Η καταβολή τακτικών ποσών σε άτομα είναι αρχαίο φαινόμενο. Μέχρι τώρα, ιστορικά, έχουν υπάρξει αρκετοί τρόποι εγγυημένου εισοδήματος που έχουν υποστηριχθεί από πολλά ηγετικά πρόσωπα της ανθρωπότητας, από προέδρους των ΗΠΑ, μέχρι και του Πάπα. Στις ΗΠΑ, το 2021, θα λανσαριστούν 11 νέα προγράμματα εγγυημένου εισοδήματος σε διαφορετικές πόλεις ή περιοχές της χώρας, με άλλους 20 δημάρχους να αναφέρουν πως μελετούν παρόμοιες κινήσεις για το εγγύς μέλλον.
Τα προγράμματα αυτά συνήθως αποκαλούνται UBI ή Universal Basic Income (καθολικό/ενιαίο βασικό εισόδημα) και δεν αποτελούν κάτι το καινούργιο για τις ευρωπαϊκές χώρες. Παρ’ όλα αυτά, στις ΗΠΑ τα προγράμματα πρόκειται να λανσαριστούν ή απλά να επιβοηθήσουν ήδη υπάρχοντες τρόπους χρηματικής υποστήριξης των εισοδηματιών.
Ο παρών τρόπος των προγραμμάτων αυτών ίσχυε ήδη πιλοτικά στον δήμο του Στόκτον της Καλιφόρνια, από τον Φεβρουάριο του 2019. Αν και αρχικά το πιλοτικό πρόγραμμα θα έληγε το καλοκαίρι του 2020, επεκτάθηκε για 6 μήνες λόγω της πανδημίας. Ο πρώην -πια- δήμαρχος του Στόκτον, Μάικλ Ταμπς ηγείται πια μιας προσπάθειας 30 δημάρχων η οποία αποκαλείται Mayors for a Guaranteed Income. Ο στόχος της συμμαχίας αυτής είναι να καταφέρουν να πιέσουν την κυβέρνηση των ΗΠΑ προς υπερψήφιση ενός ενιαίου και καθολικού βασικού εισοδήματος στη χώρα. Κάθε πόλη της χώρας η οποία συμμετέχει στο πρόγραμμα λαμβάνει $500.000 υποστήριξης. Παράλληλα, το πρόγραμμα υποστηρίζεται από το University of Pennsylvania School of Social Policy & Practice, για την δημιουργία αναλύσεων και στατιστικών και τη βελτίωση και εξέλιξη του προγράμματος. Η συμμαχία έχει λάβει, επίσης, και χρηματική υποστήριξη από φιλάνθρωπους επιχειρηματίες, όπως ο CEO του Twitter, Τζακ Ντόρσι, ο οποίος δώρισε $3 εκατομμύρια τον Ιούλιο και άλλα $15 εκατομμύρια τον Δεκέμβριο.
Τα αποτελέσματα θα αναλυθούν παράλληλα με άλλα προγράμματα σε άλλες πόλεις ανά τον πλανήτη όπως τη Μαρικά της Βραζιλίας, όπου δεκάδες χιλιάδες φτωχοποιημένοι πολίτες λαμβάνουν ένα καθολικό βασικό εισόδημα προς υποστήριξη των αναγκών τους. Αν και τα προγράμματα στις ΗΠΑ υποστηρίζουν εκατοντάδες αντί για δεκάδες χιλιάδες πολιτών σε κάθε πόλη, οι υποστηρικτές τους αναφέρουν πως η απλότητα και η έμφαση στην εμπιστοσύνη των προγραμμάτων αυτών αποτελούν κύριους πυλώνες αντιστάθμισης των σύνηθων γραφειοκρατικών προβλημάτων. Οι πρόσφατες πληρωμές προς βοήθεια των εισοδηματιών στις ΗΠΑ από την ομοσπονδιακή κυβέρνησης μπορεί να έχουν μετριάσει ελάχιστα τις επιπτώσεις του κορωνοϊού, ιδιαίτερα εάν σκεφτεί κανείς πως το 76% των ερωτηθέντων σε γκάλοπ του Economic Security Project ανέφερε πως θα ήθελαν να συνεχιστεί η βοήθεια αυτή μέχρι το πέρας της οικονομικής κρίσης.
Εισερχόμενοι στο δεύτερο έτος μιας πανδημίας η οποία έχει δημιουργήσει 10 εκατομμύρια νέους ανέργους στις ΗΠΑ, τα προγράμματα αυτά στοχεύουν στη βοήθεια των οικονομικά ασθενέστερων. Παρ’ όλα αυτά, βοηθούν επίσης και στην ενίσχυση των μελλοντικών παρόμοιων προγραμμάτων που μπορεί να δοθούν σε αυτούς που υποφέρουν λόγω μονογονεϊκής οικογένειας ή του εδραιωμένου ρατσισμού των ΗΠΑ.
Τον περασμένο Δεκέμβριο, το Κόμπτον του Λος Αντζελες, γνωστή περιοχή η οποία κατακλύζεται από φτώχεια και βία μεταξύ μειονοτήτων, ξεκίνησε το πιθανώς μεγαλύτερο πιλοτικό πρόγραμμα βασικού εισοδήματος στις ΗΠΑ. Ο δήμος, στον οποίο διαμένουν Λατίνοι και άλλες μειονότητες, υποφέρει από διπλάσια ποσοστά φτώχειας σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο. Η αφροαμερικανή δήμαρχος Ατζα Μπράουν, η οποία εξελέχθη το 2012 ως η νεαρότερη δήμαρχος στην ιστορία του δήμου εισήγαγε το Compton Pledge (Yπόσχεση του Κόμπτον) και έχει ήδη ξεκινήσει για 30 νοικοκυριά του δήμου. Μέχρι το Μάρτιο άλλες 800 οικογένειες θα συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα. Τα νοικοκυριά θα λαμβάνουν μέχρι $1000 κάθε μήνα για δυο χρόνια, αναλόγως με τα μέλη της οικογενείας. Στη Νέα Υόρκη, ένα παρόμοιο μοντέλο για 25 οικογένειες θα διαρκέσει για 5 χρόνια, με μηνιαίο ποσό των $500. Στο Τζάκσον του Μισισιπή, περίπου 20 μητέρες μονογονεϊκών οικογενειών λαμβάνουν $1000 μηνιαίως από το 2018. Ο δεύτερος γύρος του προγράμματος ξεκίνησε το 2020, με τουλάχιστον 110 υποστηριζόμενες μητέρες. Στην Κολούμπια της Νότιας Καρολίνα, ένα πιλοτικό πρόγραμμα θα επικεντρωθεί στους αφροαμερικανούς πατέρες, με $500 μηνιαίως για δύο χρόνια σε 100 μονογονεϊκούς πατέρες. Στην μεγαλούπολη του Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνια, το πρόγραμμα είναι ακόμη πιο ενδελεχές. Μετά τα αποτελέσματα μελέτης για τους λόγους και τους τρόπους φτωχοποίησης πολλών νοικοκυριών, ο δήμαρχος της πόλης Μπιλ Πεντούτο ανακοίνωσε πως θα λάβει μέρος στην προαναφερθείσα δημαρχιακή συμμαχία. Υπάρχουν κι άλλα προγράμματα τα οποία -για παράδειγμα- υποστηρίζουν νοικοκυριά με μικρά παιδιά, όπως στον Αγιο Παύλο της Μινεσότα, όπου 150 οικογένειες λαμβάνουν $500 μηνιαίως για 18 μήνες. Κάτι παρόμοιο ισχύει και στο Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια αλλά και την πόλη Πρόβιντενς του Ρόουντ Αϊλαντ.
Η χρηματοδότηση, μερικώς ή συνολικώς βασίζεται σε φιλανθρωπικές δωρεές πολιτών ή ακόμη και επιχειρήσεων.
Υπάρχουν, όμως, και οι επικριτές τέτοιων προγραμμάτων, από όλα τα κοινωνικά στρώματα και όλες τις κομματικές αποχρώσεις, με τους περισσότερους να αναφέρουν πως τα χρήματα αυτά θα χρησιμοποιηθούν για ναρκωτικά (αν και τα μέχρι τώρα στοιχεία στο Στόκτον αποδεικνύουν το αντίθετο), ή πως θα χρησιμοποιηθούν ως μαξιλαράκι και οι άνεργοι θα πάψουν να ψάχνουν για δουλειά.
Διαβάστε ακόμη:
Eπίδομα 534 ευρώ: Πότε θα καταβληθεί στους δικαιούχους (vid)
e-ΕΦΚΑ: Αυτές οι κατηγορίες απαλλάσσονται από την ασφαλιστική ενημερότητα
Επίδομα αδείας: Πώς θα καταβληθεί στους μισθωτούς που εντάσσονται στη «Συν-Εργασία»