Οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, επιφυλακτικοί για ολοένα και περισσότερο νομισματικά κίνητρα, έδωσαν τις πρώτες προειδοποιήσεις δύο εβδομάδες πριν συναντηθούν για να συζητήσουν την ενίσχυση της οικονομίας της ευρωζώνης.
Ο Ολλανδός Klaas Knot, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, δήλωσε σε συνέντευξή του την Πέμπτη ότι το outlook δεν είναι ακόμη αρκετά αδύναμο για να δικαιολογήσει την επαναφορά των αγορών ομολόγων (QE). Το μέλος του ΔΣ Sabine Lautenschlaeger δήλωσε ότι αντιτίθεται στην επανεκκίνηση της ποσοτικής χαλάρωσης, λέγοντας ότι πρέπει να αποτελέσει μόνο έσχατη λύση. Τα σχόλιά τους αντανακλούν τον Γερμανό κ. Jens Weidmann, ο οποίος λίγες μέρες νωρίτερα δήλωσε ότι οι εικασίες για ένα μεγάλο πακέτο κινήτρων «δεν αντανακλούν» τα πιο πρόσφατα δεδομένα.
Αν και οι τρεις αξιωματούχοι είναι γνωστοί για την επιθετικότητά τους, η πιο πρόσφατη δημοσιότητα τους δίνει στον Πρόεδρο Mario Draghi και στο ΔΣ τροφή για σκέψη, καθώς προετοιμάζουν προτάσεις για τη συνεδρίαση της ΕΚΤ στις 12 Σεπτεμβρίου. Ο κ. Draghi προετοίμασε τους επενδυτές μετά την προηγούμενη συνάντηση τον Ιούλιο για να αναμένουν κάποια μορφή κινήτρων, περιγράφοντας την οικονομία ως “ολοένα και χειρότερη” και παρακινώντας το προσωπικό της ΕΚΤ να εξετάσει όλες τις επιλογές πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της επαναφοράς της ποσοτικής χαλάρωσης.
“Μερικές φορές ένα από τα πράγματα που παρατηρείται είναι ότι οι άνθρωποι στην άλλη πλευρά του επιχειρήματος αρχίζουν να γίνονται πιο σαφείς και έντονοι όταν χάνουν ουσιαστικά το επιχείρημα”, δήλωσε ο Nick Kounis, οικονομολόγος στην ABN Amro στο Άμστερνταμ. “Αυτό συμβαίνει τώρα”, είπε.
Μια θεμελιώδης διαφωνία είναι κατά πόσον η ΕΚΤ θα πρέπει να προχωρήσει μόνο σε μείωση των επιτοκίων τον επόμενο μήνα – στην οποία ο Knot δήλωσε ότι είναι ανοικτός – ή κάτι μεγαλύτερο. Αυτό αφορά εν μέρει την οικονομία, η οποία υποβαθμίζεται από την ύφεση της παραγωγής, τις εμπορικές εντάσεις και την αβεβαιότητα του Brexit, αλλά η οποία παρουσιάζει επίσης περιστασιακά φωτεινά σημεία. Έχει επίσης να κάνει με το πόσα «πυρομαχικά» έχει η κεντρική τράπεζα.
“Αν οι κίνδυνοι αποπληθωρισμού επανέλθουν στην ημερήσια διάταξη τότε νομίζω ότι το πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων (QE) είναι το κατάλληλο μέσο που πρέπει να ενεργοποιηθεί, αλλά δεν είναι απαραίτητο, έτσι όπως διαβάζω τις προοπτικές του πληθωρισμού”, δήλωσε ο Knot σε συνέντευξή του στο Άμστερνταμ . “Η μη επανενεργοποίηση του προγράμματος σημαίνει επίσης ότι κρατάμε κάποια όπλα για όταν θα συμβούν πραγματικά απρόβλεπτα πράγματα στο μέλλον.”
Τα στοιχεία για την ευρωζώνη την Παρασκευή έδειξαν ότι ο πληθωρισμός παρέμεινε στο 1%, σε σύγκριση με στόχο μόλις κάτω από 2%. Ταυτόχρονα, η ανεργία διαμορφώθηκε στο 7,5%, το χαμηλότερο επίπεδο από το 2008. Μια ξεχωριστή έκθεση αυτή την εβδομάδα έδειξε την οικονομική εμπιστοσύνη απροσδόκητα βελτιωμένη.
Από την πιο αισιόδοξη πλευρά, ο Φιλανδός Όλι Ρεν τροφοδότησε το debate μιλώντας για ένα πακέτο “μέτρων” που θα ξεπεράσει τις προσδοκίες των επενδυτών. Ο διάδοχος του Draghi από τη 1 Νοεμβρίου, Christine Lagarde, είπε την Πέμπτη ότι η ΕΚΤ δεν έχει φτάσει ακόμα το χαμηλότερο επίπεδο των επιτοκίων και έχει ένα “ευρύ απόθεμα εργαλείων” το οποίο μπορεί και πρέπει να χρησιμοποιήσει για να αντιμετωπίσει μια ύφεση.
“Δεδομένου των καλοκαιρινών διακοπών, οι κεντρικοί τραπεζίτες πιθανόν να είχαν ελάχιστες ευκαιρίες να αποκτήσουν αίσθηση του πώς εξελίσσεται η ισορροπία των απόψεων στο Διοικητικό Συμβούλιο (σ.σ. της ΕΚΤ)”, ανέφερε σε σημείωμα ο Greg Fuzesi, οικονομολόγος της JPMorgan. “Αν και μπορεί να φαίνεται εύκολο να απορρίψουμε τα σχόλια του Weidmann και του Knot ως πιθανώς υπερβολικά επιθετικά για να επηρεάσουν τους περισσότερους κυβερνήτες, η αίσθηση ότι οι προοπτικές ανάπτυξης είναι δύσκολο να μετρηθούν είναι πιθανό να συμμερίζεται και από άλλα μέλη”.
Ο Ντράγκι θα συνειδητοποιήσει έντονα ότι η αποτυχία παράδοσης μιας μεγάλης δέσμης κινήτρων κινδυνεύει να πιέσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές και να επιδεινώσει την ήδη παρατεταμένη επιβράδυνση. Τα σχόλια του Knot ώθησαν τις αποδόσεις των ομολόγων της ευρωζώνης υψηλότερα.
Οι επενδυτές έχουν πρόσφατα ενισχύσει τις προβλέψεις για μια νέα δέσμη μέτρων. Τράπεζες όπως η Goldman Sachs, η Nomura και η ABN Amro προβλέπουν ένα νέο γύρο QE. Η Societe Generale δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι βλέπει τώρα ότι η ΕΚΤ θα μειώσει το επιτόκιο καταθέσεων κατά 20 μονάδες βάσης στο -0,6% και θα ανακοινώσει ότι θα αρχίσει να αγοράζει χρέος ύψους 40 δις ευρώ.