Ο 23χρονος Λούο από την Κίνα, ενθουσιάστηκε όταν έγινε δεκτός στο διδακτορικό πρόγραμμα ηλεκτρολόγων μηχανικών του πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ το 2021.
Το μόνο που χρειαζόταν πριν ξεκινήσει ήταν η έγκριση από την βρετανική κυβερνητική υπηρεσία που ελέγχει τους μεταπτυχιακούς φοιτητές που μελετούν θέματα που θα μπορούσαν να έχουν στρατιωτικές εφαρμογές. Όπως ο ίδιος δήλωσε πρόσφατα, μιλώντας στο Bloomberg, θεωρούσε ότι επρόκειτο για μία τυπική διαδικασία, δεδομένου, ότι είχε, ήδη, λάβει το πράσινο φως για το μεταπτυχιακό του στην ίδια σχολή. Όμως, η αίτησή του, απορρίφθηκε. Υπέβαλε και πάλι τα χαρτιά του. Απορρίφθηκε ξανά.
Η υπηρεσία που εξέτασε την αίτησή του – το γραφείο εξωτερικών, Κοινοπολιτείας και ανάπτυξης του Ηνωμένου Βασιλείου – δεν του έδωσε καμία εξήγηση. Αλλά επειδή ο Λούο δεν μπορούσε να φανταστεί ότι θεωρούνταν κίνδυνος για την ασφάλεια, υπέβαλε 14 ακόμη αιτήσεις τα επόμενα δύο χρόνια, αφού τις είχε τροποποιήσει πρώτα, σε θέματα που ήλπιζε ότι θα θεωρούνταν λιγότερο ευαίσθητα κάθε φορά.
«Βρισκόμουν στα πρόθυρα νευρικής κρίσης όλο αυτό το διάστημα», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Λούο. «Εάν η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου έχει αμφιβολίες για εμάς, γιατί μας δέχονται τα πανεπιστήμια;», αναρωτιέται.
Ο Λούο βρέθηκε εν μέσω μιας περίεργης συγκυρίας, καθώς η αίτησή του συνέπεσε με τις προειδοποιήσεις της βρετανικής υπηρεσίας ασφαλείας MI5, η οποία χαρακτήρισε τα πανεπιστήμια ως «μαγνητικούς στόχους κατασκοπείας και χειραγώγησης» από εχθρικά ξένα κράτη. Από την ίδρυσή της, η διαδικασία ελέγχου του FCDO, το Academic Technology Approval Scheme, έχει κρατήσει χιλιάδες ξένους φοιτητές μακριά από την τριτοβάθμια εκπαίδευση του Ηνωμένου Βασιλείου, με το ποσοστό απόρριψης να έχει σχεδόν δεκαπλασιαστεί μέσα σε τέσσερα χρόνια.
Οι φοιτητές από την Κίνα, η οποία στέλνει τους περισσότερους διεθνείς φοιτητές στο Ηνωμένο Βασίλειο, αντιπροσωπεύουν μεγάλο μέρος των απορρίψεων του ATAS. Οι Κινέζοι φοιτητές αποτελούν βασική πηγή εσόδων για τα βρετανικά πανεπιστήμια. Μόνο το 2021, ξόδεψαν περίπου 5,4 δισεκατομμύρια στερλίνες για δίδακτρα και λοιπά φοιτητικά έξοδα.
Υποψίες για κατασκοπεία στα Βρετανικά πανεπιστήμια
Πέρυσι, ωστόσο μια κοινή δήλωση των επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών του Ηνωμένου Βασιλείου, των ΗΠΑ, του Καναδά και της Νέας Ζηλανδίας κατηγόρησε την Κίνα ότι προσπαθεί να κλέψει πνευματική ιδιοκτησία σε τομείς όπως η ρομποτική, η βιοτεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη. Στο μεταξύ, ορισμένοι επιχειρηματίες και ακαδημαϊκοί ανησυχούν ότι η αντίδραση ήταν υπερβολικά σκληρή, στερείται διαφάνειας και θέτει σε κίνδυνο τη διοχέτευση τεχνολογικών και επιστημονικών ταλέντων του Ηνωμένου Βασιλείου. Η κινεζική κυβέρνηση έχει επανειλημμένα αρνηθεί τις κατηγορίες για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας.
«Η Κίνα πάντα ενθάρρυνε και υποστήριζε την εκπαιδευτική συνεργασία με βάση τη φιλία, την αμοιβαία εμπιστοσύνη και το αμοιβαίο όφελος και αντιτίθεται σθεναρά στην πολιτικοποίηση των κανονικών σπουδών στο εξωτερικό και των εκπαιδευτικών ανταλλαγών», δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας. Ένας άλλος εκπρόσωπος από την κινεζική πρεσβεία στο Ηνωμένο Βασίλειο πρόσθεσε ότι οι φοιτητές από την Κίνα είναι «εργατικοί και επιμελείς» και ότι οι όποιοι περιορισμοί σε αυτούς είναι «παράλογοι και απαράδεκτοι».
Η μάχη για την τεχνολογική υπεροχή μεταξύ της Κίνας, των ΗΠΑ και των συμμάχων της εντείνεται όλο και περισσότερο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, με παρόμοια μέτρα να εφαρμόζονται στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Αυστραλία.
Δεκαπλάσια αύξηση
Όταν η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ξεκίνησε το πρόγραμμα ATAS το 2007, είχε ως στόχο να ελέγξει άτομα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν την έρευνά τους στο Ηνωμένο Βασίλειο για την ανάπτυξη όπλων μαζικής καταστροφής, μετά από προειδοποιήσεις της MI5 ότι το τρομοκρατικό δίκτυο της Αλ Κάιντα προσπαθούσε να στρατολογήσει φοιτητές πανεπιστημίων.
Σε αυτό το πλαίσιο, το ποσοστό απόρριψης του ATAS έχει εκτοξευθεί – σχεδόν έχει δεκαπλασιαστεί. Από 148 σε 26.269 αιτήσεις που διεκπεραιώθηκαν το 2019 (περίπου 0,6%) σε 1.683 σε 34.528 αιτήσεις που διεκπεραιώθηκαν το 2023 (περίπου 4,9%), σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του FCDO, τα οποία περιήλθαν στο Bloomberg News μέσω αιτήματος για ελευθερία πληροφόρησης. Το FCDO ανέφερε ότι όταν συμπεριληφθούν οι διπλές και ελλιπείς αιτήσεις, το ποσοστό απόρριψης ήταν περίπου 3,5% το 2023.
Τουλάχιστον τρεις ομάδες φοιτητών στο WeChat, μια κινεζική εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης, δημιουργήθηκαν για αιτούντες που απορρίφθηκαν ή δεν έλαβαν απάντηση σχετικά με την άδεια ATAS για το σχολικό έτος 2023/2024. Στις ομάδες, με 500 μέλη η καθεμία (το μέγιστο επιτρεπόμενο όριο), οι φοιτητές εκφράζουν τα παράπονά τους και την έντονη δυσαρέσκειά τους, σχεδιάζοντας από κοινού τα επόμενα βήματα.
«Μπορεί να είστε ένας αθώος Κινέζος ερευνητής», δήλωσε ο Τσαρλς Πάτρον, πρώην διπλωμάτης του Ηνωμένου Βασιλείου που πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας του επικεντρωμένος στην Κίνα και τώρα είναι συνεργάτης στο Συμβούλιο Γεωστρατηγικής, «αλλά το Ηνωμένο Βασίλειο έχει καθήκον να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Δυστυχώς, θα υπάρξουν παράπλευρες απώλειες», προσθέτει.
Παράπλευρες απώλειες
Πριν από το 2022, ο αριθμός των βρετανικών ερευνητικών εργασιών που συνυπογράφουν Κινέζοι φοιτητές αυξανόταν σταθερά επί δύο δεκαετίες, αλλά το 2023 ο αριθμός αυτός μειώθηκε κατά 2%, σύμφωνα με τα δεδομένα του Web of Science της εταιρείας αναλύσεων Clarivate. Εάν η τάση αυτή συνεχιστεί, θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα στις επιχειρήσεις, δήλωσε ο Ρας Σο, ιδρυτής της Global Tech Advocates, μιας κοινότητας επιχειρηματικών ηγετών και επενδυτών που επικεντρώνεται στην ανάπτυξη τεχνολογικών οικοσυστημάτων.
Ο Γουίλιαμ Γου, ιδρυτής της ZeroAI, μιας νεοφυούς επιχείρησης με έδρα το Λίβερπουλ που αναπτύσσει λογισμικό για αυτόνομα οχήματα, δήλωσε ότι οι Κινέζοι φοιτητές έχουν συνεισφέρει σημαντικά οικονομικά, πνευματικά και ακαδημαϊκά στο Ηνωμένο Βασίλειο. «Τη στιγμή που το Ηνωμένο Βασίλειο προσπαθεί να δημιουργήσει αξιόπιστη τεχνητή νοημοσύνη, το να απαλλαγούμε από τα κορυφαία ταλέντα είναι πολύ απερίσκεπτο», πρόσθεσε.
«Κάθε φορά που σκέφτομαι τι βίωσα, τα τελευταία δύο χρόνια, θέλω απλώς να κλάψω», αναφέρει ο Λούο, προσθέτοντας ότι αρνήθηκε πλήρεις υποτροφίες σε κορυφαία πανεπιστήμια του Χονγκ Κονγκ και της Κίνας για να πάει στο Κέιμπριτζ. «Πάντα αναρωτιέμαι αν πήρα λάθος απόφαση», καταλήγει.
Διαβάστε ακόμη
UBS: Οι νέες τιμές στόχοι των ελληνικών τραπεζών μετά το ισχυρό το δεύτερο τρίμηνο (γραφήματα)
Έλεγχοι ΑΑΔΕ: Στόχος να «φέρνουν» 5 ευρώ για κάθε 1 ευρώ που κοστίζουν
Τα μυστικά της ανίερης συμμαχίας Τραμπ – Μασκ λίγο πριν την πολυαναμενόμενη συνέντευξη
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφθείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ