Τα σχέδια του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να πιέσει οικονομικά την Ευρώπη με όπλο την ενέργεια φαίνονται να είναι αδύναμα τουλάχιστον προς το παρόν.
Ο ήπιος καιρός, η αναζήτηση εναλλακτικών αγορών ενέργειας και οι προσπάθειες για μείωση της ζήτησης έχουν βοηθήσει την Ευρώπη να αποφύγει την ενεργειακή παγίδα, με τα αποθέματα φυσικού αερίου να είναι ακόμα σχεδόν γεμάτα και τις τιμές να πέφτουν στα προπολεμικά επίπεδα. Μετά την απότομη ανάκαμψη τον περασμένο μήνα, η Ευρώπη πιθανότατα έχει ήδη περάσει τα χειρότερα της κρίσης, σημειώνει το Bloomberg.
Οι διάφορες συγκυρίες – όπως η κατάσταση με τον κορωνοϊό στην Κίνας που αμβλύνει τον ανταγωνισμό για φορτία LNG – θα βάλουν φρένο στον πληθωρισμό, θα σταθεροποιήσουν τις οικονομικές προοπτικές της Ευρώπης και θα αφήσουν το Κρεμλίνο με λιγότερα όπλα έναντι των συμμάχων της Ουκρανίας.
Αν και ένα κύμα ψύχους ή πιθανά προβλήματα στις παραδόσεις φυσικού αερίου θα μπορούσαν ακόμα να αναστατώσουν τις αγορές ενέργειας, αυξάνεται η αισιοδοξία ότι η Ευρώπη μπορεί πλέον να τα καταφέρει όχι μόνο αυτόν τον χειμώνα αλλά και τον επόμενο χειμώνα. «Ο κίνδυνος μιας πλήρους οικονομικής κατάρρευσης, μιας κατάρρευσης του πυρήνα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, έχει αποφευχθεί – από όσο μπορούμε να δούμε -», δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ, βασικός αρχιτέκτονας της αντίδρασης της χώρας στην ενεργειακή κρίση, κατά τη διάρκεια ταξιδιού του στη Νορβηγία, η οποία έχει πάρει τη θέση της Ρωσίας ως ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου της χώρας.
Η κρίση, που προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον περασμένο Φεβρουάριο, έχει ήδη κοστίσει στην Ευρώπη σχεδόν 1 τρισεκατομμύριο δολάρια από την αύξηση των τιμών της ενέργειας. Οι κυβερνήσεις απάντησαν με περισσότερα από 700 δισεκατομμύρια δολάρια σε μέτρα στήριξης προς εταιρείες και καταναλωτές να απορροφήσουν τις επιπτώσεις. Προσπάθησαν επίσης να χαλαρώσουν την εξάρτησή τους από τη ρωσική ενέργεια, ειδικά το φυσικό αέριο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν εισάγει πλέον άνθρακα και αργό πετρέλαιο από τη Ρωσία και οι παραδόσεις φυσικού αερίου έχουν περιοριστεί σημαντικά. Η ΕΕ έχει καλύψει μέρος του κενού αυξάνοντας τις προμήθειες από τη Νορβηγία και τις αποστολές υγροποιημένου φυσικού αερίου από το Κατάρ, τις ΗΠΑ και άλλους παραγωγούς. Στη Γερμανία, οι αποθηκευτικοί χώροι είναι περίπου 91% πλήρεις, σε σύγκριση με 54% πριν από ένα χρόνο, όταν η Ρωσία είχε ήδη εκκενώσει τις εγκαταστάσεις που έλεγχε. Η κυβέρνηση του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς έκτοτε εθνικοποίησε τις τοπικές μονάδες της Gazprom PJSC και έχει ξοδέψει δισεκατομμύρια ευρώ για αποθέματα. Τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας από τη βιομηχανία και τα νοικοκυριά, καθώς και οι καλύτερες θερμοκρασίες του Ιανουαρίου εδώ και δεκαετίες συνέβαλαν στη διατήρηση αυτού του μαξιλαριού. «Είμαστε πολύ αισιόδοξοι, κάτι που δεν συνέβαινε το φθινόπωρο», δήλωσε ο Κλάους Μιούλερ, επικεφαλής της ρυθμιστικής αρχής δικτύου της Γερμανίας, σε συνέντευξή του στον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό σταθμό ARD την Παρασκευή. «Όσο περισσότερο αέριο έχουμε στις αποθηκευτικές εγκαταστάσεις στην αρχή του έτους, τόσο λιγότερο άγχος και κόστος θα αντιμετωπίσουμε για τον ανεφοδιασμός τους ξανά για τον επόμενο χειμώνα».
Οι τιμές αναφοράς του φυσικού αερίου έχουν πέσει στο ένα πέμπτο από το ρεκόρ του Αυγούστου, και παρά τις ανησυχίες ότι οι φθηνότερες τιμές θα μπορούσαν να τονώσουν τη ζήτηση, η χρήση εξακολουθεί να μειώνεται – ένα θετικό σημάδι για την αδύναμη οικονομία. Η ευρωπαϊκή κατανάλωση αναμένεται να είναι περίπου 16% κάτω από τα μέσα πενταετίας για το 2023, ανέφερε σε έκθεσή της η Morgan Stanley.
Οι ευνοϊκές συνθήκες και η επέκταση της δυναμικότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας βοηθά επίσης. Η υψηλότερη παραγωγή αιολικής και ηλιακής ενέργειας θα συμβάλει στη μείωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αέριο σε 10 από τις μεγαλύτερες αγορές ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρώπης κατά 39% φέτος, σύμφωνα με την S&P Global. Η δυναμική έχει μετατοπιστεί σε τέτοιο βαθμό που τώρα φθάνει πάρα πολύ LNG, σύμφωνα με τη Morgan Stanley. Οι παραδόσεις σημείωσαν νέο ρεκόρ τον Δεκέμβριο και η τάση είναι πιθανό να συνεχιστεί.
Η Γερμανία, κάποτε ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού φυσικού αερίου, ανοίγει τρεις τερματικούς σταθμούς αυτόν τον χειμώνα και η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης αναμένει ότι οι νέες εγκαταστάσεις θα καλύπτουν περίπου το ένα τρίτο των προηγούμενων αναγκών της. Οι σταθερές προμήθειες από μη ρωσικές πηγές είναι πιθανό να συγκρατήσουν τις τιμές της αγοράς από την άνοδο στα υψηλότερα επίπεδα του περασμένου έτους.
Παρά τις θετικές εξελίξεις, οι τιμές εξακολουθούν να είναι υψηλότερες από τους ιστορικούς μέσους όρους και οι κίνδυνοι παραμένουν. Οι εισαγωγές φυσικού αερίου από τον ρωσικό αγωγό φέτος θα είναι μόλις το ένα πέμπτο των συνηθισμένων επιπέδων – περίπου 27 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα – και το Κρεμλίνο θα μπορούσε να τις μειώσει εντελώς. Αυτή είναι «μια τεράστια μείωση για μια αγορά που κατανάλωνε 400 bcm το 2021», δήλωσε η Anne-Sophie Corbeau, ερευνήτρια στο Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια. Ως εκ τούτου, το LNG θα είναι κρίσιμο για την εξασφάλιση αρκετών προμηθειών για τον επόμενο χειμώνα και η Ευρώπη θα πρέπει να παραμείνει σε εγρήγορση. Μια ανάκαμψη στην οικονομία της Κίνας θα μπορούσε να πυροδοτήσει τον ανταγωνισμό, με περιορισμένες προμήθειες έως το 2025. Η Ρωσία έχει επίσης τη δυνατότητα να προκαλέσει αναστάτωση στην αγορά ως ένας από τους τρεις κορυφαίους προμηθευτές υπερψυκτών καυσίμων στην Ευρώπη.
Διαβάστε ακόμη
Αυτό είναι το πιο «γρήγορο» χρηματοκιβώτιο στον πλανήτη (pic)
Μαξίμου: Με το βλέμμα και στον Ερντογάν ο εκλογικός σχεδιασμός – Το πλάνο για την «επόμενη μέρα»
Η efood αλλάζει: Στόχος η μετάβαση σε μια δυναμική τεχνολογική εταιρεία