Οι κεντρικές τράπεζες απέτυχαν στο να προβλέψουν το μέγεθος και τη σοβαρότητα του χειρότερου πληθωριστικού κύματος εδώ και δεκαετίες.
Όπως δείχνουν τα παρακάτω γραφήματα των οικονομιών των G7, οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες υπέπεσαν σε συνεχόμενα λάθη τα οποία τους οδήγησαν σε αναγκαίες επικαιροποιήσεις των στρατηγικών τους.
Η Fed και οι λοιπές κεντρικές τράπεζες προσπαθούν να καταπολεμήσουν τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό με δραματικές αυξήσεις των επιτοκίων τους. Η προαναφερθείσα αποτυχία θα πλήξει, επίσης, την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και των αγορών όσον αφορά την ικανότητα των ρυθμιστών να οδηγήσουν την οικονομία σε μία «ομαλή προσγείωση».
Το αποτέλεσμα της καθυστέρησης είναι η αύξηση των πιθανοτήτων δημιουργίας οικονομικής ύφεσης. Παράλληλα αυξάνονται και τα πολιτικά προβλήματα, με τις κυβερνήσεις να θέλουν -πια- να έχουν μεγαλύτερο έλεγχο της νομισματικής πολιτικής της χώρας, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ σε περίπτωση νίκης των Ρεπουμπλικανών στις ενδιάμεσες εκλογές.
Σύμφωνα με τον πρώην ΥΠΟΙΚ των ΗΠΑ Lawrence Summers «το 2021 οι κεντρικές τράπεζες μας απογοήτευσαν. Δεν κατάφεραν να προβλέψουν σωστά τα πληθωριστικά στοιχεία και δεν είμαι σίγουρος πως μπορούν να το κάνουν».
Ο Summers τόνισε πως οι εκτιμήσεις των ρυθμιστών της Fed σύμφωνα με τις οποίες ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στο 2% και η ανεργία στο 4,1% μέχρι το 2024 είναι «ένα σχετικά απίθανο σενάριο».
Από την πλευρά τους, ο διοικητής της Fed, Jerome Powell και οι συνεργάτες του παραδέχονται τα λάθη που έκαναν. Πίστεψαν, αρχικά, πως ο πληθωρισμός θα ήταν παροδικός λόγω των πιέσεων που ασκούσε η πανδημία και τα προβλήματα στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. Αρκετοί εξ αυτών πίστευαν, επίσης, πως η καθυστέρηση της σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής θα βοηθούσε την αγορά εργασίας.
Οι καταναλωτές, όμως, συνέχισαν να ξοδεύουν τη στιγμή που το παγκόσμιο εμπόριο «ακροβατούσε» λόγω της ανισορροπίας προσφοράς και ζήτησης . Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η τακτική μηδενικών κρουσμάτων της Κίνας, τεκταινόμενα τα οποία δεν επηρεάζονται από τη νομισματική πολιτική, επιδείνωσαν την κατάσταση και αύξησαν τις τιμές βασικών αγαθών όπως καύσιμα και τρόφιμα.
Σύμφωνα με το Bloomberg Economics ο παγκόσμιος πληθωρισμός δε θα φτάσει το ζενίθ του 9,3% μέχρι το τρίτο τρίμηνο του έτους.
Οι κεντρικοί τραπεζίτες δεν ήταν οι μόνοι που απέτυχαν στις προβλέψεις τους όσον αφορά τον πληθωρισμό. Τον περασμένο Φεβρουάριο, το αμερικανικό 5ετές breakeven rate το οποίο χρησιμοποιείται από τη Fed ως μέσο πρόβλεψης του πληθωρισμού της επόμενης 10ετίας, είχε ετήσια άνοδο μόλις 2%.
Παράλληλα, οι αναλυτές που απάντησαν σε δημοσκόπηση του Bloomberg στα τέλη του 2021 ήταν της άποψης πως ο ΔΤΚ θα βρισκόταν στο 4,3% το 2022. Προφανώς οι εκτιμήσεις τους αποδείχθηκαν λανθασμένες.
Οι κυβερνήσεις δεν έχουν μείνει άπραγες. Η κυβέρνηση της Αυστραλίας ανακοίνωσε έλεγχο των κινήσεων της κεντρικής τράπεζας της χώρας, ενώ η Βρετανίδα ΥΠΕΞ Liz Truss, φαβορί για την πρωθυπουργία της χώρας, τόνισε πως ενδέχεται να αλλάξει το ρόλο της ΒοΕ εάν κερδίσει στις εκλογές.
Όσο για τον πρώην διοικητή της RBNZ, Graeme Wheeler, τόνισε σε πρόσφατή του ανάλυση πως «οι κεντρικοί τραπεζίτες πρέπει να προχωρήσουν σε ανασκόπηση των τακτικών τους και να αναθεωρήσουν τα οικονομικά μοντέλα που τους οδήγησαν σε αυτές τις αποφάσεις. Ο κύριος λόγος των πληθωριστικών πιέσεων οφείλεται στα λάθη τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας».
Διαβάστε ακόμα:
Ο νέος «τηλέτυπος» της Ε.Ε. πονοκεφαλιάζει τις αγορές
Ξεκινά τη Δευτέρα η εγγραφή των πολιτών στον προσωπικό γιατρό
Νικόλαος Παπαγεωργίου: Η ζωή και η κληρονομιά ενός εθνικού ευεργέτη (pics)