Η πανδημία του κορωνοϊού έχει διαταράξει το παράνομο εμπόριο ναρκωτικών λόγω της αύξησης των ελέγχων στα σύνορα, τη μείωση των πτήσεων και την έλλειψη προμηθειών, αν και η κατάσταση αυτή θα μπορούσε να σπρώξει περισσότερους ανθρώπους στο εμπόριο ναρκωτικών, σύμφωνα με έρευνα των Ηνωμένων Εθνών.
Τα ναρκωτικά λόγω της κατάστασης είναι πιο δυσεύρετα και η τιμή τους πολύ υψηλότερη από την κανονική, ενώ η ποιότητα τους έχει μειωθεί σημαντικά.
Η επερχόμενη συγκομιδή οπίου στο Αφγανιστάν μπορεί να πληγεί από την έλλειψη εργατικού δυναμικού λόγω κορωνοϊού ενώ η παραγωγή κοκαΐνης στην Κολομβία έχει ήδη πληγεί από την έλλειψη βενζίνης (η οποία χρειάζεται για την παραγωγή της).
Την ίδια ώρα, η παραγωγή συνθετικών ναρκωτικών στο Μεξικό επιβραδύνθηκε λόγω έλλειψης χημικών ουσιών από τη Νοτιοανατολική Ασία.
Η έκθεση των Ηνωμένων Εθνών αναφέρει ότι τα lockdown στην Ευρώπη μπορεί να προκαλέσουν αύξηση της ζήτησης μαριχουάνας που πιθανότατα να εξυπηρετηθεί από την άνοδο της τοπικής παραγωγής.
«Οι περιορισμοί κινητικότητας, τα κλειστά σύνορα και η μείωση του συνολικού παγκόσμιου εμπορίου μπορούν να διαταράξουν τις αλυσίδες εφοδιασμού των αγορών ναρκωτικών και να διαφοροποιήσουν τα μοτίβα και τις οδούς διακίνησης ναρκωτικών», αναφέρει η έκθεση.
«Οι ξαφνικές αλλαγές στην προσφορά και τη διαθεσιμότητα ναρκωτικών μπορούν με τη σειρά τους να προκαλέσουν αλλαγές στις καταναλωτικές συμπεριφορές».
Οι διαταραχές στο εμπόριο ναρκωτικών ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο των ναρκωτικών και τη γεωγραφία της παραγωγής και κυκλοφορίας, προσθέτει η έκθεση του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τα ναρκωτικά και το έγκλημα (UNODC).
Η έκθεση 37 σελίδων βασίζεται σε δεδομένα από κυβερνητικές και ανοιχτές πηγές – συμπεριλαμβανομένων των μέσων ενημέρωσης αλλά και των δεδομένων της UNODC.
Έχει παρατηρηθεί λιγότερη αναστάτωση στο εμπόριο ναρκωτικών σε περιοχές με λιγοστά μέτρα ελέγχου κατά του κορωνοϊού όπως στη Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια, αναφέρει η έκθεση.
Ο αντίκτυπος του κορωνοϊού δυνητικά θα έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες. Η διαταραχή της διακίνησης ναρκωτικών μπορεί να οδηγήσει σε απόθεμα των ναρκωτικών κάτι που από τη μεριά του, θα μπορούσε να δημιουργήσει αύξηση της προσφοράς μόλις μειωθούν τα lockdown. Έτσι, υπάρχει το ενδεχόμενο οι αγορές να πλημμυρίσουν με φθηνά, και πολύ καθαρά ναρκωτικό, διακινδυνεύοντας την αύξηση των υπερβολικών δόσεων από τους χρήστες (overdose).
H οικονομική δυσκολία που προκλήθηκε από τον Covid-19 σε πολλούς ανθρώπους μπορεί επίσης να επιφέρει πρόσθετα βάρη, καθώς περισσότεροι άνθρωποι θα μπορούσαν να εισέλθουν στο εμπόριο ναρκωτικών.
Οι διαταραχές ωθούν επίσης τους εμπόρους ναρκωτικών να αλλάξουν στρατηγικές και υπάρχουν ενδείξεις ότι ορισμένοι καταφεύγουν σε θαλάσσιες διαδρομές, λόγω των περιορισμών σε πτήσεις και σύνορα. Πολλοί αλλάζουν τα ναρκωτικά που εμπορεύονταν πριν τον κορωνοϊό καθώς μεταβάλλεται και η ζήτηση, αλλά και η εφοδιαστική αλυσίδα.
Οι έμποροι ναρκωτικών εκμεταλλεύονται επίσης τον κορωνοϊό για να ενισχύσουν την κοινωνική τους θέση παρέχοντας βοήθεια στους τοπικούς πληθυσμούς. Μπορεί επίσης να μπλέκονται και με τη διακίνηση φαρμάκων στο διαδίκτυο, με ψεύτικα προϊόντα κατά του κορωνοϊού.
«Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι ομάδες διακίνησης ναρκωτικών προσαρμόζουν τις στρατηγικές τους προκειμένου να συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους και ότι ορισμένες έχουν αρχίσει να εκμεταλλεύονται την κατάσταση έτσι ώστε να ενισχύσουν την εικόνα τους στον τοπικό πληθυσμό παρέχοντας υπηρεσίες, ιδίως στους πιο ευάλωτους», αναφέρει η έκθεση.