Οι Έλληνες βουλευτές ξεκινούν συζητήσεις την Τετάρτη σχετικά με τον υποτιθέμενο ρόλο πρώην ανώτερων κυβερνητικών αξιωματούχων σε μια υπόθεση δωροδοκίας της Novartis AG, η οποία αποτελεί μέρος ενός σκανδάλου που αφορά σε υπερτιμολογήσεις φαρμάκων και εκτιμάται ότι θα κοστίσει στη χώρα περίπου 23 δισ. ευρώ.
Η υπόθεση εμπλέκει 10 πολιτικούς, μεταξύ των οποίων τον πρώην υπουργό Οικονομικών και σημερινό διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Γιάννη Στουρνάρα. Όλοι αρνήθηκαν τις κατηγορίες.
Η υπόθεση Novartis στην Ελλάδα αποτελεί μέρος ενός παγκόσμιου σκανδάλου της φαρμακευτικής βιομηχανίας και διερευνά το ρόλο του ελβετικού κατασκευαστή ναρκωτικών σε πιθανώς υπερβολικές τιμές φαρμάκων και εμβολίων. Η έρευνα για τη δωροδοκία, η οποία έχει επίσης εμπλέξει δύο πρώην πρωθυπουργούς και έναν Επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναταράσσει το πολιτικό τοπίο στην Ελλάδα καθώς η χώρα προετοιμάζεται για την έξοδο από το πρόγραμμα διάσωσης. Η υπόθεση απειλεί να επιδεινώσει την απογοήτευση του κοινού με τα κατεστημένα πολιτικά κόμματα, με συνέπεια να ευνοούν την άνοδο ομάδων στήριξης των πολιτικών άκρων, ανέφεραν οι παρατηρητές.
“Το ελληνικό πολιτικό σύστημα βρίσκεται πλέον σε πλήρη κατάσταση πολέμου”, δήλωσε ο Mujtaba Rahman, διευθύνων σύμβουλος της Eurasia Group στο Λονδίνο. “Αν και ο αντίκτυπος του σκανδάλου στην έξοδο του προγράμματος είναι πιθανό να είναι αμελητέος, ωστόσο δικαίως τροφοδοτεί τις ανησυχίες για την πολιτική σταθερότητα, ειδικά μεσοπρόθεσμα, αν οι εκλογές του επόμενου έτους δεν κλείσουν τον κύκλο της πολιτικής αστάθειας”.
Ο Γ. Στουρνάρας, οι δύο πρώην πρωθυπουργοί – Αντώνης Σαμαράς και Παναγιώτης Πικραμμένος – και ο Ευρωπαίος Επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος αρνήθηκαν τις κατηγορίες, λέγοντας ότι είναι πολιτικά υποκινούμενες.
Παρόλα αυτά, το σκάνδαλο δεν φαίνεται τόσο πιθανό να βοηθήσει το κυβερνών κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, όσο θα ευνοήσει τα ακροδεξιά και λαϊκίστικα κινήματα, δήλωσε ο Αριστείδης Χατζής, καθηγητής Νομικής και Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Οι εμπλεκόμενοι είναι απίθανο να προσαχθούν ενώπιον της δικαιοσύνης, επειδή η υπόθεση είναι παλιά και έχει ξεπεράσει το εκ του νόμου χρονικό περιθώριο της παραγραφής, είπε. “Δεν πρόκειται τόσο για τα χρήματα που έλαβαν οι πολιτικοί ως δωροδοκία, αλλά περισσότερο για το γεγονός ότι οι ενέργειές τους είχαν ως αποτέλεσμα να διογκωθούν τα χρέη της χώρας”, δήλωσε.
Η ελληνική έρευνα για την υπόθεση Novartis υποβλήθηκε στο κοινοβούλιο την περασμένη εβδομάδα από το υπουργείο Δικαιοσύνης της χώρας. Οι βουλευτές θα ψηφίσουν αυτή την εβδομάδα για το αν θα δημιουργήσουν μια εξεταστική επιτροπή για το θέμα ή θα αφήσουν την όλη υπόθεση στους εισαγγελείς.
Ο Σαμαράς υπέβαλε αγωγή εναντίον του Τσίπρα και των δικαστικών αρχών της Ελλάδας στις 15 Φεβρουαρίου, και τους κατηγορεί για κακή χρήση της υπόθεσης και για ψευδείς κατηγορίες. Ο Τσίπρας δήλωσε στους υπουργούς της κοινοβουλευτικής του ομάδας στις 12 Φεβρουαρίου ότι η κυβέρνησή του σχεδιάζει να διεκδικήσει όλες τις ζημίες εναντίον της Novartis για λογαριασμό του ελληνικού κράτους.
Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί ο πολιτικός αντίκτυπος της υπόθεσης, δήλωσε ο Νίκος Μαραντζίδης, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη, προσθέτοντας ότι θα ενισχύσει τη δημόσια απογοήτευση με το πολιτικό σύστημα της χώρας, με αποτέλεσμα την άνοδο της ακροδεξιάς και των λαϊκιστικών κομμάτων.
Τα χρόνια λιτότητας έχουν κάνει πολλούς Έλληνες να αισθάνονται φτωχότεροι. Και ενώ λίγοι αναμένουν να επιστρέψουν στις καλύτερες ημέρες πριν η χώρα «εκραγεί» το 2010, πολλοί λένε ότι η «νέα κανονικότητα» για αυτούς δεν μπορεί να διαρκέσει αφού η οικονομία έχει μειωθεί κατά 20%. Ένας στους πέντε ανθρώπους δεν μπορεί να βρει δουλειά, κι από αυτούς οι περισσότεροι αναζητούν εργασία για τουλάχιστον ένα χρόνο.
Η Ελλάδα έχει όλα τα στοιχεία που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν την άνοδο των ακροδεξιών κινημάτων: οικονομική κρίση, αίσθημα εθνικής ταπείνωσης στο πλαίσιο της διάσωσής της, έλλειψη πίστης στους κρατικούς θεσμούς, μεταναστευτικές ροές και αίσθημα ανασφάλειας. Καθώς πλησιάζει στην έξοδο του προγράμματος διάσωσης τον Αύγουστο του 2018 και καθώς οι εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για το 2019 πλησιάζουν, το πολιτικό παιχνίδι είναι πιθανό να αποδειχθεί επικίνδυνο.
“Οι επόμενες εκλογές θα είναι πολύ άσχημες”, υπερθεματίζει ο Αρ. Χατζής. “Το οπλοστάσιο θα βγει από πολύ νωρίς και θα δούμε τα πιο βρώμικα παιχνίδια. “