξη θα είναι διαθέσιμη στις 15 Ιανουαρίου, όταν οι Γερμανοί αξιωματούχοι αποκαλύψουν την πρώτη εκτίμηση της Ομάδας των Επτά για το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν του 2023 για ολόκληρο το έτος.
Αυτή θα περιλαμβάνει πιθανότατα μια μικρή ετήσια μείωση, η οποία εκτιμάται από την Bundesbank στο 0,1%, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προβλέψει πτώση 0,3%.
Οι μόνες φορές τις τελευταίες δύο δεκαετίες που η Γερμανία δεν τα πήγε και τόσο καλά ήταν το 2009, την περίοδο δηλαδή της παγκόσμιας χρηματοπιστωτική κρίση – και στη συνέχεια κατά τη διάρκεια του πανδημικού σοκ του 2020.
Η οικονομία δυσκολευόταν μέχρι το 2023 αποφεύγοντας απλώς μια ευρέως προβλεπόμενη ύφεση, αλλά ταλαιπωρούμενη από μια κρίση σχετικά με τον εφοδιασμό της με φυσικό αέριο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ενώ η απάντηση του συνασπισμού του καγκελάριου Όλαφ Σολτς ήταν να διπλασιάσει τη μετάβαση σε φιλική προς το κλίμα ενέργεια, η μέθοδός του για να το κάνει αυτό – ειδικά χρηματοδοτικά οχήματα εκτός ισολογισμού – μόλις απορρίφθηκε ουσιαστικά από το ανώτατο δικαστήριο της Γερμανίας.
Οι υπουργοί έχουν έκτοτε παρουσιάσει προϋπολογισμούς τόσο για το 2023 όσο και για το 2024, αλλά το μείζον ζήτημα του τρόπου αναμόρφωσης της οικονομίας για να αντισταθμίσει την πολυετή υποεπένδυση παραμένει άλυτο, καθώς η κυβέρνηση παλεύει με ένα συνταγματικά κατοχυρωμένο όριο δανεισμού που απαιτεί σχεδόν ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς.
«Η μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη χώρα και οι μεγάλες επενδύσεις που πρέπει να γίνουν προτού μπορέσουν να δημιουργηθούν κάποια στιγμή έσοδα, αυξάνουν επίσης την αβεβαιότητα», δήλωσε η Gabriele Widmann, οικονομολόγος της Dekabank. «Αυτό είναι κάτι που θα επιβαρύνει φέτος και τα επόμενα χρόνια τη γερμανική οικονομία».
Η πολιτική πρόκληση του Σολτς επιτείνεται από το ενδεχόμενο περισσότερων και μεγαλύτερων απεργιών στα τρένα, τους αγρότες που είναι εξοργισμένοι με την κατάργηση των επιδοτήσεων και την άνοδο του ακροδεξιού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία», το οποίο είναι πιθανό να σημειώσει κέρδη στις περιφερειακές εκλογές αργότερα φέτος στα προπύργιά της στα ανατολικά της χώρας.
Τα οικονομικά προβλήματα της Γερμανίας δεν σχετίζονται μόνο με την ενέργεια, καθώς οι ελλείψεις προσωπικού ασκούν πίεση στο επιχειρηματικό της μοντέλο που βασίζεται στη μεταποίηση. Και την ώρα που η κινεζική BYD Co. έχει ξεπεράσει ακόμη και την Tesla ως ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ηλεκτρικών οχημάτων στον κόσμο, το λόμπι αυτοκινήτου VDA της χώρας δήλωσε την Πέμπτη ότι η παραγωγή επιβατικών αυτοκινήτων πέρυσι ήταν ακόμη 12% κάτω από το επίπεδο του 2019.
Με αυτό το δεδομένο, η Bundesbank αναμένει συνολική ανάπτυξη μόλις 0,4% φέτος. Αν επιβεβαιωθεί, θα είναι μια βελτίωση σε σχέση με το 2023. Ο Schneider της Deutsche Bank λέει ότι μια ακόμη ετήσια συρρίκνωση της τάξης του 0,2% θα μπορούσε να είναι στα χαρτιά, αν και ακόμη και ο ίδιος βλέπει την προοπτική μιας ανάκαμψης εν εύθετω χρόνω.
«Ελπίζουμε ότι από την άνοιξη και μετά, καθώς τα πραγματικά εισοδήματα ιδίως των νοικοκυριών θα αυξάνονται, ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να μειώνεται και η αισιοδοξία των νοικοκυριών ίσως αυξηθεί επίσης ελαφρώς, θα μπορέσουμε να βγούμε από αυτή την κατρακύλα», δήλωσε. «Η ιδιωτική κατανάλωση είναι πιθανό να μας σώσει από μια σημαντική οικονομική ύφεση».
Αντίθετα, ένας οικονομολόγος που είναι πιο αισιόδοξος είναι ο Stefan Muetze της Helaba, ο οποίος εκτιμά ότι ο συνδυασμός της ανάκαμψης των καταναλωτικών δαπανών, της βιομηχανικής ζήτησης και των επενδύσεων στην πράσινη μετάβαση θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανάπτυξη που θα ξεπερνά το 1%.
«Η θέση μας είναι ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν το 2024, επίσης στη βιομηχανία”, δήλωσε. “Υποθέτουμε ότι οι εξαγωγές θα ανακάμψουν κάπως κατά τη διάρκεια του έτους».
Διαβάστε ακόμη
Πληθωρισμός: Ό,τι αφήνει η ενέργεια το… τραβάει η ακρίβεια στα τρόφιμα
Σεισμός στην Ιαπωνία: Τους 110 έφτασαν οι νεκροί – Πάνω από 200 είναι οι αγνοούμενοι
Γάμος ομοφύλων: Mε πρωτοβουλία Μητσοτάκη η εκκίνηση της συζήτησης – Ποιοι υπουργοί θα βγουν μπροστά
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ