Οι Σουηδοί φαίνεται πως μαθαίνουν πως η πάλαι ποτέ πρωτοπόρα βλέψη τους για την έκδοση ψηφιακού νομίσματος από την Κεντρική Τράπεζα της χώρας μπορεί να χρειαστεί περισσότερο καιρό από όσο νόμιζαν.
Η Riksbank δημοσίευσε τα αποτελέσματα της πρώτης φάσης του πιλοτικού της προγράμματος για την ψηφιακή οικονομική εποχή που θα αφήσει πίσω τα μετρητά.
Το εγχείρημα είναι τεράστιο και η Riksbank, η αρχαιότερη κεντρική τράπεζα του κόσμου, συνεχίζει να το υλοποιεί. Κάποτε υπολόγιζε το λανσάρισμα του e-krona το 2018, αλλά τώρα η τράπεζα αναφέρει πως το πιλοτικό πρόγραμμα αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2022.
Η Κεντρική Τράπεζα αναφέρει πως ο ρυθμός με τον οποίο εξαφανίζονται τα μετρητά παρουσιάζει «πιθανά προβλήματα» τα οποία ένα ψηφιακό νόμισμα ελεγχόμενο από μια κεντρική τράπεζα θα μπορεί να αντιμετωπίσει.
Αλλοι κεντρικοί τραπεζίτες, όπως ο Τζερόμ Πάουελ της Fed, υποστηρίζουν πως προτιμούν να το κάνουν σωστά, παρά να είναι πρωτοπόροι, και δεν βιάζονται.
Η Μίθρα Σούντμπεργ η οποία ηγείται του πρότζεκτ του e-krona υποστηρίζει από την πλευρά της πως το σημαντικό είναι η απόφαση του πώς ακριβώς θα λειτουργεί το ψηφιακό νόμισμα, παρά η λειτουργία της τεχνολογίας αυτής καθεαυτής. Παράλληλα η Riksbank αναφέρει πως το νόμισμα αυτό δε θα αντικαταστήσει τα μετρητά, ενώ οτιδήποτε κι αν λανσάρει, θα πρέπει πρώτα να έχει θέσει τη νομοθετική βάση.
Εξαφανίζονται τα μετρητά
Την ίδια στιγμή, τα μετρητά στη χώρα αργά αλλά σταθερά εξαφανίζονται. Το 2020 οι Σουηδοί χρησιμοποίησαν λιγότερα μετρητά σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη “ώριμη” οικονομία, βάσει του ποσοστού των συνολικών συναλλαγών, σύμφωνα με την McKinsey Global Payments Report.
Στη γείτονα Νορβηγία, όμως, η οποία είναι και αυτή οικονομία που δε βασίζεται στα μετρητά, η κεντρική τράπεζα αναφέρει πως «δεν υπάρχει άμεση ανάγκη θέσπισης ενός ψηφιακού νομίσματος».
Η άποψη του Bloomberg Economics
Σύμφωνα με την Τζοάνα Τζεάνσον, ειδική οικονομολόγο για τις σκανδιναβικές χώρες «το κίνητρο για την δημιουργία ενός ψηφιακού νομίσματος ελεγχόμενου από την κεντρική τράπεζα μπορεί να αλλάξει όσο οι αρχές μελετούν το θέμα. Η απλή εισαγωγή ενός συμπληρώματος μετρητών στις συναλλαγές λιανικής μπορεί να μην προκαλέσει αλλαγές στην οικονομία. Η χρήση νέων ψηφιακών εργαλείων στην οικονομική πολιτική μπορεί να αλλάξει το μακροοικονομικό πεδίο. Οσο μεγαλύτερο είναι το βήμα προς τα μπρος, τόσο περισσότερο προσπάθεια και μελέτη θα χρειαστεί. Κάτι τέτοιο θα πάρει χρόνο».
Η Σούντμπεργκ αναφέρει πως το πιλοτικό πρόγραμμα e-krona δεν έχει μελετήσει ακόμη τις οποιεσδήποτε συνέπειες μιας τέτοιας μετάλλαξης. Παρόλα αυτά η ομάδα της «έχει μελετήσει τις τεχνικές πιθανότητες της επιβολής επιτοκίων».
Το πρόγραμμα υποδεικνύει πως είναι πιθανή η επιβολή επιτοκίων σε ένα CBDC (ψηφιακό νόμισμα κεντρικής τράπεζας) είτε αυτό βασίζεται στους λογαριασμούς, είτε σε tokens. Εάν χρειαστεί η εφαρμογή ενός αρνητικού επιτοκίου, ο καταναλωτής θα μπορέσει να κρατά τα tokens αλλά χωρίς το ψηφιακό “κλειδί” που επιτρέπει πρόσβαση σε αυτά.
Για τώρα η Riksbank επικεντρώνεται στο μοντέλο των δύο σταδίων, στο οποίο θα είναι υπεύθυνη για την έκδοση και την εξαργύρωση του CBDC. Σε ένα τέτοιο σύστημα, οι συμμετέχοντες όπως οι τράπεζες ή εταιρείες συναλλαγών θα έχουν απευθείας επαφή με τον τελικό χρήστη, σύμφωνα με τον Μίκαελ Λίντγκρεν της Riksbank.
Στο τέλος, οι πολιτικοί και όχι οι κεντρικοί τραπεζίτες θα είναι αυτοί που θα αποφασίσουν το μέλλον του χρήματος στη Σουηδία. Οι νομοθέτες θα είναι αυτοί που θα κρίνουν εάν οι πληροφορίες και τα αποτελέσματα του πιλοτικού προγράμματος κάνουν το e-krona πιθανότητα αλλά και το ποια τελική μορφή θα έχει.
Διαβάστε ακόμη:
Τόμσεν – Βίζερ: Έρχεται λιτότητα μετά την πανδημία
Ψηφιοποίηση: Πώς προχωρούν οι διαγωνισμοί – Τι αλλάζει σε κτηματολόγιο, ένσημα, συντάξεις