Οι όλο και πιο ασταθείς καιρικές συνθήκες θέτουν τις καλλιέργειες σε κίνδυνο σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι πιο ανθεκτικές ποικιλίες αναμένεται να τα πάνε καλύτερα, και για τον καφέ αυτό σημαίνει δυνατός, γήινος ρομπούστα. Αλλά στο Βιετνάμ, τον κορυφαίο παραγωγό αυτών των κόκκων, χτυπάει ο κώδωνας του κινδύνου.
«Πρέπει να σκάψουμε βαθύτερα για να βρούμε νερό», δήλωσε η Τραν Τι Λιεν, 46 ετών, στο αγρόκτημά της, έκτασης ενός εκταρίου, στην επαρχία Ντακ Λακ, στα κεντρικά οροπέδια της χώρας. «Κάποια χρόνια, δεν έχουμε αρκετό νερό για άρδευση. Και κάποια χρόνια, υπάρχει πάρα πολύ βροχή».
Οι δυσκολότερες συνθήκες καλλιέργειας έχουν οδηγήσει τους Βιετναμέζους αγρότες να αμφισβητήσουν την αξία του καφέ ως επικερδής καλλιέργεια, με ορισμένους να βγάζουν τα δέντρα τους για να φυτέψουν μαύρο πιπέρι και ντούριαν, ένα πικάντικο φρούτο δημοφιλές σε όλη τη Νοτιοανατολική Ασία και στους Κινέζους καταναλωτές. Η μειωμένη προσφορά έχει ήδη ωθήσει την τιμή του ρομπούστα φέτος στο υψηλότερο επίπεδο τουλάχιστον από το 2008 – και ακόμη, η άνοδος της θερμοκρασίας σημαίνει ότι η μελλοντική παραγωγή θα μειωθεί.
Ο καφές είναι μια βιομηχανία αξίας περίπου 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων που εκτείνεται από τις μικρές φάρμες στη Βραζιλία ή την Ινδονησία μέχρι τους καβουρδιστές και τους παραγωγούς τελικών προϊόντων, όπως η Nestle SA. Παραδοσιακά, πωλητές όπως η αλυσίδα Starbucks προτιμούν την πιο ήπια, πιο αρωματική ποικιλία arabica, ενώ η robusta χρησιμοποιείται για στιγμιαίο καφέ.
Αλλά οι καταναλωτές θα πρέπει να συνηθίσουν σε μια διαφορετική γεύση. Μια μελέτη του 2022 για τις τροπικές καλλιέργειες που περιλάμβανε αβοκάντο και κάσιους, διαπίστωσε ότι το φασόλι είναι πιο ευάλωτο στην κλιματική αλλαγή, με τις περιοχές που είναι κατάλληλες για την παραγωγή του να συρρικνώνονται παγκοσμίως κυρίως λόγω της αυξημένης θερμοκρασίας. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι θα ήταν απαραίτητη η προσαρμογή, μεταξύ άλλων με την αντικατάσταση κάποιων πιο ευάλωτων καλλιεργειών με ρομπούστα.
Η Nestle, η ελβετική εταιρεία παραγωγής της Nespresso και του Nescafe, συγκαταλέγεται μεταξύ εκείνων που παλεύουν με την αλλαγή.
«Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι σε 30 χρόνια από τώρα, περίπου το 50% των εκτάσεων καφέ, όπως τις ξέρουμε σήμερα, δεν θα είναι πλέον βιώσιμες για την παραγωγή καφέ, αν δεν αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή», δήλωσε ο Φιλίπ Ναβρατίλ, παγκόσμιος επικεφαλής της στρατηγικής επιχειρηματικής μονάδας καφέ της Nestle, κατά τη διάρκεια συνέντευξης σε μια περιοδεία σε ορισμένες από τις φάρμες του Βιετνάμ που προμηθεύουν τον κολοσσό του καφέ.
Η Nestle είναι μεγάλος καταναλωτής του ρομπούστα – σε όλο τον κόσμο, οι καταναλωτές πίνουν περισσότερα από 6.000 φλιτζάνια Nescafe κάθε δευτερόλεπτο. Ξοδεύει 700 εκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο για να αγοράσει περίπου το ένα τέταρτο της παραγωγής καφέ του Βιετνάμ, σύμφωνα με το Bloomberg.
Πέρυσι, δήλωσε ότι θα επενδύσει πάνω από 1,2 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2030 για να ενθαρρύνει τους καλλιεργητές που προμηθεύουν το εμπορικό σήμα της Nescafe να χρησιμοποιούν πιο βιώσιμες μεθόδους καλλιέργειας και να προσαρμόζονται, καθώς οι ακραίες καιρικές συνθήκες απειλούν τις καλλιέργειες. Αυτό περιλαμβάνει την αντικατάσταση των υφιστάμενων δέντρων με ποικιλίες που μπορούν να αντιμετωπίσουν καλύτερα την κλιματική αλλαγή.
Ακόμα και τα πιο ανθεκτικά φασόλια θα δοκιμαστούν, όμως, καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται.
«Η καλλιέργειες ρομπούστα δεν αποτελούν την καλύτερη λύση όσον αφορά το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής», δήλωσε η Τζένιφερ Βερν Λονγκ, διευθύνουσα σύμβουλος της World Coffee Research, ενός οργανισμού που δημιουργήθηκε από την παγκόσμια βιομηχανία καφέ το 2012 για να ενισχύσει την καινοτομία. «Είναι πιο ανεκτικός στη ζέστη και σε ορισμένες ασθένειες και παράσιτα. Βέβαια, ακόμη μαθαίνουμε τα όρια της ρομπούστα».
Σε έκθεσή της τον Οκτώβριο, η World Coffee Research ανέφερε ότι ο κόσμος μπορεί να αντιμετωπίσει ελλείψεις ρομπούστα το 2040 έως και 35 εκατομμύρια σακούλες, αν ληφθούν υπόψη οι αυξητικές τάσεις της κατανάλωσης και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην παραγωγή. (Ο κόσμος παράγει σήμερα σχεδόν 80 εκατομμύρια σακούλες ρομπούστα ετησίως).
Η Λονγκ δήλωσε ότι οι μεταβαλλόμενες καιρικές συνθήκες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε «δραματικά χαμηλότερες αποδόσεις, οι οποίες με τη σειρά τους θα αφήσουν εκατομμύρια μικροκαλλιεργητές – οι οποίοι παράγουν το 60% του παγκόσμιου καφέ – ευάλωτους στην οικονομική και επισιτιστική ανασφάλεια». Η βιομηχανία του Βιετνάμ αποτελείται από ένα συνονθύλευμα καλλιεργητών που καλλιεργούν αγροτεμάχια μεγέθους περίπου ενός έως δύο εκταρίων.
Οι παρατεταμένες περίοδοι ξηρασίας στο Βιετνάμ και η έλλειψη αρδευτικού νερού τα τελευταία χρόνια έχουν ήδη επηρεάσει σοβαρά την παραγωγικότητα των καλλιεργειών καφέ ρομπούστα στα κεντρικά υψίπεδα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2021 από συγγραφείς οργανισμών, μεταξύ των οποίων και το Εθνικό Πανεπιστήμιο του Βιετνάμ. Το έθνος προετοιμάζεται επίσης για τον αντίκτυπο του El Niño κατά τους επόμενους μήνες.
Υπό την πίεση της έλλειψης θερμότητας και νερού, η Λιέν βλέπει τα οφέλη των πιο βιώσιμων γεωργικών πρακτικών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που υποστηρίζονται από τη Nestle. Αυτή και οι γείτονές της έχουν μειώσει τα χημικά λιπάσματα και έχουν προσφέρει σκιά στους θάμνους του καφέ, ώστε να είναι λιγότερο εκτεθειμένοι στον καυτό ήλιο. Φύτεψε επίσης μαύρο πιπέρι και καρύδια μπέτελ για να διαφοροποιηθεί.
«Όταν τα εφαρμόζουν αυτά, έχουμε περισσότερο εισόδημα και μπορούμε να εξοικονομήσουμε πολλά εργατικά χέρια», δήλωσε η Λιέν, η οποία άρχισε να φυτεύει καφέ πριν από σχεδόν τριάντα χρόνια. «Τώρα βλέπω τον καφέ μου καλύτερα ανεπτυγμένο, με καλύτερες αποδόσεις».
Διαβάστε ακόμη
Αρχικό ενδιαφέρον από τρεις εταιρείες για τη χορήγηση δανείων – Πώς θα λειτουργεί η νέα αγορά
Ποιοι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν χρειάζεται να «ανησυχούν» για τα νέα τεκμήρια
Κυριαρχία Μητσοτάκη και στις τελευταίες δημοσκοπήσεις του έτους
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ