Ένας τεράστιος, «σκιώδης» στόλος από τάνκερ αγνώστων στοιχείων έχει δέσει κοντά στα ρωσικά λιμάνια έτοιμος να στηρίξει τη Μόσχα, τη στιγμή που οι διπλωμάτες των ΗΠΑ προσπαθούν να πείσουν τους Ευρωπαίους ομολόγους τους να αμβλύνουν τη στάση τους ενάντια στη ρωσική αγορά πετρελαίου.
Εδώ και αρκετό καιρό, στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου πως οι ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά του ρωσικού πετρελαίου θα δημιουργήσουν σημαντικό σοκ προσφοράς. Παράλληλα, ζητούν την πρόσβαση των ρωσικών πετρελαϊκών στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά, ιδιαίτερα σε αυτή της ασφάλισης, για την αποφυγή της κατακόρυφης αύξησης των τιμών του «μαύρου χρυσού» λίγο πριν από τις αμερικανικές μεσοπρόθεσμες εκλογές το Νοέμβριο.
Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, όμως, οι αγοραστές πετρελαίου θα πρέπει να συμφωνήσουν στην επιβολή πλαφόν στις τιμές του πετρελαίου, κάτι που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των Αμερικανών θα πρέπει να κυμανθεί κοντά στα $60/βαρέλι.
Ο «σκιώδης» στόλος
Το μόνο σίγουρο μέχρι τώρα είναι πως οι ρωσικές πετρελαϊκές εξαγωγές θα βασιστούν και πάλι σε ένα αγνώστων στοιχείων δίκτυο λιμένων και τάνκερ οντοτήτων οι οποίες συνεργάζονται ακόμα με τη Μόσχα.
«Εάν μελετήσει κανείς τον αριθμό των τάνκερ που πουλήθηκαν το τελευταίο εξάμηνο σε αγνώστων στοιχείων αγοραστές, είναι ξεκάθαρο πως η Μόσχα δημιουργεί ένα μεγάλο στόλο για την ομαλή μεταφορά του πετρελαίου της», τόνισε ο Κρίστιαν Ίνγκερσλεβ, CEO της Maersk Tankers A/S της Κοπεγχάγης.
Η ναυλομεσιτική Braemar από την πλευρά της υπολογίζει πως η εξαγωγή 4 εκατ. βαρελιών/ημέρα ρωσικού πετρελαίου προς την ανατολική Ασία θα χρειαστεί την πλειοψηφία του νέου αυτού στόλου όπως και των 240 τάνκερ τα οποία μετέφεραν, μέχρι πρόσφατα, πετρέλαιο από το Ιράν και τη Βενεζουέλα.
«Υπάρχει σημαντική αύξηση στις αγοραπωλησίες τέτοιων πλοίων από το Φεβρουάριο και ύστερα μέσω άγνωστων, ανώνυμων οντοτήτων που εδρεύουν στο Ντουμπάι, το Χονγκ Κονγκ, τη Σιγκαπούρη και την Κύπρο», τόνισε ο Ανούπ Σινγκ, επικεφαλής του τομέα των τανκερ της Βraemar. Πολλά, παλαιότερα σκάφη θα συμπεριληφθούν στο νέο αυτό «σκιώδη» στόλο, όπως και αρκετά από τα πλοία της ρωσικής Sovcomflot PJSC.
Από πλοίο σε πλοίο
Εκτός του μυστήριου αυτού στόλου, σημαντικό ρόλο θα παίξουν και οι μεταφορές των φορτίων από πλοίο σε πλοίο (Ship-To-Ship/STS) ως προσπάθεια αποφυγής των κυρώσεων αλλά και συγκέντρωσης των φορτίων από μικρότερα σε μεγαλύτερα τάνκερ.
Στις μεταφορές από πλοίο σε πλοίο, το ένα τάνκερ πραγματοποιεί μανούβρες και συνδέεται μέσω αγωγού με το άλλο. Η διαδικασία μεταφοράς φορτίου πολλές φορές κρατά έως και δύο ημέρες και συνήθως πρέπει να λάβει χώρα υπό καλές καιρικές συνθήκες. Ορισμένες φορές συμπεριλαμβάνει τη μεταφορά πετρελαίου από το πρώτο τάνκερ σε μια πλωτή αποθήκη η οποία παίζει το ρόλο μεσάζοντα και στη συνέχεια τη φόρτωσή του μέσω αυτής στο μεγαλύτερο πλοίο.
Σημειωτέον πως τα μεγάλα ρωσικά τάνκερ τα οποία προορίζονται για τις αγορές της Ασίας δεν μπορούν να κυκλοφορούν «φορτωμένα» στη Βαλτική Θάλασσα, ιδιαίτερα υπό καθεστώς απαγόρευσης πρόσβασης στα ευρωπαϊκά ύδατα.
Πολλοί έχουν προτείνει περιοχές όπως το Γιβραλτάρ και τη Θέουτα για τις μεταφορτώσεις STS αλλά άλλοι έχουν εκφράσει αμφιβολίες, δεδομένων των σχέσεων των περιοχών αυτών με τη Βρετανία και την Ισπανία.
Η εναλλακτική τοποθεσία για τις μεταφορές STS μεταξύ των ρωσικών τάνκερ μετά από την εφαρμογή των κυρώσεων και την απαγόρευση πρόσβασης των πλοίων αυτών σε ευρωπαϊκά ύδατα, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι στα μέσα του Ατλαντικού παραπλήσια των νήσων Αζόρες. Προφανώς, η όλη προσπάθεια αυτή αποτελεί επικίνδυνη και ακριβή επιλογή, ιδιαίτερα εν μέσω του χειμώνα.
Παρ’ όλα αυτά, η όλη διαδικασία θεωρείται κομβικής σημασίας έτσι ώστε να συνεχιστεί η ροή του ρωσικού πετρελαίου ενώ, όπως τονίζουν οι αναλυτές, αποτελεί μία γνωστή στρατηγική υπερκέρασης των κυρώσεων σε περιόδους κρίσης.
«Πυρετός» αγορών τάνκερ
Τους τελευταίους μήνες, σύμφωνα με τους αναλυτές, παρατηρείται «πυρετός» αγορών μεταχειρισμένων τάνκερ, ιδιαίτερα της «μικρής» κλάσης Aframax με χωρητικότητα 650.000 – 750.000 βαρέλια έκαστο, τα οποία έχουν ευκολότερη πρόσβαση σε ρηχά νερά. Οι αγοραστές φαίνεται πως προτιμούν κυρίως τα παγοθραυστικά Aframax, αφού αυτά αναμένεται να παίξουν σημαντικό ρόλο στις εξαγωγές από τα Ουράλια μέσω της Βαλτικής το φετινό χειμώνα. Παράλληλα, τα μεταχειρισμένα Aframax ηλικίας 15 ετών και πάνω αναμένεται να προτιμηθούν για τις μεταφορές από λιμάνια της ανατολικής Σιβηρίας, απ’ όπου θα μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο στην Κίνα και την Ινδία.
Τι συμβαίνει με την ασφάλιση
Ένα άλλο σημαντικό και άγνωστο προς το ευρύ κοινό πρόβλημα είναι η ασφάλιση των φορτίων αυτών.
Τα περισσότερα τάνκερ ασφαλίζονται ενάντια στις πετρελαιοκηλίδες μέσω της οργάνωσης International Group of P&I Clubs, πολλά μέλη της οποίας έχουν έδρα την Ευρώπη. Οι κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης σημαίνουν πως ορισμένες από τις εταιρείες αυτές δε θα μπορούν να προσφέρουν ασφαλιστικές υπηρεσίες στα ρωσικά τάνκερ.
Η εφαρμογή ενός πλαφόν στις τιμές πετρελαίου θα μπορούσε να «ξεκλειδώσει» την παροχή ασφάλισης αυτής, ασχέτως με το εάν η Ρωσία θα συμμορφωθεί με τον όρο αυτό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, όμως, έχει θέσει δύο σημαντικές προϋποθέσεις.
Η πρώτη είναι η ενσωμάτωση όλων των ευρωπαϊκών ναυτιλιακών εταιρειών στο μέτρο αυτό, συμπεριλαμβανομένου και του γιγαντιαίου ελληνικού στόλου. Ένας έμπορος θα μπορούσε θεωρητικά να ναυλώσει ένα ελληνικό τάνκερ μόνο εάν πληρεί τις προϋποθέσεις του πλαφόν.
Δεύτερον, οποιοδήποτε τάνκερ ανά τον κόσμο δε θα μπορέσει να έχει πρόσβαση στην ασφάλιση των εταιρειών της Ένωσης στο μέλλον εάν μεταφέρει πετρέλαιο το οποίο δεν αγοράστηκε υπό το ισχύον τιμολογικό καθεστώς.
Η Ευρώπη είναι το επίκεντρο της ασφάλισης αυτού του είδους. Χωρίς τις εγγυήσεις αυτές, οι ναυτιλιακές κινδυνεύουν να μην έχουν ασφαλιστική κάλυψη σε περίπτωση δημιουργίας πετρελαιοκηλίδων, κάτι που κάνει τη συμμόρφωση με τις ευρωπαϊκές κυρώσεις και την πρόταση για το πλαφόν στο πετρέλαιο ένα θέμα εξαιρετικά διχαστικό για τους πλοιοκτήτες. Σημειωτέον πως η εφαρμογή του πλαφόν της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, ενώ εξαρτάται από τις αποφάσεις του γκρουπ των G7.
Διαβάστε ακόμη
MLIV Pulse: Γιατί η Αμερική – και όχι η Ευρώπη – θα βγει κερδισμένη από τη ύφεση
Apple: Lockdown λόγω κορωνοϊού στην «Πόλη του iPhone»
Ρωσία: Αποχωρεί από τη συμφωνία για εξαγωγές σιτηρών από τα λιμάνια της Ουκρανίας (upd)