Λίγες ημέρες αφότου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποίησε αυτή την εβδομάδα ότι ένα ταχέως εξαπλούμενο στέλεχος του ιού mpox αποτελεί παγκόσμια απειλή, η Δανία έχει και πάλι μια πιθανή λύση γεγονός που υπογραμμίζει την ισχύ της απέναντι σε παραδοσιακές δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Από θεραπείες για τον διαβήτη έως την κατάθλιψη, το σκανδιναβικό έθνος των 6 εκατομμυρίων κατοίκων κυριαρχεί στη φαρμακευτική βιομηχανία, και το εμβόλιο mpox της Bavarian Nordic A/S – το μόνο εμβόλιο για τον θανατηφόρο ιό που έχει εγκριθεί από τις ρυθμιστικές αρχές – αποτελεί το τελευταίο ορόσημο.
Novo Nordisk: Το χρυσωρυχείο του Ozempic
Αυτό που μπορεί να φαίνεται σαν ξαφνική επιτυχία έχει δημιουργηθεί εδώ και δεκαετίες και σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στη Novo Nordisk A/S. Η φαρμακοβιομηχανία που πρωταγωνιστεί στη θεραπεία του διαβήτη με το Ozempic και στο σκεύασμα για την απώλεια βάρους Wegovy έγινε η πιο πολύτιμη εταιρεία της Ευρώπης τον Σεπτέμβριο του 2023. «Πολλοί άνθρωποι θέλουν να επαναλάβουν αυτό που συμβαίνει εδώ, αλλά δεν είναι τόσο εύκολο», δήλωσε ο Κρσίστιαν Γκρόνταλ , Δανός επιχειρηματίας βιοτεχνολογίας που έχει ιδρύσει και πουλήσει στο παρελθόν δύο startups. «Χρειάζεσαι πολλά συστατικά για να αντιγράψεις την επιτυχία».
Η ανάπτυξη όμως ξεκίνησε πριν από έναν αιώνα όταν ιδρύθηκαν οι πρώτες φαρμακευτικές εταιρείες της Δανίας. Η Novo Nordisk ιδρύθηκε το 1923, ακολουθώντας την Lundbeck A/S.
Η μακρά παράδοση στη συνέχεια τροφοδοτήθηκε από έναν συνδυασμό συνεργασίας του δημόσιου τομέα, ισχυρών πανεπιστημίων όπως το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Δανίας και εύκολης πρόσβασης στη χρηματοδότηση. Η Bavarian Nordic, η Genmab A/S και η Zealand Pharma A/S — η οποία επίσης εργάζεται σε ένα φάρμακο για την απώλεια βάρους — ιδρύθηκαν τη δεκαετία του 1990.
Οι δομές ιδιοκτησίας που δίνουν προτεραιότητα στις μακροπρόθεσμες στρατηγικές έναντι των βραχυπρόθεσμων κερδών υποστηρίζουν περαιτέρω τη σταθερή ανάπτυξη. Τόσο η Novo όσο και η Lundbeck ελέγχονται από ιδρύματα, ένα μοντέλο που τους βοηθά να κρατηθούν στα χέρια της Δανίας.
Ωστόσο, η άνοδος της Novo έχει υπερτροφοδοτήσει ολόκληρο τον κλάδο τα τελευταία χρόνια. «Όταν μετακινείστε στη βιοτεχνολογία της Δανίας, συναντάτε πάντα ανθρώπους που έχουν εργαστεί στη Novo», είπε ο Κρσίστιαν Γκρόνταλ.
Ο εγχώριος γίγαντας της ινσουλίνης είναι εδώ και πολύ καιρό ένα χρυσωρυχείο για τους Δανούς, αλλά έγινε παγκόσμιο φαινόμενο μετά την ανακάλυψη των πλεονεκτημάτων απώλειας βάρους μιας θεραπείας για τον διαβήτη που βασίζεται στη φυσική ορμόνη GLP-1 του σώματος. Έκτοτε, η παραγωγή των Ozempic και Wegovy έχει γίνει τόσο σημαντική που η Novo συνέβαλε στο να αντιπροσωπεύει περίπου το ήμισυ της ανάπτυξης της δανικής οικονομίας το 2023. Ενισχυμένη από την επέκταση της εταιρείας, η κυβέρνηση σχεδόν διπλασίασε την εκτίμησή της για τη φετινή ανάπτυξη στο 2,7% — ξεπερνώντας τις περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες της ΕΕ.
«Novonomics»
Οι οικονομολόγοι έχουν επινοήσει ακόμη και τον όρο «Novonomics» για να περιγράψουν την επιρροή της φαρμακοβιομηχανίας. Αλλά η έκθεση της Δανίας στη φύση των φαρμακευτικών προϊόντων δεν είναι χωρίς κινδύνους. Η κεφαλαιοποίηση της Novo είναι μεγαλύτερη από ολόκληρη την οικονομία της χώρας ενώ τα φάρμακά της έχουν κερδίσει τους πλούσιους και διάσημους, τάσεις όμως που μπορούν να αλλάξουν γρήγορα.
Ετοιμη δηλώνει η Bavarian Nordic
Πέρυσι, οι πωλήσεις της Jynneos σχεδόν τριπλασιάστηκαν σε περίπου 5 δισεκατομμύρια κορώνες (740 εκατομμύρια δολάρια), αντιπροσωπεύοντας το 71% των ετήσιων εσόδων της Βavarian. Την Παρασκευή, η Bavarian δήλωσε ότι θέλει να επεκτείνει την επίσημη έγκριση του εμβολίου mpox για να συμπεριλάβει και τους εφήβους – πυροδοτώντας ένα ακόμη ράλι της μετοχής.
«Έχουμε απόθεμα και έχουμε τις δυνατότητες», δήλωσε στο Bloomberg νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ο διευθύνων σύμβουλος της Bavarian, Πολ Τσάπλιν, διαβεβαιώνοντας ότι η εταιρεία μπορεί να παράσχει 10 εκατομμύρια δόσεις μέχρι το τέλος του 2025. «Αυτό που μας λείπει είναι οι παραγγελίες». Εκτός από το άλμα της Bavarian , οι επενδυτές συρρέουν στον τομέα των φαρμάκων της Δανίας. Η Novo έχει κερδίσει το ένα τρίτο μέχρι στιγμής φέτος και η Gubra A/S – μια μικρότερη εταιρεία που αναπτύσσει ένα φάρμακο για την παχυσαρκία – έχει δει την αξία της να πενταπλασιάζεται. Η αξία της Zealand Pharma έχει υπερδιπλασιαστεί και είναι ενδεικτικό για το πώς ο κλάδος των φαρμάκων της Δανίας απολαμβάνει μερίδιο από τη δόξα της Novo. Μια πρόσφατη αύξηση κεφαλαίου 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων υπερκαλύφθηκε σημαντικά σε μόλις τρεις ώρες, παρά το γεγονός ότι η Zealand ήταν σχετικά άγνωστη στη Δανία, πολύ λιγότερο στη Wall Street.
Αν και η θεραπεία αδυνατίσματος βρίσκεται ακόμα σε δοκιμαστικά στάδια, το ενδιαφέρον ενισχύεται από το ιστορικό της χώρας και τις εικασίες ότι η Zealand θα μπορούσε να προσελκύσει το ενδιαφέρον εξαγοράς από μια μεγάλη φαρμακευτική εταιρεία. Η χρηματιστηριακή αξία της Zealand Pharma εκτινάχθηκε στα 66 δισεκατομμύρια κορώνες από 10 δισεκατομμύρια κορώνες στις αρχές του 2023. Τα κέρδη της εξασφάλισαν μια θέση στον δείκτη αναφοράς OMX25 της Δανίας, ο οποίος περιλαμβάνει πλέον τέσσερις φαρμακευτικές εταιρείες και πέντε άλλες εταιρείες που σχετίζονται με την ιατρική. Ο διευθύνων σύμβουλος της Zealand , Ανταμ Στίνσμπεργκ, πρώην υπάλληλος της Novo, συνέδεσε τη φαρμακευτική δόξα της Δανίας με μια σταθερή ροή ταλέντων από πανεπιστήμια και διδακτορικά προγράμματα στη Novo και την Lundbeck, καθώς και με την προθυμία της κυβέρνησης να χρηματοδοτήσει μακροπρόθεσμα έργα. Σημείωσε ότι μια παράλληλη ανάπτυξη είναι επίσης εμφανής στην πράσινη ενέργεια, όπου η Δανία είναι επίσης παγκόσμια ηγέτιδα.
Διαβάστε ακόμη
Πλειστηριασμοί: «Θρίλερ» με τον εμβληματικό «Μύλο» της Θεσσαλονίκης (pics)
Έρχεται το νέο TAXIS με ψηφιακό προφίλ και ανάλυση «συμπεριφοράς» φορολογούμενων
Ηλεκτρονικά τιμολόγια: Τι αλλάζει από το 2025
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ