Οταν ξέσπασε η πανδημία πέρυσι, ακούγαμε υποσχέσεις για ανοσία αγέλης. Μια Γη της Επαγγελίας στην οποία δε θα κινδύνευε κανείς. Τώρα πια, όμως, όλα αυτά μοιάζουν με όνειρο θερινής νυκτός.
Οι επιστήμονες υπολόγιζαν πως με τον εμβολιασμό του 60%-70% του παγκόσμιου πληθυσμού θα επιτυγχάναμε ανοσία αγέλης. Παρ’ όλα αυτά, νέες μεταλλάξεις όπως η Δέλτα οι οποίες έχουν μεγαλύτερο ποσοστό μεταδοτικότητας και αντίσταση σε ορισμένα εμβόλια, έχουν ανεβάσει τον πήχη της ανοσίας της αγέλης σε δυσθεώρητα επίπεδα.
Τον περασμένο μήνα η Infectious Diseases Society of America υπολόγισε πως η μετάλλαξη Δέλτα έχει αυξήσει το αναγκαίο ποσοστό για την επιτυχή ανοσοποίηση της αγέλης στο 80% με 90%. Τα επιστημονικά δεδομένα έχουν αλλάξει πολλές φορές μέχρι τώρα, όσον αφορά τις μάσκες -μεταξύ άλλων- ενώ ο φόβος του εμβολιασμού σε πολλές χώρες σημαίνει πως η ανοσία αυτή δύσκολα θα επιτευχθεί.
«Θα επιτύχουμε ανοσία αγέλης; Όχι. Είναι σχεδόν απίθανο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Greg Poland, επικεφαλής του Vaccine Research Group της Mayo Clinic στο Rochester της Minnesota. «Ακόμη κι αν επιτευχθεί εμβολιασμός του 95% δε θα έχουμε ανοσία αγέλης. Πρόκειται για έναν αγώνα δρόμου μεταξύ των μεταλλάξεων και νέων εμβολίων», υποστήριξε.
Η φύση
Η φύση, επίσης, δεν πρόκειται να μας δώσει τη λύση. Δεν είναι ξεκάθαρο ακόμη πόσο κρατά η φυσική ανοσία της ίασης από κορωνοϊό κι αν αυτή θα είναι αρκετή ενάντια στα νέα στελέχη. Μελλοντικές μεταλλάξεις μπορεί να είναι ακόμη πιο επιθετικές και μεταδόσιμες από τη Δέλτα, αυξάνοντας τις ανησυχίες για το πότε -επιτέλους- θα τελειώσει αυτή η πανδημία.
«Εάν υπήρχε πλήρης και δια βίου ανοσία μετά την ίαση, τότε θα βρισκόμασταν σε καλό σημείο. Αλλά δεν πιστεύω πως μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο» ανέφερε ο S.V. Mahadevan επικεφαλής του South Asia Outreach στο Center for Asian Health Research and Education στο Stanford University Medical Center.
Yπάρχουν, μάλιστα, ενδείξεις πως αρκετός κόσμος στη Βραζιλία και σε άλλες χώρες στη Λατινική Αμερική έχουν ακόμη νεότερα στελέχη του κορωνοϊού.
Χωρίς ανοσία αγέλης ο ιός μπορεί να διαρκέσει δεκαετίες, αλλάζοντας τις μακροπρόθεσμες στρατηγικές των περισσότερων εθνών.
Χώρες όπως η Κίνα οι οποίες έχουν προωθήσει τη στρατηγική «Covid-zero» για την επίτευξη μηδενικού αριθμού κρουσμάτων, μπορεί να χρειαστεί να υιοθετήσουν χαλαρότερη πολιτική. Αλλες όπως η Βρετανία και οι ΗΠΑ οι οποίες έχουν ανοίξει διάπλατα, κινδυνεύουν από νέα επιδημικά κύματα.
Τα εμβόλια δεν έχουν αποτελέσει πανάκεια. Στο Ισραήλ οι αρχές έχουν ήδη αρχίσει να προσφέρουν τρίτη δόση. Στις ΗΠΑ, οι αρχές ανέφεραν πως οι Αμερικανοί με ασθενή ανοσοποιητικά θα λάβουν τρίτη δόση.
Τα πιο «δυνατά» εμβόλια όπως αυτά της τεχνογνωσίας mRNA των Pfizer-BioNtech και Moderna αυξάνουν την πιθανότητα ανοσοποίησης του πληθυσμού. Τα «κλασικά» εμβόλια των AstraZeneca, J&J, Sinovac και Sinopharm ενδέχεται να προσφέρουν λιγότερη προστασία.
H ανοσία της αγέλης αποτελεί επιστημονικά αποδεδειγμένο γεγονός. Η ανοσία έχει επιτευχθεί κατά μεταδοτικότατων ασθενειών του παρελθόντος όπως ιλαρά και πολιομυελίτιδα. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον William Hanage, επιδημιολόγο και ειδικό στο Harvard T.H. Chan School of Public Health, η επικέντρωση του αφηγήματος γύρω από την επίτευξη ανοσίας της αγέλης «παρουσίασε ανέφικτους στόχους στους πολίτες και δεν έλαβε υπόψη τις μεταλλάξεις του κορωνοϊού». Η Βρετανία αρχικά είχε αποφασίσει να αφήσει τους πολίτες έρμαιους στον ιό, μέχρι τα lockdown λόγω των υπερβολικά υψηλών κρουσμάτων. Η Ινδονησία, τέταρτη μεγαλύτερη σε πληθυσμό χώρα του κόσμου, ανακοίνωσε πρόσφατα πως τα κρούσματα δεν πρόκειται να σταματήσουν ακόμη κι αν εμβολιαστεί το 100% του πληθυσμού της.
Το τέλος
Παρά τη δυσκολία επίτευξης της ανοσίας αγέλης, αρκετοί επιστήμονες δεν το βάζουν κάτω. Οι κυβερνήσεις σε πολλές χώρες έχουν αρχίσει να επεκτείνουν τα προγράμματα εμβολιασμού τους.
Παρ’ όλα αυτά, η ατομικιστική προσέγγιση πολλών χωρών και η έλλειψη εμβολίων αποδεικνύονται δυσεπίλυτα προβλήματα στις προσπάθειες εμβολιασμού του παγκόσμιου πληθυσμού.
Οι ειδικοί τώρα υπογραμμίζουν πως η πανδημία δε θα τελειώσει, το νωρίτερο, μέχρι το 2022 ανάλογα με τις μεταλλάξεις του ιού. Υπάρχουν ακόμη ελπίδες για νέα εμβόλια και ιατρικά σκευάσματα που θα αντιμετωπίζουν τον ιό. Ο Hanage από την πλευρά του υποστηρίζει πως «δε θα μπορέσουμε να περιορίσουμε τη μετάλλαξη Δέλτα. Ο περιορισμός ακόμη και της Αλφα θα είναι δύσκολος. Παρ’ όλα αυτά, με αρκετά υψηλό ποσοστό εμβολιασμού, ο Covid-19 θα μετατραπεί σε πολύ πιο ανίσχυρο ιό»
1918
Η Ισπανική γρίπη του 1918 μας δίνει ενδείξεις για το πως μπορεί να εξελιχθεί η πανδημία, σύμφωνα με τον Poland. Οι μεταλλάξεις αναμένεται πως θα συνεχιστούν, οδηγώντας σε νέες δόσεις ή εποχικά εμβόλια όπως αυτά της γρίπης και των λοιπών κορωνοϊών που κυκλοφορούν.
Διαβάστε ακόμη
Δρ. Ιωάννης Κούστας: Υπέγραψε ναυλοσύμφωνα αξίας $378 εκατ. για 10 πλοία της Danaos
Νίκος Σταθόπουλος: O dealmaker που θέλει να αλλάξει τα ελληνικά telecoms
Πετρέλαιο: Και πάλι υπό πίεση η τιμή του «μαύρου χρυσού» λόγω δολαρίου και μετάλλαξης Δέλτα