Οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αναμένεται να μειώσουν εκ νέου το βασικό επιτόκιο καταθέσεων κατά 25 μονάδες βάσης τον Απρίλιο και τον Ιούνιο, φέρνοντάς το στο 2% μέχρι τα μέσα του έτους, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Bloomberg. Όπως σημειώνουν οι οικονομολόγοι που συμμετείχαν, η αβεβαιότητα που προκαλεί η εμπορική πολιτική του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αποτελεί βασικό κίνδυνο για την ευρωζώνη, με την ΕΚΤ να βρίσκεται ουσιαστικά υπό ομηρία της Ουάσιγκτον.

Ο Αρνέ Πετιμέζας της AFS Interest σχολιάζει χαρακτηριστικά: «Η νομισματική πολιτική πλέον καθορίζεται από τον Τραμπ», με την ΕΚΤ να αναμένει επί ματαίω «σαφήνεια στους δασμούς».

Αναμονή υπό συνθήκες αστάθειας και προσωρινής ανακωχής

Η προσωρινή παύση των νέων δασμών από τον Τραμπ για 90 ημέρες έχει δημιουργήσει ένα εύθραυστο περιθώριο για διαπραγματεύσεις, ενώ η ΕΕ έχει προς το παρόν αναστείλει τα αντίμετρα. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη ένταση με την Κίνα και οι παρενέργειες στις αγορές έχουν επιβαρύνει δραματικά τις συνθήκες, οδηγώντας την ΕΚΤ σε πιο επεκτατική πολιτική.

Ο Άλαστερ Γουίντερ της Argyll Europe σημειώνει ότι η μεγαλύτερη πρόκληση για την ΕΚΤ είναι να φαίνεται πως έχει τον έλεγχο, ενώ στην πραγματικότητα ανταποκρίνεται σε εξωτερικές, απρόβλεπτες δυνάμεις. Η απώλεια του ελέγχου στους παγκόσμιους εμπορικούς κανόνες επηρεάζει βαθιά την ευρωπαϊκή νομισματική σταθερότητα.

Σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Πάουελ του Bloomberg Economics, η ΕΚΤ αντιμετωπίζει έναν εντελώς νέο κόσμο, όπου οι δασμοί των ΗΠΑ είναι πλέον πραγματικότητα και απαιτούν άμεση προσαρμογή της πολιτικής.

Κάτω από το “ουδέτερο επίπεδο” – οι προοπτικές και οι προειδοποιήσεις

Πέρα από την άμεση προοπτική μειώσεων επιτοκίων, το ερώτημα που εγείρεται είναι αν η ΕΚΤ θα αναγκαστεί να οδηγήσει τα επιτόκια κάτω από το λεγόμενο ουδέτερο επίπεδο – δηλαδή το σημείο που δεν ενθαρρύνει αλλά ούτε ανακόπτει την ανάπτυξη. Οι μισοί από τους συμμετέχοντες οικονομολόγους τοποθετούν αυτό το επίπεδο στο 2%, ενώ αρκετοί άλλοι το θεωρούν υψηλότερο.

Η πιθανότητα βαθύτερης στήριξης παραμένει ανοιχτή, καθώς οι προβλέψεις για την ανάπτυξη στην ευρωζώνη είναι καθοδικές για το 2025 και το 2026. Μοναδική ελπίδα για αντιστάθμιση θεωρείται η αύξηση των επενδύσεων σε υποδομές και άμυνα, κυρίως από τη Γερμανία.

Ωστόσο, η εικόνα για τον πληθωρισμό είναι περισσότερο διφορούμενη. Οι απόψεις διίστανται για το αν ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η απόκλιση προς τα πάνω ή προς τα κάτω από τον στόχο.

Η Ούλρικε Κάστενς της DWS αναφέρει ότι «η αβεβαιότητα στο οικονομικό περιβάλλον απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και καμία δέσμευση για τη μελλοντική πορεία των επιτοκίων» – θέση που συμμερίζεται η πλειοψηφία των αναλυτών.

Αν και οι περισσότεροι οικονομολόγοι δεν βλέπουν αύξηση επιτοκίων πριν από το τέλος του 2026, περισσότεροι από το 20% εκτιμούν ότι ενδέχεται να υπάρξει τουλάχιστον μία ανοδική κίνηση μέχρι τότε, με το νωρίτερο σενάριο για ανατροπή της πολιτικής να αφορά τον Φεβρουάριο του 2026.

Ο Σιλβέν Μπρουαγιέ της S&P Global Ratings προειδοποιεί ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να επιδείξει μεγάλη ευελιξία τους επόμενους μήνες. Ενώ η ύφεση και η πτώση των τιμών του πετρελαίου υποστηρίζουν τις μειώσεις, τα νέα δημοσιονομικά πακέτα, ειδικά από τη Γερμανία, ενδέχεται να αναζωπυρώσουν πληθωριστικές πιέσεις μεσοπρόθεσμα.

Η επόμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ στις 17 Απριλίου θεωρείται πλέον κομβική για τον καθορισμό της κατεύθυνσης της πολιτικής. Μπροστά στο γεωπολιτικό χάος και τις οικονομικές αναταράξεις, η ευρωπαϊκή νομισματική στρατηγική κινείται σε λεπτές ισορροπίες, όπου οι κινήσεις του Λευκού Οίκου ενδέχεται να καθορίσουν το μέλλον της ευρωζώνης περισσότερο από ποτέ.

Διαβάστε ακόμη

Υπερταμείο: Παπαχρήστου – Σταμπουλίδης στο 10ο Delphi Forum

Eurogroup σε διπλό ταμπλό: Ψάχνοντας το “win-win” σε δασμούς και αμυντικές δαπάνες

Στα τρία δισ. ευρώ η πιστωτική επέκταση το α’ τρίμηνο, αλλά οι δασμοί Τραμπ θα αλλάξουν την εικόνα

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα