Λιγότερο από 24 ώρες αφότου η Άνγκελα Μέρκελ και ο Εμμανουέλ Μακρόν παρουσίασαν ένα ριζοσπαστικό σχέδιο για τη συλλογική χρηματοδότηση της απάντησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην ύφεση που προκαλεί ο κορωνοϊός, υπάρχουν χώρες που ήδη εξέφρασαν την αποδοκιμασία τους, απειλώντας με την καταδίκη της πρότασης.
Η Γερμανίδα Καγκελάριος και ο Γάλλος πρόεδρος στήριξαν τη Δευτέρα ένα σχέδιο το οποίο θα επιτρέπει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκδώσει ομόλογα ύψους 500 δισ. ευρώ, με τα έσοδα να χρησιμοποιούνται για να βοηθηθούν τα κράτη-μέλη που πλήττονται περισσότερο από την πανδημία.
Οι αποδέκτες των κεφαλαίων αυτών δεν θα χρειαστεί να τα επιστρέψουν στην ΕΕ και οι τίτλοι θα χρηματοδοτούνται συλλογικά. Αυτό σημαίνει ότι οι πλουσιότερες χώρες, όπως η Γερμανία, θα χρηματοδοτούν τις φτωχότερες.
Το σχέδιο αντιπροσωπεύει μία αξιοσημείωτη αλλαγή για τη Γερμανία και η πρόταση, η οποία χρειάζεται την ομόφωνη έγκριση και από τα 27 μέλη της ΕΕ, αντιμετωπίζει αντιδράσεις από τα πιο «ολιγαρκή» μέλη του μπλοκ.
«Θα πρέπει να πείσουμε τα άλλα κράτη-μέλη και ιδιαίτερα τέσσερα συγκεκριμένα: την Αυστρία, τη Δανία, τη Σουηδία και την Ολλανδία» δήλωσε σήμερα ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Μπρούνο Λε Μερ. “Και δεν θα πρέπει να αποκρύψουμε το γεγονός ότι αυτό θα είναι δύσκολο».
Μπορεί η πρόταση να χαιρετίστηκε χθες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την ΕΚΤ και σήμερα από τον ESM αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν αντιδράσεις. Στο εσωτερικό της χώρας βουλευτές και μέρος του Τύπου ήδη κάνουν λόγο για στροφή 180 μοιρών και για κανόνες και αρχές που πετιούνται στα σκουπίδια, ενώ στο εξωτερικό ο Κουρτς ξεκίνησε πρώτος τις αντιδράσεις.
Ο Αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κούρτς συγκεκριμένα έσπευσε να βάλει στον πάγο στο γαλλο-γερμανικό σχέδιο, λέγοντας ότι μετά από διαβουλεύσεις με τους ομολόγους του σε Δανία, Ολλανδία και Σουηδία παραμένουν αντίθετοι με τη χορήγηση χρημάτων στις χώρες υπό τη μορφή επιχορηγήσεων. Τα όποια χρήματα θα πρέπει να αποπληρωθούν από τους ωφελούμενους, πρόσθεσε.
Ο υπουργός Οικονομικών της Δανίας Νικολάι Γουαιννμαν δήλωσε στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Ritzau ότι η θέση της χώρας του δεν έχει αλλάξει όσον αφορά την κοινή έκδοση χρέος και ότι συντονίζει τη στάση της με τα άλλα «ολιγαρκή» μέλη της ΕΕ.
Κατά τη διάρκεια μιας τηλεδιάσκεψης μεταξύ της Μέρκελ και των κρατών της ομάδας του Βίσεγκραντ -Πολωνία, Σλοβακία, Τσεχική Δημοκρατία και Ουγγαρία – η Βαρσοβία εξέφρασε σοβαρές αμφιβολίες για το σχέδιο και δήλωσε ότι θα χρειαστεί περισσότερες συζητήσεις, σύμφωνα με αξιωματούχο με γνώση του θέματος.
Ενώ ο πρωθυπουργός της χώρας Ματέους Μοραβιέτσκι, εκτιμά ότι η πρόταση είναι προς την σωστή κατεύθυνση, χρειάζονται περισσότερες διαπραγματεύσεις για να διευθετηθεί το ζήτημα του πώς θα κατανεμηθούν τα κεφάλαια μεταξύ των χωρών πρόσθεσε ο ίδιος αξιωματούχος.
«Η Πολωνία θα μπορούσε να παίξει “σκληρό παιχνίδι”», δήλωσε ο Ντάνιελ Γκρος, διευθυντής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Μελετών Πολιτικής που εδρεύει στις Βρυξέλλες. Τα νέα κράτη-μέλη, τα οποία προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004 και το 2007, είναι «τα μόνα που μπορούν να εκτροχιάσουν μια συμφωνία», ενώ τα «ολιγαρκή» κράτη του Βορά μπορούν να «διατηρώντας τις θέσεις τους να καταστήσουν την επιλεξιμότητα πιο αυστηρή», δήλωσε ο Γκρος.
Η υπουργός Οικονομικών της Σουηδίας Μαγκνταλένα Άντερσον εξέφρασε επίσης επιφυλάξεις για τη νέα πρόταση.
«Βρίσκουμε λίγο περίεργη την ιδέα να δανειζόμαστε ποσά και στη συνεχεια να μεταβιβάζουμε αυτά τα ποσά ως επιδόματα», δήλωσε η Άντερσον σε συνέντευξή της, προσθέτοντας ότι αυτό ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα που έβλεπε στη πρόταση. «Κατά την άποψή μου, αυτό θα ήταν χρηματοδότηση ελλειμμάτων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ».