Για δεκαετίες, ο κόσμος των διαμαντιών συγκεντρώνεται 10 φορές κάθε χρόνο για μια εκδήλωση αποκλειστικά για προσκεκλημένους, όπου εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια ακατέργαστων πολύτιμων λίθων αλλάζουν χέρια μέσα σε λίγες ημέρες.

Οι συγκεντρώσεις που διοργανώνει η De Beers είναι ο κύριος τρόπος με τον οποίο η εταιρεία που εφηύρε τη σύγχρονη βιομηχανία διαμαντιών πουλάει τους πολύτιμους λίθους της σε έναν επιλεγμένο κύκλο πελατών.

Ο ρόλος της De Beers

Οι πωλήσεις αποτελούν επίσης εδώ και καιρό μια επίδειξη της δύναμης της De Beers: η επίλεκτη ομάδα των διαπιστευμένων αγοραστών αναμένεται να αποδέχεται απλώς τις τιμές και τα πακέτα των διαμαντιών που τους παρουσιάζει η εμβληματική εξορυκτική εταιρεία.

Η σχέση αυτή υπήρξε επικερδής. Οι επικεφαλής των συχνά οικογενειακών επιχειρήσεων, που είναι γνωστές στον κλάδο ως «Principles», έχουν γίνει εκατομμυριούχοι ή ακόμη και δισεκατομμυριούχοι όταν οι επιχειρήσεις ανθούν.

Αλλά τους τελευταίους μήνες οι πωλήσεις έχουν διαταραχθεί από εντάσεις, καθώς η παρατεταμένη κατάρρευση που ακρωτηρίασε την αγορά διαμαντιών άφησε την De Beers να παραπαίει. Τώρα, πολλοί από τους Principles έχουν απλά σταματήσει να εμφανίζονται στις συναντήσεις.

Η ιδιοκτήτρια της De Beers, Anglo American Plc, προσπαθεί να βρει μια διέξοδο. Όταν ο διευθύνων σύμβουλος της Anglo, Ντάνκαν Ουάνμπλαντ, ανακοίνωσε πέρυσι αναδιάρθρωση μετά την απόρριψη πρότασης εξαγοράς από τον όμιλο BHP, το μόνο θέμα στο οποίο φάνηκε να συμφωνούν και οι δύο πλευρές ήταν ότι καμία από τις δύο δεν ήθελε να κατέχει την πιο διάσημη εταιρεία διαμαντιών στον κόσμο.

Η Anglo υποσχέθηκε στους επενδυτές ότι θα εγκαταλείψει τα διαμάντια για να επικεντρωθεί στην εξόρυξη χαλκού και σιδηρομεταλλεύματος. Αλλά η εξεύρεση αγοραστή φαίνεται όλο και πιο δύσκολη.

Πέρυσι, η De Beers επί μήνες αρνιόταν να μειώσει τις τιμές των διαμαντιών της, παρόλο που η υπόλοιπη αγορά κατέρρεε – και έτσι πολλοί από τους πελάτες της απλώς αρνήθηκαν να αγοράσουν. Όταν τελικά «συνθηκολόγησε» τον Δεκέμβριο, οι μειώσεις θεωρήθηκαν πολύ μικρές και πολύ καθυστερημένες.

Μιλώντας κατ’ ιδίαν στο Bloomberg, ορισμένοι από τους μεγαλύτερους πελάτες της εταιρείας λένε ότι είναι απογοητευμένοι από το γεγονός ότι η εταιρεία δεν φαίνεται να είναι σε θέση να προσφέρει την ηγεσία που χρειάζεται ο κλάδος. Αλλά η De Beers, η οποία για χρόνια παρείχε στους πελάτες της ενσωματωμένα περιθώρια κέρδους, λέει ότι η δική της επιχείρηση πρέπει να έχει προτεραιότητα.

Η εταιρεία δήλωσε ότι έχει ήδη λάβει μια σειρά από μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της παραγωγής, του συνδυασμού των πωλήσεων, της προσφοράς πρόσθετης ευελιξίας στους αγοραστές και των επενδύσεων μεγάλης κλίμακας στην εμπορία φυσικών διαμαντιών. Είναι επίσης απρόθυμη να ρίξει ακόμη περισσότερα διαμάντια με έκπτωση σε μια αγορά που κατακλύζεται από λίθους.

Η αυξανόμενη αποξένωση μεταξύ της De Beers και των πελατών της είναι μόνο ένα σύμπτωμα της κρίσης που συγκλονίζει τη βιομηχανία διαμαντιών αξίας 80 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η οποία εκτείνεται από τα ορυχεία της Μποτσουάνα μέχρι τα κοσμηματοπωλεία στην Πέμπτη Λεωφόρο της Νέας Υόρκης. Αυτό που ξεκίνησε ως μια ύφεση μετά την πανδημία έχει ξεφύγει από τον έλεγχο, έτσι ώστε ακόμη και σε μια αγορά που φημίζεται για τους κύκλους άνθησης και ύφεσης, οι βετεράνοι του κλάδου λένε ότι η κρίση είναι η χειρότερη που έχουν δει ποτέ.

H κατάρρευση

Για τα φθηνότερα διαμάντια, μια πλημμύρα από πολύτιμους λίθους που έχουν παραχθεί σε εργαστήρια συμπιέζει γρήγορα τις τιμές των φυσικών λίθων, ιδίως στα κοσμήματα μόδας και στα δαχτυλίδια αρραβώνων χαμηλού κόστους και εγείρει σαρωτικά ερωτήματα σχετικά με τη μελλοντική μορφή της βιομηχανίας εξόρυξης διαμαντιών. Ταυτόχρονα, ο κλάδος ταλανίζεται από την κατάρρευση της οικονομίας της Κίνας, της δεύτερης μεγαλύτερης αγοράς διαμαντιών, όπου η ζήτηση έχει πέσει κατά 50% από πριν από την πανδημία.

Η Μποτσουάνα, η οποία φιλοξενεί τις μεγαλύτερες εξορυκτικές δραστηριότητες της De Beers, ψήφισε νέο κυβερνών κόμμα για πρώτη φορά μετά από έξι δεκαετίες, καθώς η πτώση των εσόδων από τα διαμάντια αντανακλάται στην οικονομία. Στην Ινδία, τα εργοστάσια έκλεισαν και βγήκαν προς πώληση.

Πρόσφατα υπήρξαν κάποια πρώτα σημάδια σταθεροποίησης της ζήτησης, ιδίως στις ΗΠΑ. Όμως οι αναλυτές λένε ότι οι πιο θεμελιώδεις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος σημαίνουν ότι θα πρέπει να αναδιαρθρωθεί και να επικεντρωθεί εκ νέου.

Το ιστορικό

Η De Beers, που ιδρύθηκε το 1888 από τον βρετανό ιμπεριαλιστή Σέσιλ Ρόουντς, στη χρυσή εποχή της ήλεγχε σχεδόν το 90% της παγκόσμιας παραγωγής διαμαντιών και διατήρησε απόλυτο έλεγχο της παγκόσμιας αγοράς κατά τη πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα, αποθηκεύοντας πολύτιμους λίθους αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων σε τεράστια χρηματοκιβώτια στα κεντρικά γραφεία της στο Λονδίνο.

Ήταν επίσης μια από τις πιο επιτυχημένες μηχανές μάρκετινγκ στον κόσμο. Συνεργαζόμενη με τους διαφημιστές της Λεωφόρου Μάντισον, η De Beers ήταν υπεύθυνη για την καθιέρωση των διαμαντιών ως την απόλυτη αγορά πολυτελείας. Δημιούργησε το σλόγκαν «Diamonds are forever» και είχε την ιδέα για τον υπολογισμό του κόστους ενός δαχτυλιδιού αρραβώνων με βάση τους μηνιαίους μισθούς ενός καταναλωτή.

Το μονοπώλιο σταμάτησε τελικά στις αρχές του 21ου αιώνα αιώνα, όταν η De Beers έχασε μια 10ετή δικαστική διαμάχη με τις ΗΠΑ για τον καθορισμό των τιμών. Αν και το μερίδιο αγοράς της μειώθηκε σιγά-σιγά από τότε, η De Beers εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο της παγκόσμιας προσφοράς.

Σήμερα, το μεγαλύτερο πρόβλημά της εντοπίζεται στην Κίνα, όπου η κατάρρευση της ζήτησης έχει γίνει τόσο σοβαρή που οι κινέζοι λιανοπωλητές μεταπωλούν τεράστιο αριθμό ανεπιθύμητων λίθων.

Αναλυτές του κλάδου εκτιμούν ότι μεταξύ 30 και 40 εκατομμυρίων δολαρίων το μήνα πλεονάζοντα επεξεργασμένα διαμάντια απορρίπτονται και επιστρέφουν στην ινδική αγορά χονδρικής πώλησης από Κινέζους λιανοπωλητές.

Οι τιμές των ακατέργαστων διαμαντιών έχουν πέσει σχεδόν 50% τα τελευταία δύο χρόνια, ενώ η τιμή των κατεργασμένων λίθων έχει μειωθεί κατά 35% περίπου.

Η De Beers λέει ότι τα χειρότερα πέρασαν όσον αφορά την επιστροφή των διαμαντιών από την Κίνα και ενώ δεν υπάρχουν ενδείξεις ανάκαμψης στην κρίσιμη αγορά, θα πρέπει να αρχίσει να σταθεροποιείται.

Εργαστηριακά διαμάντια

Τα άλματα της τεχνολογίας την τελευταία δεκαετία οδήγησαν σε μια ξαφνική, δραματική αύξηση της προσφοράς εργαστηριακών διαμαντιών, κυρίως στην Κίνα και την Ινδία.

Τα διαμάντια που καλλιεργούνται σε εργαστήρια έχουν τα ίδια φυσικά χαρακτηριστικά και τη χημική σύσταση με τους λίθους που εξορύσσονται. Κατασκευάζονται από άνθρακα που τοποθετείται σε θάλαμο μικροκυμάτων και υπερθερμαίνεται σε μια λαμπερή σφαίρα πλάσματος, δημιουργώντας σωματίδια που μπορούν τελικά να κρυσταλλωθούν σε διαμάντια. Η τεχνολογία είναι τόσο προηγμένη που οι ειδικοί χρειάζονται ειδικό μηχάνημα για να διακρίνουν τους συνθετικούς από τους εξορυγμένους πολύτιμους λίθους.

Ο κλάδος αντιμετώπισε επίσης σοβαρή αστάθεια μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οι δυτικές κυρώσεις στη ρωσική μεταλλευτική εταιρεία Alrosa PJSC έχουν διαταράξει τις εμπορικές ροές και το γκρουπ των G7 συνεχίζει να προσπαθεί να μπλοκάρει τα ρωσικά διαμάντια στις αγορές της. Παρ’ όλα αυτά, η Alrosa συνέχισε να πωλεί τα διαμάντια της, κυρίως σε Ινδούς πελάτες, με τις τιμές να ακολουθούν στενά την De Beers.

Προοπτικές αναδιάρθρωσης

Η Anglo έχει ήδη ανακοινώσει ένα σχέδιο για την πώληση της επιχείρησης άνθρακα και βρίσκεται σε καλό δρόμο για την απόσχιση της μονάδας πλατίνας – αφήνοντας τα διαμάντια ως το τελευταίο σκέλος της αναδιάρθρωσης. Εν τω μεταξύ, η Anglo έχει πει στην De Beers ότι πρέπει να σταματήσει την οικονομική αιμορραγία, πράγμα που σημαίνει ότι δεν πρέπει να δημιουργηθούν άλλα αποθέματα και να μειωθούν οι δαπάνες όπου είναι δυνατόν.

Ορισμένοι συμμετέχοντες στον κλάδο εξακολουθούν να είναι αισιόδοξοι για τις προοπτικές του. Υποστηρίζουν ότι η απόλυτη κατάρρευση της τιμής των εργαστηριακά παραγόμενων διαμαντιών είναι καλό πράγμα, λέγοντας ότι οι καταναλωτές δε θα θέλουν ένα «πολυτελές» αντικείμενο που δεν κοστίζει σχεδόν τίποτα, πράγμα που σημαίνει ότι η ελκυστικότητα των φυσικών λίθων θα παραμείνει σταθερή.

Οι έμποροι λένε επίσης ότι οι πωλήσεις κατά τη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών στις ΗΠΑ ήταν ισχυρές, υποδεικνύοντας ανάκαμψη στην πιο σημαντική αγορά του κόσμου. Η Ινδία αναπτύσσεται επίσης έντονα, ενώ ορισμένες βασικές μάρκες πολυτελείας έχουν επισημάνει τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης στην Κίνα. Η De Beers έχει επίσης δεσμευτεί να δαπανήσει περισσότερα χρήματα για την προώθηση των διαμαντιών από ό,τι ποτέ άλλοτε τα τελευταία 15 χρόνια.

Ωστόσο, παρά τα θετικά σημάδια αυτά, μεγάλο μέρος του κλάδου παραμένει βαθιά απαισιόδοξο. Οι κατηγορίες που έχουν κατακλυστεί από συνθετικά διαμάντια έχουν μάλλον χαθεί για πάντα, ενώ τα νεοσύστατα εργαστηριακά προϊόντα συνεχίζουν να κερδίζουν έδαφος και αλλού. Ίσως είναι ενδεικτικό ότι και οι επενδυτές φαίνεται να έχουν χάσει την υπομονή τους με την αγορά. Οι κάποτε δώδεκα περίπου νέες εξορυκτικές έχουν σχεδόν χάσει οποιαδήποτε αξία, αφού είτε κατέρρευσαν είτε περιορίστηκαν σε πάμφθηνες penny stocks.

Διαβάστε ακόμη

«Ανακαινίζω – Νοικιάζω»: Αυξημένη επιδότηση και νέες δυνατότητες για τους ιδιοκτήτες

Τρ. Πειραιώς – CVC: Στο τραπέζι οι λεπτομέρειες για την Εθνική Ασφαλιστική (πίνακας)

Πληροφορική: Ανεβάζουν ταχύτητες και οι «μικροί» στην «κούρσα» των εξαγορών (pics)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα