Επίπεδα ρεκόρ δημόσιου χρέους, γεωπολιτικές συγκρούσεις οι οποίες πλήττουν τη σταθερότητα του παγκόσμιου εμπορίου και περιορισμένη παραγωγικότητα. Όλα τα παραπάνω απειλούν την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη.
Το απαισιόδοξο αυτό αφήγημα ενισχύεται και από τις δηλώσεις του επικεφαλής οικονομολόγου του ΔΝΤ, Πιέρ Ολιβιέ Γκουρενσά, ο οποίος δήλωσε πως «τα περισσότερα κράτη βρίσκονται, πια, σε μία πολύ δυσκολότερη θέση. Έχουν χρησιμοποιήσει πληθώρα πόρων για την αντιμετώπιση και την ανάκαμψη από την πανδημία. Πρέπει, παράλληλα να αντιμετωπίσουν την γεωοικονομική διάσπαση, τα προβλήματα στο παγκόσμιο εμπόριο, την απαγκίστρωση μεταξύ της Δύσης και της Κίνας. Εάν φτάσουμε σε ένα σημείου όπου μεγάλο μέρος του πλανήτη δεν μπορεί να αναπτυχθεί και καλείται να αντιμετωπίσει τον ολοένα και αυξανόμενο πληθυσμό, αυτό θα δημιουργήσει σημαντικές δημογραφικές και μεταναστευτικές πιέσεις».
Ο Γκουρενσά τόνισε πως είναι πιθανό πως η παγκόσμια ανάπτυξη θα κυμανθεί στο 3% ετησίως, πολύ χαμηλότερα από το αντίστοιχο 4% το οποίο είχε προκαλέσει η απότομη ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας. Ορισμένες οικονομίες, μάλιστα, θα θεωρηθούν σχεδόν υφεσιακές.
Σύμφωνα με τον πρώην επικεφαλής οικονομολόγο του ΔΝΤ και νυν μέλος του Peterson Institute for International Economics, Μορίς Όμπστφελντ, «το παγκόσμιο αναπτυξιακό περιβάλλον έχει γίνει πολύ δύσκολο».
Η Κίνα αντιμετωπίζει χρόνια οικονομικά προβλήματα και μείωση του πληθυσμού της. Οι βιομηχανικοί τομείς των ΗΠΑ και πολλών άλλων χωρών της Δύσης προσπαθούν να αναδιαρθρώσουν την παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα με τρόπους οι οποίοι θα εγγυηθούν την σταθερότητά της σε περίπτωση κρίσης αλλά θα περιορίσουν την αποδοτικότητά της.
To συμπόσιο στο Τζάκσον Χολ αποτέλεσε μία από τις σημαντικότερες πρώτες προσπάθειες της ανάλυσης των μακροπρόθεσμων οικονομικών αποτελεσμάτων της πανδημίας, των γεωπολιτικών εντάσεων και της πληθωριστικής κρίσης.
Οι οικονομολόγοι και ρυθμιστές φαίνεται πως συμφωνούν σε γενικές γραμμές πως το πρόβλημα το οποίο καλούνται να αντιμετωπίσουν είναι διττό.
To ποσοστό του παγκόσμιου δημόσιου χρέους σε σχέση με το ΑΕΠ έχει αυξηθεί από το 40% πριν την πανδημία στο 60%, ενώ βρίσκεται σε σημείο που δεν είναι πολιτικά βιώσιμο. Οι επιπτώσεις της κατάστασης αυτής διαφέρουν από χώρα σε χώρα, με τις χώρες οι οποίες έχουν μεγαλύτερο ποσοστό χρέους αλλά και πλούτου όπως οι ΗΠΑ να μπορούν να επιβιώσουν, ενώ άλλες, μικρότερες χώρες «πνίγονται» από το υπερβολικό χρέος και πρόκειται να αντιμετωπίσουν κρίση.
Το αποτέλεσμα της αναντιστοιχίας αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί σημαντικό εάν ο δανεισμός απομυζήσει τα κεφάλαια τα οποία προσφέρονται στις φτωχότερες χώρες, τόνισε ο καθηγητής οικονομικών του Cornell University, Εσγουάρ Πρασάντ, προσθέτοντας πως «αυτό μας οδηγεί σε μία δύσκολη κατάσταση, εάν αναλογιστούμε όλες τις χώρες του κόσμου οι οποίες μεν έχουν το εργατικό δυναμικό αλλά όχι μια σταθερή, ανεπτυγμένη οικονομία. Αν και οι πληθυσμοί μεγάλων ευρωπαϊκών οικονομιών και χωρών όπως η Ιαπωνία η Κίνα και οι ΗΠΑ γηράσκουν, ο πληθυσμός ορισμένων χωρών όπως αυτός της Νιγηρίας συνεχίζει να αυξάνεται».
Η άλλη προ-πανδημική τάση η οποία έχει επιδεινωθεί, σύμφωνα με το Reuters, είναι ο προστατευτισμός μέσω επιβολής δασμών αλλά και παροχής οικονομικών κινήτρων για την ενίσχυση των εθνικών οικονομιών, δη στις ΗΠΑ.
Πολλοί, παράλληλα, υποστηρίζουν πως ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση που αυτός προκάλεσε οδήγησαν στην κατάρρευση του αφηγήματος της παγκοσμιοποίησης και πως το εμπόριο θα δημιουργούσε συμμαχίες και στενές συνεργασίες.
Η επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, Νγκόζι Οκόντζο-Ιουεάλα, όμως, υποστήριξε πως αν και η πανδημία δημιούργησε πληθώρα ασυμφωνιών όσον αφορά την ασφάλεια των εγχώριων αποθεμάτων αγαθών όπως τα φάρμακα και τον υγειονομικό εξοπλισμό, η προσπάθεια αναδιάρθρωσης του παγκόσμιου εμπορίου ενδέχεται να δημιουργήσει κενά στην εφοδιαστική αλυσίδα.
«Βάσει της πολιτικής προσέγγισης, η συνεργασία με φίλια κράτη και η αποφυγή συνεργασίας με άλλα, κάτι το οποίο αποκαλείται nearshoring, friendshoring ή reshoring ενδέχεται να προκαλέσει ελλείψεις. Πολλές χώρες θα πρέπει να επεκτείνουν τα πλάνα τους αυτά σε άλλες οι οποίες βρίσκονται στα περιθώρια της παγκόσμιας οικονομίας και δεν έχουν τέτοιες ευκαιρίες», σημείωσε.
Το μόνο θετικό όσον αφορά την παραγωγικότητα ήταν οι πρόσφατες εξελίξεις στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, αν και αντισταθμίστηκαν μερικώς από τις εκτιμήσεις πως η καινοτομία έχει γίνει πια δυσκολότερη και οποιεσδήποτε ριζικές αλλαγές θα καθυστερήσουν.
Όπως ανέφερε και η Νίλα Ρίτσαρντσον της ADP, «το ChatGPT είναι σαν τις μηχανές άσκησης Peloton. Μπορεί, μεν, να τις έχει κάποιος στο σπίτι του αλλά δε σημαίνει πως τις χρησιμοποιεί».
Διαβάστε ακόμη
Ακίνητα: Μεγάλο ενδιαφέρον για αγορές σε Αθήνα και δημοφιλή νησιά
Δάνεια: Οι αυξήσεις στα επιτόκια έφεραν νέες επιβαρύνσεις
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ