Η ανησυχητική προοπτική ότι η επιδημία του κορωνοϊού θα μπορούσε να εξελιχθεί στην πρώτη πανίσχυρη πανδημία της εποχής της παγκοσμιοποίησης, εκτοξεύει τις αμφιβολίες για τη σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας.
Με τον αριθμό των θανάτων να πλησιάζει τις 3.000, με πάνω από 80.000 κρούσματα που καταγράφηκαν επισήμως και με το ξέσπασμα του ιού στην Ιταλία που τώρα «βάζει λουκέτο» στο πλουσιότερο τμήμα της οικονομίας της, ορισμένοι οικονομολόγοι επιχειρούν να αποτιμήσουν το κόστος που μια πανδημία του κορωνοϊού θα μπορούσε να βαρύνει την παγκόσμια ανάπτυξη.
Οικονομολόγοι στην Oxford Economics Ltd. εκτιμούν ότι μια διεθνής επέκταση της επιδημίας θα μπορούσε να είναι αρκετή για να στερήσει ποσό μεγαλύτερο από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια από το παγκόσμιο ΑΕΠ. Αυτή θα είναι η τιμή που καταγράφουν, όπως την αναλύουν σε απουσίες εργαζομένων από την εργασία τους, χαμηλότερη παραγωγικότητα, μείωση των ταξιδιωτικών μετακινήσεων, προβληματικές εφοδιαστικές αλυσίδες, μειωμένη εμπορική δραστηριότητα και συνεπώς μειωμένες επενδύσεις.
Οι επενδυτές έχουν ήδη εκδηλώσει τη νευρικότητά τους, με τους σημαντικούς δείκτες των αμερικανικών χρηματιστηρίων μειωμένους κατά περισσότερο από 3% της Δευτέρα και ειδικά τον δείκτη S&P500 να κατρακυλά στο χαμηλότερο σημείο από τον Φεβρουάριο του 2018.
Προς το παρόν, ωστόσο, οι κεντρικοί τραπεζίτες και οι κυβερνήσεις συνεχίζουν να θεωρούν ότι ο κορωνοϊός δεν θα επιφέρει σημαντικές βλάβες στην παγκόσμια οικονομία και ίσως να επιτευχθεί γρήγορη ανάκαμψη μόλις υποχωρήσει η εξάπλωση της ασθένειας. Αλλά αυτή η εμπιστοσύνη τίθεται σε δοκιμασία.
Ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θεωρεί σήμερα ότι ο ιός θα το υποχρεώσει να μειώσει μόλις 0,1 της εκατοστιαίας μονάδας τις προβλέψεις του για παγκόσμια ανάπτυξη (που ήταν στο 3,3% για το 2020), ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Τζίτα Γκόπιναθ δήλωσε σε συνέντευξή του στο Yahoo Finance ότι μια πιθανή πανδημία θα κινδύνευε να προκαλέσει “πραγματικό πρόβλημα, δηλαδή τα χειρότερα σενάρια”.
Ο επικεφαλής της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας εξέφρασε τη “βαθιά ανησυχία” του για τα συνεχή νέα κρούσματα του κορωνοϊού, αλλά είπε ότι η επιδημία δεν έχει εξελιχθεί επί το παρόντος σε πανδημία.
Ωστόσο, η παρατεταμένη διακοπή λειτουργίας των κινεζικών εργοστασίων που υποτίθεται ότι θα ήταν εδώ και μέρες σε πλήρη λειτουργία, αλλά και η εξάπλωση του ιού στη Νότια Κορέα, το Ιράν και το βόρειο τμήμα της Ιταλίας, όπου βρίσκεται η βιομηχανική καρδιά της, αυξάνουν την απειλή πολύ περισσότερων θανάτων και οικονομικών δυσλειτουργιών. Ο ιός ήδη κινδυνεύει να οδηγήσει την Ιταλία σε ύφεση που θα μπορούσε να βλάψει και την υπόλοιπη Ευρώπη.
Η οικονομία της Νότιας Κορέας αποδυναμώνεται, με την εμπιστοσύνη των καταναλωτών να πέφτει στο χαμηλότερο σημείο της τελευταίας πενταετίας.
Ο πρόεδρος της UBS Group AG Άξελ Βέμπερ είναι ήδη πολύ πιο απαισιόδοξος από το ΔΝΤ και προειδοποίησε ότι η παγκόσμια ανάπτυξη θα σημειώσει τεράστια πτώση από 3,5% σε μόλις 0,5%, ενώ η οικονομία της Κίνας θα συρρικνωθεί το πρώτο τρίμηνο του 2020.
“Ο πολύ μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ότι αυτό εξακολουθεί να είναι ένα πρόβλημα”, δήλωσε στην τηλεόραση Bloomberg ο πρώην πρόεδρος της Bundesbank από το Ριάντ, όπου οι επικεφαλής οικονομολόγοι της ομάδας των 20 πιο βιομηχανικών χωρών (G20) σημείωσαν τις κοινές ανησυχίες τους για τους κινδύνους του ιού στην παγκόσμια οικονομία.
Ο τρόπος εκτίμησης του κινδύνου είναι πολύπλοκη υπόθεση, καθώς δεν είναι βέβαιο το χρονικό διάστημα μιας πιθανής πανδημίας του κορωνοϊού.
Σε μια ανάλυση που έγινε πριν την πρόσφατη έκρηξη μετάδοσης του ιού, η Παγκόσμια Τράπεζα θεωρεί ότι μια καταστροφική πανδημία θα μπορούσε να οδηγήσει σε εκατομμύρια θανάτους και δείχνει πως ακόμη και οι συντηρητικές εκτιμήσεις υποδηλώνουν ότι μια τέτοια εμπειρία θα μπορούσε να κοστίσει περίπου το 1% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Μια καταστροφική κρίση λόγω κορωνοϊού, παρόμοια με την ισπανική γρίπη του 1918, η οποία εκτιμάται ότι είχε κοστίσει τη ζωή περίπου 50 εκατομμυρίων ανθρώπων, θα μπορούσε να κοστίσει το 5% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ανέφερε η Παγκόσμια Τράπεζα σε έκθεση της, το 2015.
Μια επιστολή του Μαρτίου του 2016, που συνυπογράφει ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Λόρενς Σάμερς, συνέκρινε τις ετήσιες οικονομικές επιπτώσεις μιας γρίπης που εξελίσσεται σε πανδημία, με το μακροπρόθεσμο ετήσιο κόστος της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Υπολόγισε ότι εάν οι θάνατοι από πανδημία ξεπεράσουν τους 700.000 ετησίως, το συνδυασμένο κόστος για την παγκόσμια οικονομία από πρόωρες ζωές που χάθηκαν και ασθένεια, μαζί με το χαμένο εισόδημα, θα ανερχόταν στο 0,7% του παγκόσμιου εισοδήματος.
Η συσχέτιση που κάνει η Oxford Economics με τον αντίκτυπο μιας παγκόσμιας πανδημίας η οποία μπορεί να προκύψει από την τρέχουσα επιδημία υποδηλώνει κόστος 1,1 τρισεκατομμυρίων δολαρίων στο παγκόσμιο ΑΕΠ, ενώ οι οικονομίες των ΗΠΑ και της ευρωζώνης υποφέρουν από ύφεση κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020. Περιγράφει ένα τέτοιο σενάριο ως “σύντομο, αλλά πολύ αιχμηρό σοκ στην παγκόσμια οικονομία”.
Εκτός από τη συγκράτηση της ασθένειας από την ιατρική, ένας παράγοντας που θα μετριάζει τις αρνητικές επιπτώσεις θα είναι οι ενέργειες των κεντρικών τραπεζών και των κυβερνήσεων. Ωστόσο, για τον Ντρου Μάτους, στρατηγικό αναλυτή της MetLife Investment Management, μόνο η νομισματική πολιτική θα ήταν ανεπαρκής να ανασχέσει τις αρνητικές επιπτώσεις.
