Η ζήτηση για επαγγελματικούς χώρους στην Ευρώπη έκανε άλμα την περσινή χρονιά μετά τον κορωνοϊό, με αποτέλεσμα να ζητηθούν και υψηλότερα ενοίκια, αντισταθμίζοντας μερικώς τη διόρθωση των τιμών από την αύξηση των επιτοκίων.
Συνολικά 12,6 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα χώρων γραφείου μισθώθηκαν στην ήπειρο το 2022, σημειώνοντας αύξηση 15% έναντι της προηγούμενης χρονιάς, καθώς μεγάλο μέρος του εργατικού δυναμικού εργαζόταν από το σπίτι λόγω της πανδημίας, όπως φαίνεται από τα στοιχεία της Cushman & Wakefield Plc.
Με τον όγκο των μισθώσεων να βρίσκεται αρκετά πιο πάνω από τον μέσο όρο των τελευταίων 15 ετών, τα ενοίκια έκαναν άλμα 6,2% κατά το δ’ τρίμηνο σε ετήσια βάση. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό ετήσιας αύξησης από τα μέσα του 2008.
Η ισχυρή ζήτηση που πυροδοτείται εν μέρει από επιχειρήσεις που θέλουν να επιστρέψει το προσωπικό τους στα γραφεία, δείχνει ότι το αυξανόμενο κόστος χρηματοδότησης έχει ωθήσει τις αποδόσεις των ακινήτων υψηλότερα και οι αυστηρότερες πιστωτικές αγορές δημιουργούν κινδύνους αναγκαστικών πωλήσεων, θέτοντας υπό πίεση τις αποτιμήσεις.
Οι εταιρείες επίσης υιοθετούν αυστηρότερους κλιματικούς στόχους, γεγονός που οδηγεί σε υψηλότερη ζήτηση για πράσινους χώρους γραφείων. Η προσφορά στον τομέα είναι περιορισμένη καθώς ο αυξανόμενος πληθωρισμός και το υψηλότερο κόστος δανεισμού αποθαρρύνουν ορισμένους developers.
Οι επιχειρήσεις επιθυμούν να εξασφαλίσουν χώρο σε κτήρια που πληρούν αυστηρότερα περιβαλλοντικά πρότυπα.
Η Cushman & Wakefield εντόπισε αύξηση της δραστηριότητας σε 23 από τις 30 ευρωπαϊκές αγορές γραφείων που παρακολουθεί. Ωστόσο, η αύξηση της δραστηριότητας δεν ήταν αρκετή για να αντισταθμίσει μια ελαφρά αύξηση του διαθέσιμου χώρου καθώς άνοιξαν νέα έργα και ορισμένες εταιρείες συρρίκνωσαν το αποτύπωμά τους.
Ο συνολικός διαθέσιμος χώρος σε όλη την Ευρώπη αυξήθηκε κατά 0,7% σε ετήσια βάση στα 22,6 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Cushman. Το Λουξεμβούργο έχει το χαμηλότερο επίπεδο διαθεσιμότητας με 4,2%, ακολουθούμενο από το Αμβούργο, το Βερολίνο, το Μόναχο και το Παρίσι.
Το αυξανόμενο κόστος έχει αρχίσει να μειώνει την κατασκευαστική δραστηριότητα. Υπήρχαν 4,3 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα χώρου που ολοκληρώθηκαν το 2022, από 4,8 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα ένα χρόνο νωρίτερα. Το ποσοστό που βρίσκεται υπό κατασκευή βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2017, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας.
Διαβάστε ακόμη:
Γιάννης Ακκάς: Σε «καταιγίδα» σφυριών για τα Κλωστήρια Θράκης και Κιλκίς
Σκρέκας: Πρόγραμμα 60,6 εκατ. ευρώ σε Κοζάνη, Φλώρινα και Μεγαλόπολη
Saudi Aramco: Η προστασία του κλίματος…απειλή για την ενεργειακή ασφάλεια