Οι όποιες ελπίδες ότι ο κορωνοϊός που βύθισε τις ΗΠΑ, την Ευρώπη και το μεγαλύτερο μέρος της Ασίας σε οικονομική ύφεση ιστορικών διαστάσεων θα «έκανε διακοπές», κατέρρευσαν αυτήν την εβδομάδα.

Ο ιός συνεχίζει την επέλασή του σε τμήματα των ΗΠΑ, σε αναπτυσσόμενες χώρες και ιδιαίτερα στην Ινδία, την Βραζιλία και την Νότια Αφρική και έχει επιστρέψει στην Ιαπωνία, καθώς και σε περιοχές της Ευρώπης και της Κίνας.

Με τον τρέχοντα ρυθμό των περίπου 250.000 νέων κρουσμάτων την ημέρα, μέχρι το τέλος του 2020 τα κρούσματα θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 50 εκατομμύρια παγκοσμίως. Όσον αφορά τους θανάτους από την πανδημία, ο Ερικ Τοπολ διευθυντής του Scripps Research Translational Institute είχε εκτιμήσει τον προηγούμενο μήνα ότι «θα ξεπεράσουμε το ένα εκατομμύριο». Μέχρι στιγμής και σύμφωνα με τα στοιχεία του Πανεπιστημίου Johns Hopkins έχουν καταγραφεί πάνω από 674.000 θάνατοι λόγω κορωνοϊού παγκοσμίως, ενώ σύμφωνα με τον απολογισμό του Γαλλικού Πρακτορείου οι θάνατοι έχουν ξεπεράσει τους 680.000 παγκοσμίως.

Το διάστημα μέχρι την εύρεση και κυκλοφορία ενός ασφαλούς και αποτελεσματικού εμβολίου θα είναι πολύ δύσκολο σύμφωνα με τον Μάικλ Οστεχολμ, διευθυντή του Κέντρου Έρευνας και Πολιτικής Λοιμωδών Νόσων στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα που δήλωσε ότι «θα δούμε μια σημαντική αύξηση στη μετάδοση σε ενηλίκους και άτομα με ευπάθεια» και τα πράγματα θα χειροτερέψουν «καθώς θα αρχίζει η περίοδος της γρίπης και θα αυξάνονται οι δραστηριότητες σε κλειστούς χώρους».

Ταυτόχρονα, καθώς οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν την επανεμφάνιση του ιού επιβάλλοντας τοπικά lockdown, οι προοπτικές για μια γρήγορη παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη μέσα στο έτος έχουν μειωθεί, σύμφωνα με τους οικονομολόγους και τα στελέχη των επιχειρήσεων.

Παρότι η κατάσταση είναι καλύτερη από τον Απρίλιο και τον Μάιο, όταν τα σχεδόν καθολικά lockdown για την ανακοπή της εξάπλωσης του ιού επέφεραν ένα ισχυρό πλήγμα στην οικονομία, η συνεχιζόμενη εμφάνιση νέων εστιών ή η ξαφνική επανεμφάνιση του ιού, διακόπτει την οικονομική δραστηριότητα σε τέτοιο βαθμό ώστε να επιβραδύνει σημαντικά την πορεία προς μια ισχυρή ανάκαμψη.

Εν αναμονή του εμβολίου

Στοιχεία από διάφορους κλάδους από τις κρατήσεις εστιατορίων έως τις θέσεις εργασίας καταγράφουν σταθερές ή ανοδικές τάσεις σε αρκετές οικονομίες. Ωστόσο αρκετοί ειδικοί εκτιμούν ότι ο εξαιρετικά μεταδοτικός ιός θα παραμείνει ένας αόρατος εχθρός έως ότου μια πρώτη γενιά αποτελεσματικών εμβολίων τεθεί στην κυκλοφορία κάτι που οι ίδιοι δεν αναμένουν νωρίτερα από το 2021.

Στις ΗΠΑ, ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, δήλωσε αυτή την εβδομάδα, ότι «η αύξηση των κρουσμάτων και η επαναφορά των μέτρων για τον έλεγχο του ιού αρχίζουν να επηρεάζουν την οικονομική δραστηριότητα», επικαλούμενος την κάμψη στις καταναλωτικές δαπάνες και την αποδυνάμωση των δεικτών της αγοράς εργασίας στις μικρές επιχειρήσεις.

Την Πέμπτη, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι η οικονομία τους συρρικνώθηκε με ρυθμό 32,9% από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο, που είναι μία από τις χειρότερες επιδόσεις που έχουν καταγραφεί ιστορικά. Το ακόμα χειρότερο είναι ότι αυτό είχε ήδη προεξοφληθεί από την αγορά.

Ακόμα πιο ανησυχητικό για ορισμένους είναι ο αριθμός των νέων αιτήσεων για επιδόματα ανεργίας ο οποίος αυξήθηκε για δεύτερη συνεχόμενη εβδομάδα την ώρα που οι έκτακτες παροχές σε περίπου 30 εκατομμύρια άνεργους έληξαν στα τέλη Ιουλίου. Το Κογκρέσο είναι διχασμένο σχετικά με το εάν θα πρέπει να επεκταθούν, και κατά πόσο, τα επιδόματα ανεργίας και οι άμεσες πληρωμές στους Αμερικανούς.

Άλλες χώρες που έδειχναν να έχουν υπό έλεγχο τον ιό βρίσκονται αντιμέτωπες με έξαρσεις νέων κρουσμάτων. Η Κίνα καταγράφει αύξηση των λοιμώξεων στη βορειοδυτική περιοχή του Σινγιάνγκ. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει επαναφέρει μέτρα περιορισμού σε τμήματα της βόρειας Αγγλίας, λίγες μόνο εβδομάδες μετά την άρση τους.

Ευρωπαϊκές ανησυχίες

Η εκ νέου αύξηση των κρουσμάτων σε όλη την Ευρώπη οδήγησε τις κυβερνήσεις να επιβάλουν νέους ταξιδιωτικούς και κοινωνικούς περιορισμούς, όπως η επιβολή καραντίνας του Ηνωμένου Βασιλείου σε όλους τους ταξιδιώτες από την Ισπανία. Η Γαλλία, το Βέλγιο, η Γερμανία και άλλες χώρες καταγράφουν επίσης ανησυχητική αύξηση κρουσμάτων.

Παρότι τα επιδόματα ανεργίας είναι σε γενικές γραμμές πιο γενναιόδωρα στην Ευρώπη από τις ΗΠΑ, το οικονομικό πλήγμα αναμένεται να διευρυνθεί στη ζώνη του ευρώ. Η ανεργία στην περιοχή θα μπορούσε να φτάσει σχεδόν το 10% έως το τέλος του έτους καθώς η οικονομία υποχωρεί, σύμφωνα με έρευνα του Bloomberg. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η ανεργία προβλέπεται να φθάσει το 8%, ποσοστό υπερδιπλάσιο από εκείνο της προηγούμενης χρονιάς.

Παράλληλα η Goldman Sachs Group Inc. προειδοποίησε ότι οι οικονομίες της Ασίας-Ειρηνικού, οι οποίες κατέγραψαν περισσότερο από το 70% της παγκόσμιας ανάπτυξης το 2019, πέρασαν ένα σημαντικό σημείο καμπής τον Ιούνιο, όταν ο ρυθμός επανεκκίνησης των οικονομιών της περιοχής «επιβραδύνθηκε σημαντικά» και πλέον αναδύονται σημαντικές προκλήσεις.

«Ενώ η αρχική επανεκκίνηση μοιάζει με σχήματος «V »σε πολλά μέρη και η αύξηση του ΑΕΠ τρίτου τριμήνου θα είναι ισχυρή δεδομένης της σύγκρισης με ένα πολύ αδύναμο δεύτερο τρίμηνο, η εξομάλυνση δείχνει ότι θα είναι πιο αργή από εδώ και στο εξής», ανέφερε ο Αντριου Τιλτον, επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman για την περιοχή.

Κατάρρευση επιχειρήσεων

Το πλήγμα στις επιχειρήσεις παραμένει μεγάλο ιδιαίτερα στις ΗΠΑ όπου ήδη έχουν κηρύξει πτώχευση περισσότερες από 160 επιχειρήσεις.

Από λιανοπωλητές και αεροπορικές εταιρείες έως εστιατόρια και κέντρα γυμναστικής, η «σφαγή» περιλαμβάνει γνωστά ονόματα όπως η Hertz Global Holdings, η J.C. Penney. και η Ascena Retail Group, ιδιοκτήτρια των αλυσίδων ένδυσης Ann Taylor και Lane Bryant.

Περισσότερες από τις μισές εταιρείες του δείκτη S&P 500 που έχουν ανακοινώσει αποτελέσματα μέχρι τώρα, καταγράφουν μείωση κερδών κατά περίπου 33% από την προηγούμενη περίοδο, σύμφωνα με στοιχεία που συνέταξε το Bloomberg. Η General Motors, η General Electric, η Starbucks Corp. και η Nike Inc. είναι μεταξύ εκείνων που ανακοίνωσαν ζημιές. Και έπεται συνέχεια.

Μεγάλες εταιρείες διαπιστώνουν σημάδια υποχώρησης της ζήτησης στις ΗΠΑ μετά την νέα αύξηση των κρουσμάτων που ξεκίνησε τον Ιούνιο. «Ενώ είχαν αναπτερωθεί οι ελπίδες μας από τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης, οι τελευταίες εβδομάδες δείχνουν ότι η πορεία μπορεί να είναι άνιση», δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Boeing Co. Ντέιβιντ Καλχουν αυτήν την εβδομάδα.