Δικαιολογημένο θα ήταν ένα αίσθημα χαιρεκακίας από την Τζόρτζια Μελόνι αυτήν την εβδομάδα αναφέρει το πρακτορείο οικονομικών ειδήσεων Bloomberg, καθώς η Ιταλίδα πρωθυπουργός παρακολουθεί τη δημοσιονομική πανωλεθρία της Γερμανίας.
Μια σειρά από δημοσιονομικές νίκες για τη Ρώμη συνέπεσε με μια κρίση που συγκλόνισε τον κυβερνητικό συνασπισμό του καγκελάριου Όλαφ Σολτς στο Βερολίνο έπειτα από μια ολέθρια δικαστική απόφαση που έθεσε εν αμφιβόλω τα σχέδια χρηματοδότησης της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης.
Οι Ιταλοί που έχουν κουραστεί από τις γερμανικές υποδείξεις περί δημοσιονομικής σύνεσης μπορούν να αισθανθούν την ειρωνεία, αν και η διπλωματία είναι πιθανό να επικρατήσει κατά τη σημερινή επίσκεψη Μελόνι στη Γερμανία.
«Το παραδέχομαι – δεν θα μπορούσα να μην αισθανθώ δικαιωμένος», δήλωσε ο Carlo Alberto Carnevale Maffe, καθηγητής διοίκησης επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Bocconi του Μιλάνου. «Και οι Γερμανοί κάνουν λάθη».
Η Ιταλία, που εδώ και καιρό έχει συνδεθεί με το πολιτικό χάος, απολαμβάνει μια σχετική σταθερότητα, καθώς η Μελόνι κρατά τα ηνία του πολυδιασπασμένου συνασπισμό της. Παρά την εκπλήρωση ακριβών υποσχέσεων προς τους ψηφοφόρους, η κυβέρνηση δεν βρίσκεται πλέον στο χείλος της αξιολόγησης «junk» και οι υπουργοί μόλις «εξαργυρώνουν την επιταγή» από την πώληση μεριδίου του κράτους στην παλαιότερη τράπεζα της χώρας.
Εντυπωσιακή αντίθεση
Η αντίθεση με τη Γερμανία είναι εντυπωσιακή, καθώς η συμμαχία του Σολτς βρίσκεται εν μέσω μίας πρωτοφανούς κρίσης. Ένα έκτακτο πάγωμα των δαπανών είναι σε ισχύ έπειτα από την απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου της Καρλσρούης που έθεσε υπό αμφισβήτηση τη στρατηγική του Βερολίνου για τα δημόσια οικονομικά, η οποία προβλέπει δαπάνες με τη χρήση ειδικών κονδυλίων που δεν αποτελούν μέρος του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού.
Ενώ η μοίρες των ευρωπαϊκών οικονομιών είναι αλληλένδετες, η Γερμανία ήδη περνούσε δύσκολες στιγμές, αφού η θεραπεία σοκ για τον απεξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο σε συνδυασμό με την καθοδηγούμενη από την Κίνα πτώση της παγκόσμιας ζήτησης ανέκοψαν την ανάπτυξη. Η Μπούντενσμπανκ εκτιμά ότι μία πιθανή ύφεση είναι σε εξέλιξη.
Οι δυσκολίες της Γερμανίας θυμίζουν μια παλαιόλτερη εποχή, όταν απέκτησε τη φήμη του «ασθενή» της Ευρώπης. Οι προβλέψεις της ΕΕ την περασμένη εβδομάδα επιβεβαίωσαν ότι μια πτυχή αυτού του χαρακτηρισμού μπορεί να αποδειχθεί αληθινή: το τρέχον έτος είναι πιθανό να είναι το πρώτο από το 2003 που η οικονομία της Ιταλίας αναπτύχθηκε και η οικονομία της Γερμανίας όχι.
Μια μόνιμη ειρωνεία της δημοσιονομικής δυσκολίας του Βερολίνου θα μπορούσε να είναι ένα παρατεταμένο χτύπημα στην ανάπτυξη ακριβώς τη στιγμή που η Ιταλία επωφελείται από μια σειρά επενδύσεων χάρη στα κονδύλια ανάκαμψης της ΕΕ που θα βοηθήσουν στην επέκταση της το επόμενο έτος.
Η Γερμανία είναι πιθανό να αντιμετωπίσει έναν περιορισμό των δαπανών, λέει ο Έρικ Νίλσεν, επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος της Unicredit, ο οποίος περιγράφει την απόφαση του δικαστηρίου ως «καταστροφή» που θα αναγκάσει την κυβέρνηση σε σκληρές επιλογές για τον περιορισμό των ελλειμμάτων.
«Δεν πρόκειται να βγουν και να κόψουν τις συντάξεις, σωστά, ή δεν μπορούν να απολύσουν ανθρώπους στον δημόσιο τομέα από τη μια μέρα στην άλλη», δήλωσε στην τηλεόραση του Bloomberg. «Θα κόψουν πράγματα που μπορούν να κόψουν, και αυτό είναι οι επενδύσεις. Αυτό έχει μακροπρόθεσμο αρνητικό αντίκτυπο».
Η αντιπαράθεση των δύο χωρών αυτή την εβδομάδα υπογραμμίζει τη δύσκολη σχέση τους τις προηγούμενες δεκαετίες. Οι Γερμανοί αξιωματούχοι αντιδρούσαν στην προοπτική ένταξης της Ιταλίας στο ευρώ τη δεκαετία του 1990, ανησυχώντας ότι τα ασθενέστερα δημόσια οικονομικά της και η ανοχή της στον πληθωρισμό θα υπονόμευαν το νεοσύστατο νόμισμα.
Προχωρώντας γρήγορα στο 2023, και ο κίνδυνος ότι μια νεοεκλεγμένη λαϊκιστική κυβέρνηση στη Ρώμη θα τολμούσε να εξαντλήσει τα δημοσιονομικά περιθώρια της χώρας κράτησε την Ιταλία υπό τον έλεγχο των επενδυτών.
Η Μελόνι παρουσίασε έναν χαλαρότερο προϋπολογισμό τον Σεπτέμβριο για να ανταποκριθεί στις προεκλογικές δεσμεύσεις και η διαφορά μεταξύ των αποδόσεων των ομολόγων της Ιταλίας και της Γερμανίας – ένα βασικό μέτρο κινδύνου στην περιοχή – διευρύνθηκε στις 210 μονάδες για πρώτη φορά από τον Ιανουάριο.
Τον περασμένο μήνα, ωστόσο, οι οίκοι αξιολόγησης διατήρησαν σταθερές αξιολογήσεις για τη χώρα. Το πιο σημαντικό είναι ότι η Moody’s Investors Service, η οποία είχε θέσει την Ιταλία στα πρόθυρα της αξιολόγησης «σκουπίδια» λίγο πριν από την εκλογή της Μελόνι, αναβάθμισε τις προοπτικές της σε σταθερές την περασμένη εβδομάδα.
Με το spread να αγγίζει ακόμη και κάτω από τις 170 μονάδες κάποια στιγμή την Τρίτη, η κυβέρνηση σήκωσε 1 δισ. δολ. από την πώληση μεριδίου στην Banca Monte Paschi di Siena, η οποία ήταν στα σκαριά εδώ και χρόνια.
Παρά τους πρόσφατους θριάμβους της Μελόνι, η Ιταλία παραμένει μια οικονομία που χρειάζεται επειγόντως εξυγίανση. Το χρέος της, περίπου στο 140% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, είναι το δεύτερο στη ζώνη του ευρώ μετά την Ελλάδα και το έλλειμμά της παραμένει πολύ πάνω από το όριο του 3% της ΕΕ.
Είναι η δημοσιονομική ισχύς της Γερμανίας -το βάρος του χρέους της χώρας είναι λιγότερο από το μισό του ιταλικού- που στηρίζει την εμπιστοσύνη στην ικανότητα της περιοχής να αντιμετωπίσει τους κραδασμούς.
Την Τρίτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέταξε την Ιταλία μαζί με τη Γερμανία ως μη πλήρως συμμορφούμενη με τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ, και έθεσε τη Γαλλία σε μια ακόμη πιο άσχημη κατηγορία, καθώς κινδυνεύει να αθετήσει εντελώς τις οδηγίες της.
Μπορεί οι Ιταλοί αξιωματούχοι να απολαμβάνουν τη στιγμή αλλά οι Βρυξέλλες εξακολουθούν να εκτιμούν ότι η κατάστασή τους είναι δύσκολη.
«Αν κοιτάξουμε τα δημόσια οικονομικά, έχουμε ακόμα δρόμο μπροστά μας», δήλωσε ο Carnevale Maffe στο Bocconi. “Θα πρέπει να θυμόμαστε και τα δικά μας σφάλματα. Δεν έχουμε βγει ακόμη στο ξέφωτο», πρόσθεσε.
Διαβάστε ακόμη
Προϋπολογισμός: 2,7 δισ. για μέτρα στήριξης στα νοικοκυριά το 2024
Όμιλος Καράτζη: Το καλοκαίρι του 2024 στην «πρίζα» τα νέα φωτοβολταικά των 270,8 MW στη Θεσσαλία
Συντάξεις: Πότε θα πιστωθούν με την αύξηση του 3% στους δικαιούχους
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ