Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι θα πραγματοποιήσει την τελευταία συνεδρίαση του ΔΣ της ΕΚΤ υπό την προεδρία του και την τελευταία Συνέντευξη Τύπου σήμερα Πέμπτη, μετά από οκτώ χρόνια που κατηύθυνε τον αγώνα για την αποτροπή της διάλυσης της ζώνης του ευρώ και την απειλή του αποπληθωρισμού.
Για όλα όσα πέτυχε σε αυτό το διάστημα, τη σημερινή ημέρα είναι πιθανό τα όποια συγχαρητήρια να μπλεχτούν με δύσκολες ερωτήσεις σχετικά με την εύθραυστη οικονομία της ευρωζώνης την οποία παραδίδει. Ο Ντράγκι θα αποχωρήσει από τη θέση του στις 31 Οκτωβρίου με την πρωταρχική του αποστολή να εξασφαλίσει τη σταθερότητα των τιμών να παραμένει ανεκπλήρωτη και το Διοικητικό Συμβούλιο να είναι διχασμένο σχετικά με τη στρατηγική του απερχόμενου επικεφαλής του.
Η πιο πρόσφατη ώθηση της πολιτικής κινήτρων που εφάρμοσε, η οποία έγινε το Σεπτέμβριο, σημαίνει ότι οι οικονομολόγοι δεν αναμένουν αύξηση των επιτοκίων μέχρι τα τέλη του 2022, κρατώντας την κατάσταση «κλειδωμένη» μέχρις ότου αναλάβει για τα καλά η νέα πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ. Αλλά ο Ντράγκι δεν θα ξεφύγει από τις έρευνες σχετικά με το πόσο περισσότερο μπορούσε να έχει κάνει η κεντρική τράπεζα πριν ξεφουσκώσει η ώθηση και ποιες κυβερνήσεις θα έπρεπε να έχουν βοηθήσει.
Η πολιτική απόφαση θα ανακοινωθεί στις 1:45 μ.μ. στη Φρανκφούρτη, με την ενημέρωση του Ντράγκι να έχει προγραμματιστεί 45 λεπτά αργότερα.
Ακολουθούν μερικά από τα θέματα που είναι πιθανό να αντιμετωπίσει κατά τη συνέντευξη που θα παραχωρήσει.
Χαμηλός πληθωρισμός
Παρά τα πρωτοφανή νομισματικά κίνητρα, ο Ντράγκι είχε χειρότερα αποτελέσματα από τους δύο προκατόχους του για τον πληθωρισμό, ο οποίος πέφτει πολύ κάτω από το στόχο, που ήταν «κάτω, αλλά κοντά στο 2%». Το ποσοστό ήταν 0,8% το Σεπτέμβριο, το χαμηλότερο κατά τα τρία, σχεδόν, τελευταία χρόνια.
Οι αξιωματούχοι έχουν δεσμευτεί να επιδιώξουν χαμηλά επιτόκια- ρεκόρ και αγορές μεγάλης κλίμακας περιουσιακών στοιχείων έως ότου η αύξηση των τιμών να συμβαδίζει με τον στόχο, κάτι που δεν αναμένουν πριν το τέλος του 2021. Οι επενδυτές προσπαθούν να κρίνουν εάν θα χρειαστούν νέες περικοπές των επιτοκίων, και πόσο μπορεί να διαρκέσει η ποσοτική χαλάρωση χωρίς να η ΕΚΤ να αντιμετωπίσει το ερώτημα για το πόσο χρέος μπορεί να αγοράσει.
Ανησυχητικές προβλέψεις
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Φίλιπ Λέιν, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι το νομισματικό μπλοκ αντιμετωπίζει την προοπτική ακόμα μεγαλύτερης επιβράδυνσης από όσο προβλεπόταν, εν μέσω διεθνών εμπορικών εντάσεων και στοιχείων που έγιναν γνωστά την Τετάρτη και δείχνουν την καταναλωτική εμπιστοσύνη στα χαμηλότερα επίπεδα της χρονιάς. Οι αξιωματούχοι της ευρωζώνης αναμένουν την υποβάθμιση των οικονομικών προβλέψεων τον Δεκέμβριο.
Αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό για να προκαλέσει νέα παρέμβαση. Η απόφαση του τελευταίου μήνα που δίχασε την ΕΚΤ έχει αφήσει ελάχιστα περιθώρια αναμονής για πρόσθετη πολιτική κινήτρων σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Διαμάχη για την πολιτική κινήτρων
Η διαφωνία σχετικά με την απόφαση του Σεπτεμβρίου ήταν μείζων. Το ένα τρίτο του Διοικητικού Συμβουλίου αντιτάχθηκε στην επανεκκίνηση του QE και μερικοί από αυτούς εξέφρασαν δημόσια την απογοήτευσή τους, κάνοντας τον πρόεδρο να προειδοποιήσει ότι μια τέτοια διαφωνία μπορεί να υπονομεύσει την αξιοπιστία της ΕΚΤ.
Για πρώτη φορά, ο σκεπτικισμός έναντι μιας ολοένα πιο χαλαρής νομισματικής πολιτικής έφθασε πέρα από τον πυρήνα της περιοχής. Ο Ιταλός Ινιάσιο Βίσκο -συνήθως ισχυρός υποστηρικτής του Ντράγκι- σημείωσε ότι θα ήταν απρόθυμος να υποστηρίξει ότι είναι θετικό το ότι φτάσαμε σε αρνητικά επιτόκια. Ο συνάδελφός του Ρόμπερτ Χόλτσμαν της Αυστρίας θέλει επίσης η ΕΚΤ να επιστρέψει στο θετικό κόστος δανεισμού.
Δημοσιονομική ενίσχυση
Με τη επέκταση της νομισματικής πολιτικής, ο Ντράγκι έχει καλέσει τις κυβερνήσεις να αυξήσουν τις δαπάνες, λέγοντας σε ένα ακροατήριο στο Μιλάνο αυτό το μήνα ότι χώρες όπως οι ΗΠΑ, όπου η δημοσιονομική στήριξη διαδραμάτισε μεγαλύτερο ρόλο, μετά την οικονομική κρίση, επέστρεψαν πιο γρήγορα στη σταθερότητα των τιμών. Σχεδόν σίγουρα θα θίξει ξανά αυτό το θέμα. Το αν θα ακουστεί ή όχι, είναι μια άλλη ερώτηση.
Η Γερμανία είναι η χώρα που είναι καλύτερα σε θέση να ενεργήσει λόγω της οικονομικής συρρίκνωσης και του πλεονάσματος του προϋπολογισμού. Ωστόσο, ο πρόεδρος της Bundesbank Γενς Βάιντμαν είναι σκεπτικός και η κυβέρνηση είναι απρόθυμη – αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι ξανασκέπτεται αυτή την ιδέα.
Αναθεώρηση της στρατηγικής
Τελικά, πολλοί αξιωματούχοι έχουν στρέψει το βλέμμα τους σε μια ευρύτερη συζήτηση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η ΕΚΤ προωθεί τη νομισματική της πολιτική. Ο Ντράγκι μπορεί να ερωτηθεί για την προοπτική του σχετικά με το θέμα, αλλά θα πρέπει να αφήσει το πεδίο στην Λαγκάρντ, η οποία έχει ήδη συναινέσει στην ιδέα μιας αναθεώρησης.
“Αναμένω ότι αυτή την Πέμπτη δεν πρόκειται να αποφασιστούν πολλά”, δήλωσε ο Μόριτς Κρέμερ, επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος της Acreditus στο Bloomberg TV. “Νομίζω ότι αυτό θα είναι ακριβώς μια ευκαιρία για τον Mario Draghi να πει αντίο.”
