Η αφίσα στη στάση του τραμ της Βουδαπέστης με την μισοφαγωμένη πίτσα έχει σλόγκαν «Γιατί πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι με λιγότερα;». Οι Ούγγροι πολίτες καλούνται να αποφασίσουν για την οικονομική τους πορεία και να διαλέξουν «Περισσότερη Ευρώπη».
Το μήνυμα μπορεί να φαντάζει περίεργο και αχρείαστο για την πρώην κομμουνιστική χώρα η οποία έχει δεχθεί πάνω από 100 δισ. ευρώ χρηματοδότησης από το 2004, όταν έγινε μέλος της Ε.Ε. Η καμπάνια αυτή, όμως, αποτελεί ένδειξη των ανησυχητικών εξελίξεων οι οποίες ενδέχεται να ταλανίσουν την ίδια τη σταθερότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μετά από την πολυετή, σχεδόν δικτατορική, αντι-ευρωπαϊκή κυβέρνηση του Ορμπάν, η «αντεπίθεση» των ευρωπαϊκών δυνάμεων λαμβάνει χώρα τη στιγμή που η ουγγρική προπαγάνδα έχει στρέψει τη χώρα προς τας ανατολάς και τη Ρωσία.
Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα Ευρωβαρόμετρου της Ε.Ε., η στήριξη των Ούγγρων πολιτών προς την Ένωση κατέγραψε μείωση της τάξης του 12%, καταλαμβάνοντας αρνητική πρωτιά στη λίστα με τα 27 κράτη-μέλη.
Παράλληλα, η δημοσκόπηση της κεντροαριστερής εφημερίδας Nepszava υποδεικνύει πως οι υποστηρικτές του Ορμπάν προτιμούν τις διπλωματικές σχέσεις με τους Ρώσους και τους Κινέζους παρά με τους Αμερικανούς και τους Ουκρανούς.
«Τα αποτελέσματα αυτά είναι εξαιρετικά ανησυχητικά και αποτελούν ένδειξη της αλλαγής των προτιμήσεων των πολιτών», τόνισε ο Ντάνιελ Χέγκεντους του think tank German Marshall Fund, προσθέτοντας πως «μας προκαλεί έκπληξη πως ο Ορμπάν κατάφερε να περιορίσει το φιλοευρωπαϊκό συναίσθημα».
Το Brexit το οποίο τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2020 οδήγησε στην απώλεια της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρ’ όλα αυτά, μία παρόμοια τέτοια κρίση στην σχετικά μικρή οικονομία της Ουγγαρίας, θα είναι πολύ πιο συμβολική, δεδομένου του ότι η χώρα κάποτε αποτελούσε παράδειγμα προς μίμηση της επιτυχούς μετα-κομμουνιστικής επέκτασης της Ε.Ε.
Η Ένωση έχει ήδη μπλοκάρει πάνω από 28 δισ. ευρώ σε χρηματοδότηση προς την Ουγγαρία λόγω των αποφάσεων της κυβέρνησης Ορμπάν, αν και τα 13 δισ. εξ αυτών ενδέχεται να απελευθερωθούν τις επόμενες εβδομάδες μετά από την επερχόμενη απο-πολιτικοποίηση των δικαστηρίων.
Ο Ορμπάν, από την πλευρά του, έχει επανειλημμένα τονίσει πως δεν πρόκειται να προχωρήσει σε «Huxit» δεδομένων των οικονομικών σχέσεων των δύο πλευρών. Σημειωτέον πως περίπου τα 4/5 των εξαγωγών της Ουγγαρίας καταλήγουν στην κοινή αγορά της Ε.Ε., ενώ η οικονομία της χώρας βασίζεται στις επενδύσεις των γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών Mercedes-Benz Group AG και BMW AG.
Τα ερωτήματα όσον αφορά την ευρωπαϊκή και γενικότερη δυτική τάση του Ορμπάν, όμως, πολλαπλασιάζονται, ιδιαίτερα δεδομένης της ρητορικής του όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η κυβέρνηση της χώρας πρωτομίλησε για «Huxit» κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όταν ο ΥΠΟΙΚ Μιχάλι Βάργκα είχε υποστηρίζει πως η ιδιότητα της χώρας ως μέλος της Ε.Ε. ενδέχεται να αμφισβητηθεί όταν η Ουγγαρία συνεισφέρει περισσότερα στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό από αυτά της χρηματοδότησης που της προσφέρεται, κάτι το οποίο ενδέχεται να λάβει χώρα μέχρι το 2030. Ο Χέγκεντους αποκάλεσε τις δηλώσεις αυτές ως «βαρόμετρο της άποψης της κοινής γνώμης».
Από τότε, ο Ορμπάν έχει πολλάκις καταφερθεί εναντίον της Ε.Ε., κατηγορώντας τη πως προσπαθεί να παγιδεύσει οικονομικά τη χώρα. Πληθώρα μέσων μαζικής ενημέρωσης τα οποία ελέγχονται από την κυβέρνηση Ορμπάν έχουν ενισχύσει το αφήγημά τους πως η ευρωπαϊκή στήριξη προς την Ουκρανία είναι ζημιογόνα για την Ουγγαρία.
Οι φιλοκυβερνητικές αφίσες στους δρόμους συμπεριλαμβάνουν την εικόνα μίας βόμβας ονομαζόμενης «κυρώσεις», κατηγορώντας την Ε.Ε. πως «μας έχουν καταστρέψει». Ο Ορμπάν έχει, παράλληλα, αρνηθεί να αποστείλει στρατιωτικό υλικό προς την Ουκρανία, καθυστερεί όσον αφορά την είσοδο της χώρας στο ΝΑΤΟ ενώ συνεχίζει την ενεργειακή συνεργασία με το Κρεμλίνο.
Κατά τη διάρκεια πρόσφατης προγραμματισμένης ραδιοφωνικής ομιλίας του Ορμπάν, ο Ούγγρος ηγέτης τόνισε πως οι Ούγγροι πολίτες έχουν «αρχίσει να αμφισβητούν τον λόγο ύπαρξης της Ε.Ε. λόγω της στήριξης προς την Ουκρανία». Δύο εβδομάδες αργότερα, ο Ορμπάν υποστήριξε πως η άρση της στήριξης αυτής θα βάλει τέλος στον πόλεμο.
«Η Ουγγαρία δεν ήθελε ποτέ να υιοθετήσει τις ευρωπαϊκές αξίες. Εισήλθε στην Ένωση μόνο για τα χρήματα», τόνισε η επικεφαλής της Mertek Media Monitor της Βουδαπέστης, Άγκνες Ουρμπάν, προσθέτοντας πως «τώρα που η ροή των χρημάτων έχει περιοριστεί, η προπαγάνδα κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει αυξηθεί, προκαλώντας μία πραγματική απειλή για τη συνοχή της».
Σύμφωνα με το Bloomberg, οι Ούγγροι πολίτες είχαν παραμείνει ως επί το πλείστον φιλο-ευρωπαίοι όταν ο Ορμπάν πλησίαζε διπλωματικά τη σινορωσική συμμαχία από την αρχή της θητείας του το μακρινό 2010. Δεδομένης, όμως, της οικονομικής ύφεσης στη χώρα και του πληθωρισμού ο οποίος ξεπερνά το 25%, η φιλο-ευρωπαϊκή τάση αυτή έχει περιοριστεί σημαντικά, ιδιαίτερα στους κύκλους των νεότερων πολιτών οι οποίοι συρρέουν στο αντι-νατοϊκό κόμμα.
Η συνολική στήριξη των Ούγγρων πολιτών προς την Ε.Ε. κυμαίνεται πια στο 39% δίπλα στους Τσέχους και τους Σλοβάκους. Μέχρι και πέρυσι, το ποσοστό αυτό κυμαινόταν άνω του 51%. Παρόμοια πτώση καταγράφηκε και στην Πολωνία, αν και το ποσοστό κυμαίνεται ακόμα στο 55%.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Χαν ο οποίος θα συναντηθεί με τον Ορμπάν την επόμενη εβδομάδα στη Βουδαπέστη τόνισε πως ανησυχεί, μεν, για τη μείωση των ποσοστών αυτών, αλλά δεν πιστεύει πως πρόκειται να υπάρξει κάποιο «Huxit», υπογραμμίζοντας πως «οι Ούγγροι γνωρίζουν πόσο κερδισμένοι βγαίνουν από την Ε.Ε. Εμπιστεύονται τις ευρωπαϊκές αρχές περισσότερο από τα ουγγρικά κόμματα».
Οι Ούγγροι είναι συνηθισμένοι στην προπαγάνδα του κόμματος του Ορμπάν. Οι αφισοκολλήσεις στους δρόμους της Βουδαπέστης πολλές φορές συμπεριλάμβαναν αρνητικά μηνύματα για τους ΛΟΑΤΚΙ, τον γνωστό επενδυτή ουγγρικής καταγωγής Τζορτζ Σόρος και τον πρώην Πρόεδρο της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Τώρα πια, όμως, το αφήγημα αυτό έχει αλλάξει. Ο στόχος του Ορμπάν είναι να υποσκάψει τη συμμαχία με τη Δύση.
Αν και η φιλο-ευρωπαϊκή καμπάνια ενορχηστρώνεται από το ALDE, το γκρουπ των φιλελεύθερων κομμάτων της Ε.Ε., οι ΗΠΑ έχουν κι αυτές βάλει το χέρι τους. Πρόσφατες διαφημίσεις χρηματοδοτούμενες από την πρεσβεία των ΗΠΑ συνθέτουν μία εικόνα της εισβολής των σοβιετικών στην Ουγγαρία το 1956 με την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία με σλόγκαν «Russians Go Home».
Σύμφωνα, τέλος, με το μέλος του κόμματος Momentum και μέρος της καμπάνιας του ALDE, Ντάνιελ Μπεργκ, «η Ουγγαρία είναι πιθανά η μόνη χώρα της Ένωσης η οποία ακολουθεί μία αντι-ευρωπαϊκή ρητορική, τουλάχιστον σε τέτοιο επίπεδο. Γι αυτόν το λόγο, αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε την καμπάνια μας, έτσι ώστε να πείσουμε τους Ούγγρους πολίτες πως η ουτοπία εκτός της Ε.Ε. την οποία υπόσχεται ο Ορμπάν δεν υπάρχει».
Διαβάστε ακόμη
Γιατί το ΔΝΤ προβλέπει «άτακτη διόρθωση» στην αγορά κατοικιών στην Ευρώπη
Σχέδιο της EE για δημοσιονομική «ανάσα» σε κράτη μέλη – Τι εξετάζει
Τεκμήρια: Πώς θα χαλαρώσει η «θηλιά» για 1,7 εκατομμύρια φορολογουμένους
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ